Groeistoornissen

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 24/09/2021 à 12:30

Groeistoornissen: 5 mythen ontkracht

Ter gelegenheid van Growth Awareness Day, die aandacht vraagt voor groeistoornissen bij kinderen, ontrafelt professor Philippe Lysy, pediatrisch endocrinoloog aan de Cliniques universitaires Saint-Luc, enkele hardnekkige mythen over dit onderwerp.

1. De groei van een kind zegt niets over zijn gezondheid

Wel integendeel! “De groei is de weerslag van de gezondheid van een individu. Dat is trouwens een van de redenen waarom we dat aspect heel strikt opvolgen in de pediatrie”, zegt professor Lysy. “Een onderliggende ziekte kan aan de basis liggen van een groeistoornis – dat kan gaan over een stoornis die rechtstreeks te maken heeft met de groei, dan wel over een ontstekingsziekte in ruime zin.”

Uit de groei kan men eveneens de gezondheid van het gezin afleiden: “Als er geen sprake is van een bepaalde ziekte, vormt de groei een familietrekje dat ‘doorgegeven’ wordt tussen generaties onderling”, legt professor Lysy uit. “Als men de lichaamsgroei van een kind toetst, moet men steeds rekening houden met gestalte en groei van de ouders.”

2. Een ‘kleine’ gestalte wijst altijd op een afwijking

Niet noodzakelijk! Tijdens de medische evaluatie van een kind met een kleine gestalte onderzoekt men drie parameters:

• Waar bevindt zich het kind op de referentiegroeicurve?
• Wat was zijn persoonlijk traject op die referentiegroeicurve? Ziet men een vertraging in het groeitempo?
• Waar bevindt het kind zich in vergelijking met de gestalte van zijn ouders?

“Van daaruit kunnen we beginnen nadenken over de mogelijke etiologieën, anders gezegd de oorzaken, van de kleine gestalte”, geeft professor Lysy aan.

“Het is heel goed mogelijk dat het kind perfect gezond is en een constant groeitempo heeft, maar dat het ritme verschilt van de curve omdat zijn ouders klein zijn, of omdat in zijn familie de puberteit pas op latere leeftijd begint. In dat geval spreekt men van een ‘variant’ van de normale groei.”

“Maar als de groeicurve van het kind ‘afgebroken’ wordt en een ‘kleine gestalte’ niet voorkomt in de familie, kan er sprake zijn van een afwijking. In dat geval zijn bijkomende onderzoeken nodig om daarvan de oorzaak vast te stellen.”

3. Groeistoornissen zijn systematisch het gevolg van erfelijke aanleg

Neen! “Drie categorieën gezondheidsproblemen kunnen een invloed hebben op het groeitempo van een kind”, vat professor Lysy samen:

• een chronische ziekte, zoals coeliakie met glutenintolerantie of sommige ontstekingsziekten,
• een hormonale stoornis, bijvoorbeeld een tekort aan groeihormonen of hypothyroïdie (een te traag werkende schildklier),
• een genetisch bepaalde stoornis. “De ‘kleine gestalte’ gaat in dat geval gewoonlijk samen met karakteristieke fysieke verschijnselen die de diagnose naar een bepaalde etiologie leiden”, verduidelijkt professor Lysy.

4. Er bestaat geen doeltreffende behandeling voor groeistoornissen

“Dat is onjuist, er bestaan diverse mogelijke behandelingen”, verzekert professor Lysy.

• - De behandeling van de oorzaak in het geval van sommige ontstekingsziekten en bepaalde stoornissen van de hypofyse (de kleine klier in de hersenen die de afscheiding van een reeks hormonen bepaalt).
• - Hormoonsubstitutietherapieën, die men kan opdelen in:

° geslachtshormonen, die aangewezen zijn bij jongeren met een uitgesproken laattijdige puberteit. “Dit zijn synthetische hormonen die exact dezelfde werking hebben als de natuurlijke hormonen die ons lichaam aanmaakt”, verduidelijkt professor Lysy. “Gewoonlijk worden ze goed verdragen door de patiënten.”

° groeihormonen, die strikt voorbehouden zijn bij heel duidelijke indicaties (een groeihormoontekort, intra-uteriene groeiachterstand waardoor de baby bij de geboorte kleiner en/of lichter was, nierinsufficiëntie en ook nog bepaalde, heel specifieke genetische syndromen). “Het groeihormoon plaatst het kind opnieuw in het groeikanaal dat van nature voorzien was”, licht professor Lysy toe. Dit hormoon wordt toegediend onder de vorm van een dagelijkse onderhuidse auto-injectie. “Momenteel gebeurt er onderzoek om een formule voor wekelijkse toediening te ontwikkelen”, werpt professor Lysy op. “Over enkele jaren zou die formule beschikbaar moeten zijn voor bepaalde, nog nader te omschrijven indicaties.”

5. Het groeihormoon veroorzaakt ingrijpende veranderingen in de ontwikkeling van het kind

“Dat is een mythe!” verzekert professor Lysy. “Als men het groeihormoon gebruikt in aangepaste doses en voor de voorziene indicaties, doet het groeien, en dat is alles. Men ziet geen effecten op de puberteit, de beharing en het humeur, om maar enkele zaken te noemen.”

“Een behandeling met groeihormonen gebeurt onder streng toezicht en is heel strikt gereglementeerd”, verduidelijk professor Lysy. “Ze wordt alleen voorgeschreven door pediatrische endocrinologen die verbonden zijn aan een universiteit. Bovendien worden de kinderen die men behandelt met een groeihormoon heel regelmatig opgevolgd om er zeker van te zijn dat de dosis op een correcte en aangepaste manier wordt toegediend.”

Aude Dion