Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:13
Zijn onze darmen ons tweede brein? Er zijn in ieder geval veel gelijkenissen tussen beide organen...
Ons darmstelsel is geen orgaan als een ander. Het heeft een eigen zenuwstelsel, het zogenaamde enterale of darmzenuwstelsel. Dat staat in voor onvrijwillige functies in ons lichaam, zoals de peristaltische bewegingen (spiersamentrekkingen waardoor de voedselbrij wordt voortgestuwd), maagzuur of braken. In het enterale zenuwstelsel zitten 200 miljoen neuronen en heel veel neurotransmitters. Serotonine is bijvoorbeeld een neurotransmitter die zowel in de hersenen (hij regelt de stemming) als in de darmen voorkomt. Het enterale zenuwstelsel is met het centrale zenuwstelsel - en dus met de hersenen - verbonden via de zwervende zenuw.
Door de zwervende zenuw kunnen de darmen permanent met de hersenen communiceren. Beide organen sturen elkaar informatie via de neurotransmitters. Door deze communicatie kan het lichaam zich beschermen tegen bepaalde gevaren. Als de darmen bijvoorbeeld in contact komen met besmet voedsel, zullen ze de hersenen verwittigen via de zwervende zenuw. De hersenen zullen daarop een signaal naar de darmen sturen dat ze het spijsverteringsproces moeten stilleggen.
De gelijkenissen tussen de darmen en de hersenen verklaren waarom geneesmiddelen die op de hersenen inwerken soms ook een effect hebben op de darmen. Dat is onder meer het geval met antidepressiva. Deze middelen werken in op de serotonine om de gemoedstemming te verbeteren en veroorzaken vaak spijsverteringsproblemen bij patiënten die in behandeling zijn voor een depressie. Maar ook het omgekeerde kan. Zo is bekend dat antidepressiva, in kleine dosissen toegediend, de darmklachten bij het prikkelbaredarmsyndroom verzachten. Deze wisselwerking tussen de hersenen en de darmen kan ook verklaren waarom sommige patiënten met het prikkelbaredarmsyndroom last hebben van angststoornissen. De invloed van de darmwerking op de neurotransmitters en vice versa biedt dan ook een functionele (en geen psychosomatische) verklaring voor het verband tussen gemoedsstoornissen en de spijsvertering.
Deel en print dit artikel
De buikpijn waarmee het prikkelbaredarmsyndroom (PDS, in het Engels Irritable Bowel Syndrome of IBS) gepaard gaat, zou het gevolg kunnen zijn van viscerale overgevoelig...
Lees verderDe symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom zijn duidelijk omschreven in de Rome III-criteria: buikongemakken ten minste drie d...Prikkelbare darm en Rome III-criteria
Buikpijn, ongemakken in de buik, veranderde darmtransit (verandering in de frequentie of c...Prikkelbare darm, lactose-intolerantie en coeliakie: vergelijkbare symptomen
Tijdens het kauwproces verandert het eten in onze mond niet alleen van textuur, maar ook van temperatuur en wordt het een weke, makkelijk in...Kauwen om beter te verteren
Danny De Looze, maag-darmspecialist aan het UZ Gent
Juliette, 49 jaar
Marine, 39 jaar
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen