Vaccination et Covid-19: un risque de stérilité féminine?

Maakt het Pfizervaccin tegen COVID-19 vrouwen onvruchtbaar? Sinds begin december 2020 doet dat nieuws de ronde op de sociale netwerken. Onder de vrouwelijke populatie met een kinderwens sloeg dat schokkende bericht in als een bom. Meteen kwam het vaccinatieprogramma onder zware druk te staan. Tot (ook Belgische) specialisten er korte metten mee maakten.

Het gerucht dat stelde dat het Messenger-RNA COVID-19-vaccin van Pfizer/BioNTech vrouwen onvruchtbaar kon maken, verscheen begin december 2020 op de sociale media. Dat ontstellende bericht vond zijn oorsprong in een open brief die gepubliceerd werd op de blog ‘Health and Money News’⁽¹⁾, en die gericht was aan het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA)⁽²⁾. De ondertekenaars waren de Duitse arts Wolfgang Wodarg en Michaël Yeadon, een voormalig onderzoekshoofd bij Pfizer. Volgens hun hypothese zou het S- of spike-eiwit, waartegen het lichaam antilichamen aanmaakt, sterk lijken op syncytin-1, een eiwit dat essentieel is voor de ontwikkeling van de placenta bij een zwangerschap. Ze beweerden dat het lichaam na vaccinatie de twee zou verwarren, wat een immuunreactie zou uitlokken tegen dat eiwit, met onvruchtbaarheid tot gevolg. Die boodschap zaaide paniek bij heel wat vrouwen met een kinderwens, wat zich meteen uitte in de afwijzing om zich te laten vaccineren tegen COVID-19.

Is de coronapandemie voorbij?

De Amerikaanse website Snopes⁽³⁾, die zich specialiseert in het checken van dergelijke aankondigingen, toonde snel aan dat Yeadon het bedrijf Pfizer in 2011 verliet en dus geen enkele legitieme reden hadden om zich voor te doen als onderzoeker bij Pfizer! Bovendien bleek dat het duo Wodarg-Yeadon in het verleden ook al onjuiste informatie verspreid had, zoals de melding in oktober 2020 dat de pandemie voorbij was of dat het virus niet veel meer was dan een gewone seizoensgriep.
Wereldwijd hebben specialisten vrouwen van vruchtbare leeftijd verzekerd dat het erg onwaarschijnlijk is dat antilichamen zich zouden vergissen van doelwit.

COVID-19-vaccin: geen gevaar voor de vruchtbaarheid

Op 21 januari 2021 publiceerde de Belgische Hoge Gezondheidsraad (HGR) een gunstig advies dat, kort samengevat, stelt dat er geen bezwaren bestaan tegen de systematische vaccinatie van vrouwen op vruchtbare leeftijd. Voor het persbericht baseerde de raad zich op meerdere gegevens. Zo werden tijdens testfase 2 van het Messenger-RNA COVID-19-vaccin 23 vrouwen zwanger, en dat zowel bij degenen die een placebo ontvingen, als bij de gevaccineerde testpersonen^{(4) (5)}.
De HGR publiceerde daarnaast ook resultaten dat er geen impact is van vaccinatie met het Messenger-RNA COVID-19-vaccin op de vruchtbaarheid. De invloed op de dracht bij ratten die uit sommige onderzoeken zou blijken, werd niet vastgesteld, ook al kunnen de specialisten weinig afstand nemen en kan men in de geneeskunde geen garantie op nulrisico geven⁽⁵⁾.

NSAID’s en COVID: geen risico’s

Overigens was er een jaar geleden nog een ander fake newsbericht dat veel inkt deed vloeien. Men beweerde namelijk dat niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) de symptomen van COVID-19 erger maken. Ondertussen hebben het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een definitieve beslissing genomen rond het gebruik van die medicatie bij COVID-19. De twee instellingen adviseren om NSAID’s niet te schrappen van het lijstje beschikbare therapeutische middelen om koorts en pijn (menstruatiepijn, hoofdpijn, gewrichts- en reumapijn) te bestrijden, uiteraard op voorwaarde dat de patiënt de geldende voorzorgsmaatregelen rond het gebruik van dit type geneesmiddel naleeft (zie dosering)⁽⁶⁾.