Angst voor het vaccin

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 26/10/2021 à 22:22

Angst voor naalden kun je overwinnen

Dr. Elisabeth Huis in ´t Veld (University Tilburg), onderzoeker en expert op het gebied van naaldangst, en haar team weten dat naaldangst een serieus probleem kan zijn, waar mensen soms niet gemakkelijk over praten. Wat veel mensen niet weten is dat er verschillende oplossingen zijn die naaldangst helpen overwinnen.

Belangrijk is te praten over prikangst met bekenden of met je huisarts, je zult merken dat je zeker niet te enige bent. Vertel degene die je prikt over je angst, zodat ze daar rekening mee kunnen houden. Denk tijdens het prikken aan iets leuks of bedenk waarom het belangrijk is dat je de vaccinatie krijgt. Ontspan. Adem rustig in door je neus en uit door je mond. Blijf focussen op je ademhaling. Beloon jezelf na het prik.

Pleisters met lidocaïne/prilocaïne

Volgens de Wereldgezondheids- organisatie is het verminderen van pijn tijdens het prikken een belangrijke manier om naaldangst en de weerstand tegen vaccinatie te verminderen⁽¹⁾⁽²⁾. Dat kan eenvoudig door de huid op de prikplaats te verdoven met lidocaïne/prilocaïne. Pleisters met dit verdovende stofje zijn op artsenvoorschrift verkrijgbaar en moeten ten minste één uur voor de prik op de injectieplaats geplakt worden Als je opziet tegen de prikpijn, kun je aan je huisarts dus een recept voor een verdovingspleister vragen.
Niet minder dan 30 % van de bevolking in Nederland en België krijgt te kampen met angst voor naalden, hetgeen een impact heeft op de gezondheidszorg: mensen stellen een bezoek aan de tandarts uit of deinzen terug voor een bloedafname of – een bijzonder actueel thema – een vaccinatie.

Iemand met naaldangst valt flauw

Dr. Elisabeth Huis in ’t Veld (Dept. Cognitieve Wetenschappen en Artificiële Intelligentie, UniversityTilburg) kon allicht niet vermoeden dat haar onderzoek een beslissende wending zou nemen, toen ze iemand, die in de wachtkamer zijn beurt afwachtte voor een bloedafname, zag flauwvallen. Het was haar opgevallen dat de man even daarvooor nog een praatje had gemaakt en zich geenszins bewust leek van wat er stond te gebeuren. Uit daaropvolgende gesprekken met bloeddonoren, patiënten, artsen en zorgpersoneel zou duidelijk worden dat een dergelijk patroon veeleer de norm dan de uitzondering blijkt te zijn: vele mensen met naaldangst kunnen lang niet onder woorden brengen wat er in hen omgaat, tot ze plots sterke symptomen vertonen. Daarop besloot Dr. Huis in ’t Veld onderzoek uit te voeren naar de onderliggende neurologische mechanismen van naaldangst en op welke manier de fysieke en emotionele reacties die ermee gepaard gaan onder controle kunnen gebracht worden.

FAINT meet je angst voor naalden

Op basis van haar hypothese dat onbewuste processen in de hersenen en het autonome zenuwstelsel een rol spelen bij angst voor naalden, werd – binnen het FAINT (FAcial Infrared Thermal imaging in the prevention of needle induced fainting) research project – een algoritme ontwikkeld dat in staat is om de vroegste symptomen van naaldangst te detecteren. Door middel van een warmtecamera wordt namelijk de temperatuur van elk domein in het aangezicht gemeten en wordt de stress status van een individu in kaart gebracht. Patronen die corresponderen met bepaalde emoties (bvb. bloedtoevoer, bleekheid, hartslag, ademhaling) worden herkend en zodoende kunnen vroege symptomen van naaldangst opgespoord worden. Het algoritme is m.a.w. in staat om het risico in te schatten of iemand met naaldangst al dan niet onwel gaat worden – en mogelijks zal flauwvallen – alvorens de persoon in kwestie zichzelf daarvan bewust is.

AINAR: een game App wordt ingezet tegen naaldangst

Dit algoritme werd vervolgens aangewend om de game App AINAR (Artificial Intelligence for Needle Anxiety Reduction) te ontwikkelen: een spelletje dat personen toelaat om hun naaldangst te visualiseren en te beheersen, en zodoende een bloedafname of een vaccinatie met vertrouwen tegemoet te zien (www.ainar.io). Het komt erop neer dat figuren, waarvan de kleuren een afspiegeling zijn van iemands stress-status, via visualisaties ingekleurd worden, waarbij rood (stress) dient vervangen te worden door blauw. Terwijl de camera het gezicht ononderbroken scant voor stress symptomen en naaldangst, wordt via een neurologisch terugkoppelingsmechanisme (bio-feedback) aangegeven of de gebruiker al dan niet gekalmeerd is (rood wordt blauw of vice versa). Zodoende leert iemand op een speelse manier zijn naaldangst via visualisties en/of gedachten onder controle te brengen, op een wijze die voor hem of haar het beste functioneert.
Als de persoon in kwestie het toelaat, worden zijn data gebruikt om het algoritme aan te passen en te verbeteren.

Dr Ronny Leemans