Volgens een heel voorlopig onderzoek lijkt een medicijn tegen hypertensie veelbelovend in de strijd tegen de ziekte van Alzheimer. In dit onderzoek constateert men een hogere bloedtoevoer naar de hippocampus bij mensen die het medicijn innemen. Het gebied in onze hersenen dat essentieel is voor het geheugen is namelijk een van de eerste zones die worden aangetast wanneer de ziekte van Alzheimer toeslaat.

Een medicijn tegen hypertensie lijkt veelbelovend in de strijd tegen de ziekte van Alzheimer.

Het onderzoek leidde tot interessante bevindingen, maar het betekent niet dat er een nieuwe behandeling tegen de ziekte van Alzheimer is gevonden – men kon geen enkel effect vaststellen op de symptomen van de pathologie, omdat het onderzoek slechts gedurende heel korte tijd is uitgevoerd.

Niettemin kunnen we het onderzoek als waardevol beschouwen, want de bevindingen herinneren ons aan het volgende: je cardiovasculaire gezondheid is een van de belangrijkste troeven tegen alzheimer. Draag zorg voor je hart, het zal zorg dragen voor je hersenen!

Tussen 2004 en 2019 klom dementie geleidelijk aan op tot de belangrijkste doodsoorzaak in België. Dat blijkt uit nieuwe analyses van gezondheidsinstituut Sciensano. De opmars van dementie komt vooral omdat de overlijdens door hart- en vaatziekten, historisch veruit de belangrijkste doodsoorzaak in België, jaar na jaar dalen.

Dementie, coronaire hartziekte, beroerte...

Sciensano analyseerde de sterftecertificaten verzameld door statistiekbureau Statbel, en deelde alle overlijdens in volgens 130 unieke doodsoorzaken. De gedetailleerde analyses laten toe om vergelijkingen te maken over tijd, leeftijd, geslacht, en provincie. In 2019, het laatste jaar waarvoor we schattingen konden maken, waren coronaire hartziekte en dementie de belangrijkste doodsoorzaken in België. Elke van beide was verantwoordelijk voor zo’n 9% van alle overlijdens. Beroerte en longkanker stonden op een gedeelde derde en vierde plaats, met elk een aandeel van ongeveer 7% van alle overlijdens. Deze rangschikking verschilt sterk van die uit 2004, waar coronaire hartziekte en beroerte nog aanleiding gaven tot respectievelijk 15% en 10% van alle overlijdens, en dementie slechts een aandeel van 5% vertegenwoordigde.

De geleidelijke opmars van dementie

“De geleidelijke opmars van dementie, maar vooral de sterke daling in het aantal overlijdens door hart- en vaatziekten, en recent ook de beperkte daling in het aantal overlijdens door longkanker, zorgen ervoor dat dementie uitgroeit tot de belangrijkste doodsoorzaak in België”, zegt Brecht Devleesschauwer, epidemioloog bij Sciensano.

De test kan een verdere doorbraak betekenen in het vroeger opsporen van alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie. Onlangs werd al een geneesmiddel gevonden dat de ziekte vertraagt: "Er is een stroomversnelling aan de gang in de strijd tegen alzheimer", zegt professor Bart De Strooper aan VRT NWS.

Alzheimer: deze bloedtest doet daar nog een schepje bovenop

Het voorbije jaar is al vooruitgang geboekt in het ontwikkelen van bloedtests, en deze laatste nieuwe bloedtest doet daar nog een schepje bovenop. Hoewel er nog een weg te gaan is, is de studie alvast veelbelovend. Professor Bart De Strooper (KU Leuven) noemt het een geweldige prestatie van het internationale team van onderzoekers. "Je zou kunnen zeggen dat de toolbox hiermee wordt uitgebreid.”

De hoeveelheid aan schade in het brein meten

Aan de studie namen 600 personen met alzheimer deel. Bij sommigen was de ziekte nog niet ver gevorderd, bij anderen wel. De bloedtest werkt op basis van antilichamen en bleek behoorlijk accuraat. "Daar waar andere tests de hoeveelheid (schadelijke) tau- of amyloïde-eiwitten in de hersenen in beeld brengen, kan deze ook de hoeveelheid aan schade in het brein meten", zegt De Strooper. Bij alzheimer stapelen zich schadelijke eiwitten zoals tau of amyloïde op in de hersenen waardoor de hersenfuncties, zoals het geheugen, langzaam aftakelen. Deze test kan laten zien in welke mate zenuwcellen in de hersenen zijn aangetast. Tegelijk kan uit de test blijken of de patiënt de ziekte van Alzheimer heeft of een andere vorm van dementie.