Prof. Hans Wildiers, medisch oncoloog gespecialiseerd in borstkanker in UZ Leuven
Ouderen die borstkanker hebben, moeten op een andere manier worden behandeld en benaderd dan jongere patiënten. Zo pleit oncoloog Hans Wildiers van UZ Leuven voor een totale evaluatie van de oudere om zo over- en onderbehandeling zo veel mogelijk te vermijden.
“Ongeveer 30 procent van de patiënten bij wie we de diagnose borstkanker stellen, is zeventigplusser. Toch gebeurt borstkankerscreening in België maar van 50 tot 69 jaar en is er na 70 jaar geen systematische screening meer. Een terecht beleid vanuit globaal bevolkingsstandpunt, want het nut van screenen neemt af met de leeftijd omdat ouderen ook vaker sterven aan andere kwalen. Bovendien mogen we de waarde van borstkankerscreening ook niet overdrijven. Het leidt bij het doelpubliek van 50 tot 69 jaar tot een lichte afname van borstkankersterfte met 20 procent, maar er is ook veel overdiagnostiek en overbehandeling van tumoren die nooit een probleem gegeven zouden hebben. We raden een algemene bevolkingsscreening voor borstkanker boven de 70 jaar dus niet aan, maar er kunnen vrouwen zijn met verhoogd risico op borstkanker. Bij hen kan een screening overwogen worden in overleg met de arts, rekening houdend met de gezondheidstoestand en levensverwachting en de wens van de patient.”
“Bij elke patiënt bekijken we hoe groot en agressief de tumor is, maar bij ouderen komen daar twee aspecten bij. Enerzijds moeten we een zicht krijgen op de algemene gezondheidstoestand door middel van een geriatrische evaluatie. Hierdoor kunnen we veel beter inschatten of de patiënt nog lang genoeg zal leven om een eventueel herval mee te maken, en of de patiënt een behandeling met bijvoorbeeld chemotherapie aankan. Anderzijds is er de wens van de patiënt: vindt hij het de moeite om chemotherapie te krijgen en zo 10 tot 15 procent meer overlevingskans te hebben? Voor sommigen is dat het geval, voor anderen niet. Uiteindelijk beslist de patiënt daar zelf over. De leeftijd van de patient alleen bepaalt niet de behandeling.”
“Bij zo’n evaluatie kijken we naar het orgaan met de kanker en naar de patiënt in zijn geheel. We doen dat aan de hand van vragen: hoe functioneert zij thuis, is zij recent gevallen, heeft zij geheugenproblemen of depressie, is er ondervoeding, is er onnodige medicatie of zijn er onderliggende ziekten die de prognose en behandeling beïnvloeden? De antwoorden op al die vragen kunnen leiden toteen beter inzicht in welke behandelingen gegeven kunnen worden en welke mogelijks achterwege gelaten kunnen worden.”
“Absoluut. Ouderen hebben vaak nog andere kwalen. Met zo’n evaluatie kunnen we inschatten hoe fit iemand is, of een operatie of bestraling nog zinvol is, en of die persoon chemotherapie of targeted therapy gaat aankunnen. Met zo’n geriatrische evaluatie verminderen we de kans op over- of onderbehandeling, en gaan we onnodige borstkankersterfte en onnodige nevenwerkingen van therapie zo veel mogelijk vermijden. We hebben zo ook een beter zicht op de levensverwachting van die persoon. Als een persoon een agressieve borsttumor heeft, maar algemeen frêle is, is de gemiddelde levensverwachting kort, en zal preventieve chemotherapie meer kwaad dan goed doen. Maar als een fitte zeventiger een agressieve tumor heeft, kan chemo wél de moeite zijn.”
“Ouderen worden minder vaak geopereerd, ze krijgen minder bestraling of chemotherapie. Ook reconstructies vinden minder vaak plaats omdat ouderen dat gemiddeld minder belangrijk vinden, maar ook omdat het toch redelijk zware ingrepen kunnen zijn.”
“Op basis van de uitkomst van de geriatische assessment zal een patient specifiek behandeltraject worden bepaald. Klassieke chemotherapie is bij ouderen niet zo evident, maar er bestaan ook aangepaste schema’s die de kans op hervallen aanzienlijk verkleinen.”
Deel en print dit artikel
Het onderscheid tussen een goedaardige cyste en een kwaadaardige tumor is niet altijd eenvoudig. Op CT-beelden (röntgenstralen) kunnen cysten en tumoren er zeer gelijkaar...
Lees verderEerst hebben ze neoantigenen geïdentificeerd, d.w.z. specifieke eiwitten die verschijnen als normale cellen kwaadaardig worden als gevolg van genetische mutaties. De vors...
Lees verderOncologen hebben het in The Guardian over eenvoudige, uitvoerbare, dagelijkse dingen die ze doen om kanker te voorkomen.
"Laat dat vechten over aan dokters en onderzoekers. Patiënten hebben vooral steun en troost nodig”, aldus de hoofdredacteur op VRT NWS. "Vechten tegen kanker, het is ook...
Lees verderChronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen