Dr. Sabine Allard, Aidsreferentiecentrum van het UZ Brussel
Het is soms wenselijk om hiv-patiënten die een goed werkzame behandeling nemen, een therapie-aanpassing voor te stellen. “Hiervoor kunnen diverse redenen zijn, maar altijd wordt getracht het comfort van de patiënt voorop te stellen”, zegt Dr. Sabine Allard van het Aidsreferentiecentrum van het UZ Brussel.
Als de behandeling van een hiv-patiënt efficiënt is, waarom zou de arts dan een andere therapie voorstellen?
“Er komen regelmatig nieuwe geneesmiddelen of geneesmiddelencombinaties op de markt die het mogelijk maken om het aantal pillen te beperken dat een patiënt per dag moet innemen. De standaardbehandeling omvat nog altijd een cocktail van drie antivirale middelen, maar die kunnen tegenwoordig vaak in één tablet worden gecombineerd, de zogenaamde ‘single tablet regimens’. Dit verhoogt het gebruiksgemak en de therapietrouw van de patiënt.”
Kunnen bijwerkingen leiden tot een aanpassing van de behandeling?
“Ja, indien bijwerkingen kort na het opstarten van een behandeling optreden, zoals bijvoorbeeld leverfunctiestoornissen of maag-darmklachten, zal meestal snel op een andere therapie worden overgeschakeld. Maar bijwerkingen kunnen ook op langere termijn optreden. Bepaalde geneesmiddelen kunnen bijvoorbeeld leiden tot een progressieve achteruitgang van de nierfunctie of een progressieve afname van de botdensiteit (osteoporose). Dat kan een reden zijn om een behandeling die verder goed werkzaam is en goed wordt verdragen toch te wijzigen.”
Ook de interactie met andere geneesmiddelen vormt soms een probleem?
“Dat klopt en dat is vooral het geval bij ouder wordende hiv-patiënten. Met het ouder worden treden immers geregeld andere gezondheidsproblemen op, zoals bijvoorbeeld een te hoog cholesterolgehalte of een depressie. Statines (cholesterolremmers), antidepressiva en hiv-geneesmiddelen kunnen elkaars werking versterken of verzwakken. Een aanpassing van de dosis of het overschakelen naar een ander hiv-geneesmiddel kan dan een oplossing zijn.”
Moet de hiv-behandeling worden stopgezet wanneer een patiënte zwanger wil worden?
“We weten dat bepaalde geneesmiddelen veilig doorgegeven kunnen worden tijdens een zwangerschap. Maar van sommige geneesmiddelen weten we dat nog niet met voldoende zekerheid. In dat geval schakelen we liefst al vóór de zwangerschap over op een veiliger middel. De hiv-behandeling tijdelijk stopzetten, wordt afgeraden.”
Welke patiënten komen in aanmerking voor een behandelingsswitch?
“Alle bovengenoemde patiënten. Maar iedere behandeling is tegenwoordig sterk geïndividualiseerd. Een aanpassing van de behandeling gebeurt altijd in overleg met de patiënt: als er te veel bijwerkingen zijn, als er betere alternatieven bestaan of als de patiënt zich niet helemaal comfortabel voelt bij een behandeling, worden de mogelijkheden van therapieswitch overlopen. Een patiënt kan bijvoorbeeld al lange tijd stabiel zijn met een behandeling die hij/zij steeds bij het eten moet innemen. Maar ondertussen zijn er ook therapieën beschikbaar die buiten de maaltijd kunnen worden ingenomen. Indien een patiënt dergelijke inname verkiest, zullen wij in de mate van het mogelijke de therapie aanpassen.”
Kan zo’n omschakeling op elk moment?
“Dat kan inderdaad. Er wordt een nieuwe aanvraag tot terugbetaling opgesteld en naar de adviserende arts van de mutualiteit gestuurd. Maar in principe kunnen we van de ene dag op de andere overschakelen. Er is geen medische reden om dat niet te doen bij een patiënt in stabiele toestand. Soms wordt de therapieswitch evenwel uitgesteld, bijvoorbeeld wanneer de patiënt een reis of ander belangrijk event gepland heeft. Dan wachten we liever tot dat achter de rug is.”
Deel en print dit artikel
Elke dag drie nieuwe besmettingen met hiv in België: een indrukwekkend cijfer. Aids blijkt in ons land nog steeds niet op zijn retour. M...Nog nooit zoveel nieuwe diagnoses
Aids? In de jaren tachtig en negentig stond aids bekend als het letterwoord voor een vreselijk monster, een feilloze killer. Nu lijkt de killer...Aids, een complexe ziekte
Uit verschillende (hoofdzakelijk Amerikaanse, maar ook andere) onderzoeken blijkt dat we steeds minder seksuele betrekkingen hebben.
In de Verenigde Staten zegt 23% van...
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen