Pr. Jacques De Keyser, neuroloog, UZ Brussel.
Onderzoekers verkennen volop de mogelijkheden van stamcellen om multiple sclerose (MS) te behandelen. Modegril of toekomstmuziek?
Multiple sclerose wordt vandaag niet behandeld met stamcellen, cellen die in staat zijn in een gepast type cel, zoals zenuwcellen, te veranderen en hun functie over te nemen. Stamceltransplantaties, waarbij stamcellen toegediend worden, worden voorlopig alleen uitgevoerd in enkele privéklinieken in het buitenland. Maar ik stel me vragen bij die praktijken, aangezien het onderzoek naar stemceltherapie in de behandeling van multiple sclerose nog in zijn kinderschoenen staat. Tot nog toe is daaruit alleen gebleken dat stamceltransplantatie veilig is. We zijn zeker een aantal decennia verder vooraleer we weten of stamcelbehandeling ook effectief is.
Ik denk dat de hype rond stamceltherapie in de medische wereld hier een niet onbelangrijke rol speelt. Los daarvan zou er natuurlijk geen onderzoek naar stamceltherapie gevoerd worden als artsen niet zouden geloven in het potentieel ervan voor de behandeling van multiple sclerose.
Onderzoekers hopen dat stamcellen kunnen helpen waar de huidige geneesmiddelen tekort schieten. Deze verminderen de ernst en frequentie van de opstoten, maar kunnen niet verhinderen dat naast de beschadiging van de myelineschede - myeline is de stof verantwoordelijk voor de bescherming van de zenuwbanen en de geleiding van zenuwimpulsen - ook neuronen afsterven. De huidige geneesmiddelen kunnen met andere woorden niet verhinderen dat de ziekte verergert. Artsen hopen door stamceltransplantatie de hersencellen te vervangen die blijvend beschadigd zijn, alleen weten ze nog niet precies hoe.
Het probleem is eerder dat artsen de exacte oorzaak van multiple sclerose nog niet kennen, en daarom niet weten hoe de schade veroorzaakt wordt. We weten wel dat het verlies van de cellen die myeline produceren een belangrijke rol speelt. Onderzoekers weten ook dat progressieve multiple sclerose mede veroorzaakt wordt door schade aan de zenuwbanen zelf. Met andere woorden: zolang we niet weten wat het concrete probleem is, is het moeilijk om gerichte behandelingen met stamcellen uit te voeren, laat staan uitspraken te doen over het nut ervan.
Deel en print dit artikel
Daarvoor worden verschillende verklaringen naar voren geschoven:
Multiple sclerose is een complexe en multifactoriële aandoening. De precieze oorzaak is nog altijd niet bekend, maar het onderzoek gaat erop vooruit en het plaatje wordt...
Lees verderMultiple sclerose (MS) hangt niet samen met één enkel gen. De ziekte ontwikkelt zich door een combinatie van genetische kenmerken....
Lees verderDe huidige MS-behandelingen werken in op de myelinebeschadiging, door de ontstekingsverschijnselen te verminderen. Daarnaast zijn onderzoekers momenteel een aanvullende m...
Lees verderDe MS Connections-campagne draait om het opbouwen van gemeenschapsconnectie, zelfconnectie en connecties met kwaliteitszorg. De campagnelijn is 'I Connect, We Connect' en...
Lees verderChronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen