Prof. Thierry Roumeguère, diensthoofd urologie in het Erasmus Ziekenhuis.
Fimosis betekent dat de voorhuid, die de eikel beschermt, te nauw is, waardoor de man zijn eikel niet kan ontbloten. Soms is dat pijnlijk. Wat zijn de oorzaken en welke oplossingen bestaan er?
Er bestaan twee vormen van fimosis: fimosis bij zeer jonge kinderen en bij volwassenen. In het eerste geval is dat een aangeboren afwijking die bij de grote meerderheid van de zuigelingen voorkomt. De voorhuid kleeft aan de eikel, waardoor het kind zijn eikel niet kan ontbloten. Over het algemeen verdwijnt fimosis op natuurlijke wijze op 3- of 4-jarige leeftijd, namelijk bij de eerste erectiefases.
In het tweede geval komt fimosis voor bij volwassen (vaak oudere) mannen die aanvankelijk geen probleem hadden om hun eikel te ontbloten. Er vormt zich een kleine vezelachtige ring onder de voorhuid. Vaak is dat een lichte verharding, waardoor de voorhuid minder elastisch wordt. Dit type van fimosis kan verschillende oorzaken hebben: slechte hygiëne, diabetes of huidziektes (vaak gaat het om ‘lichen planus’1).
Bij zeer jonge kinderen heeft fimosis over het algemeen geen gevolgen. Maar als het kind op 5- of 6-jarige leeftijd er nog last van heeft, kan dat wel tot problemen leiden. Het kind heeft dan moeite met plassen en krijgt pijnlijke erecties. Het moet zijn eikel ook kunnen ontbloten om de penis schoon te maken. Anders kan dat kleine maceraties (verwekingen van het weefsel) onder de voorhuid met zich meebrengen. Het gevolg is dat de eikel op termijn ontsteekt (balanitis) en rood wordt.
Bij volwassenen veroorzaakt fimosis ongeveer dezelfde symptomen: moeite met plassen (dysurie), pijnlijke erecties die de seksuele betrekkingen danig kunnen verstoren, en ontstekingen van de eikel. Fimosis kan bij volwassenen ook het risico op peniskanker verhogen. Daarom is het belangrijk om een uroloog te raadplegen als u fimosis hebt.
Voor kinderen wordt een cortisonezalf aanbevolen, die op de top van de penis (de eikel) wordt aangebracht. De zalf maakt de voorhuid los van de eikel. Het kind kan zijn eikel zachtjes – met behulp van een zalf die lokaal verdooft – ontbloten en de voorhuid er weer overschuiven.
Bij oudere kinderen (ouder dan 5 of 6 jaar) en volwassenen stelt de arts meestal voor om over te gaan tot een besnijdenis of circumcisie. Een deel van de voorhuid, of de hele voorhuid wordt besneden. Dat vergemakkelijkt het schoonmaken van de penis.
Als de fimosis te wijten is aan een huidziekte van het type lichen planus, schrijft de arts een speciaal antiviraal middel voor lokaal gebruik voor.
Zowel bij kinderen als bij volwassenen is het essentieel om de eikel niet geforceerd of brutaal te ontbloten. Dat kan namelijk leiden tot parafimosis of de ‘Spaanse kraag’, een omgekeerde fimosis. Iemand met parafimosis kan de voorhuid niet over zijn eikel terugbrengen. De voorhuid omsluit dan de eikel, waardoor een pijnlijke zwelling ontstaat.
(1) Een huidaandoening waarbij kleine witte vlekken op de huid verschijnen. De oorzaken ervan zijn onbekend.
Deel en print dit artikel
Chronische erectiestoornissen kunnen bij zowel de man als de vrouw tot frustratie leiden, en h...Welke gevolgen kunnen erectiestoornissen hebben op de man en op het paar?
Met de leeftijd vermindert meestal de bloedtoevoer naar de zwellichamen van de penis - wat noodzakelijk is voor...Als de erectiestoornissen frequenter en ernstiger worden
Een erectie van de penis is van vasculaire oorsprong. Ze vereist een goede bloedtoevoer via de slagaders. Wanneer die dichtslibben (atherosclerose...Bloed in de slagaders
Fout! Deze geneesmiddelen hebben sterk gelijkaardige effect...De drie geneesmiddelen die worden voorgeschreven tegen erectiestoornissen, hebben precies dezelfde effecten.
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen