Gepubliceerd op 04/07/2017 à 16:01
Eierstokkanker raakt een centraal element van het vrouwelijke voortplantingssysteem. Welke impact hebben de ziekte en de behandelingen op de vruchtbaarheid? Onder welke omstandigheden kan een zwangerschap overwogen worden?
De ziekte op zich heeft geen impact op de vruchtbaarheid. Maar om ze te behandelen, moeten soms beide eierstokken en de baarmoeder operatief verwijderd worden. Gelukkig kan men in bepaalde gevallen een zogenaamde eierstoksparende behandeling uitvoeren, waarbij de baarmoeder en één van de eierstokken intact blijven. Het behoud van deze organen volstaat om een zwangerschap te initiëren en uiteindelijk tot een goed einde te brengen.
Of zo’n eierstoksparende behandeling mogelijk is, hangt af van het type tumor en het stadium waarin de kanker zich op het moment van de diagnose bevindt. Het kan alleen bij tumoren in een heel vroeg stadium (stadium 1), die slechts heel lokaal in één eierstok zitten en dus zeker niet zijn uitgezaaid naar de lymfeklieren of de baarmoederholte. Ook radiotherapie kan tot onvruchtbaarheid leiden. Patiëntes bij wie bestraling noodzakelijk is, komen echter zelden in aanmerking voor een eierstoksparende behandeling. Onvruchtbaarheid door chemotherapie komt bij eierstokkanker dan weer weinig voor.
Het meest voorkomende type eierstokkanker is de epitheliale eierstoktumor (een tumor op de buitenste laag van de eierstok). Behoud van de vruchtbaarheid is bij die vorm zelden mogelijk, omdat het gaat om infiltrerende of invasieve tumoren die vaak in een al te ver gevorderd stadium worden ontdekt om nog een eierstoksparende behandeling te kunnen uitvoeren. Dit tumortype presenteert zich echter meestal pas na het vijftigste levensjaar, met andere woorden tijdens de menopauze.
De meest voorkomende tumoren bij jonge vrouwen zijn:
In beide gevallen hebben de tumoren een zeer goede prognose en is een eierstoksparende behandeling veelal mogelijk.
Zodra er op een eierstok een letsel ontdekt wordt, ook bij letsels die goedaardig lijken te zijn, is het belangrijk dat u met de arts over uw eventuele zwangerschapswens praat. Als er een tumor wordt ontdekt, kan hij of zij u naar een referentiecentrum voor fertiliteit verwijzen. Zo’n centrum beschikt over een chirurgisch team dat met specifieke technieken werkt om de vruchtbaarheid te behouden, maar ook over een team dat gespecialiseerd is in medisch begeleide voortplanting (MBV).
Als u een eierstoksparende behandeling ondergaat, heeft u in principe een even goede kans om zwanger te worden via de natuurlijke weg als elke andere vrouw. Houd er wel rekening mee dat de kanker weer de kop kan opsteken, zeker als u niet meteen zwanger wilt worden. Als u nog maar één eierstok hebt en die door de ziekte is aangetast, zullen de artsen deze eveneens moeten verwijderen en kunt u ook niet meer zwanger worden. Daarom raden artsen bij wijze van voorzorg in veel gevallen aan om gebruik te maken van de technieken van medisch begeleide voortplanting (MBV) om de vruchtbaarheid te behouden.
Welke optie van MBV bij eierstokkanker wordt voorgesteld, hangt af van uw leeftijd, of u al dan niet een partner hebt, wanneer u zwanger wilt worden, uw budget, enz.
In België wordt IVF tot en met 42 jaar terugbetaald. Bij kanker worden eierstoksparende behandelingen normaal slechts tot het 40e levensjaar voorgesteld, conform de officiële aanbevelingen.
Na een eierstoksparende behandeling kunt u in principe uw wens om zwanger te worden meteen proberen vervullen zonder specifieke voorzorgsmaatregelen. Houd ook hier wel rekening met de kans dat de tumor terugkeert (recidieven). Eenmaal zwanger mag u namelijk geen opsporingstests voor recidieven meer laten doen, zoals een scan, omdat die uw leven (en dat van uw baby) in gevaar kunnen brengen.
Het medisch team zal u die factoren allemaal goed uitleggen. Zo kunt u er rekening mee houden bij de planning van uw zwangerschap.
Deel en print dit artikel
De ziekte op zich heeft geen impact op de vruchtbaarheid. Maar om ze te behandelen, moeten soms beide eierstokken en de ba...
Lees verder"Terzake" ging op de Dag tegen Kanker een kijkje nemen in het Universitair Ziekenhuis van Antwerpen, waar naarstig aan een doorbraak wordt gewerkt: "Het is veelbelovend,...
Lees verderCarla, 40 jaar
Dr. Stef Cosyns (gynaecoloog, UZ Brussel)
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen