Dr. Eric Florence, verantwoordelijk voor de HIV/SOA kliniek in het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen.
Zowel bij jonge patiënten die uitgaansdrugs gebruiken als bij oudere patiënten die veel geneesmiddelen tegelijk moeten nemen, moet bij aanwezigheid van een hiv-infectie het risico op interactie met de hiv-medicatie extra in de gaten worden gehouden. Dr. Eric Florence geeft tekst en uitleg.
In bepaalde situaties kan het gelijktijdig innemen van meerdere geneesmiddelen of stoffen problemen geven. De term interactie wordt gebruikt als een geneesmiddel of stof het effect beïnvloedt van een ander geneesmiddel of een andere stof die op hetzelfde moment in het lichaam aanwezig is. “Interacties kunnen meerdere vormen aannemen: het effect van een van de middelen (of van de beide) kan worden versterkt, waardoor de stof(fen) dan toxisch kan/kunnen worden. Maar de interactie kan zich ook net andersom manifesteren door een verminderde werking van een van beide middelen, waardoor de behandeling aan doeltreffendheid inboet”, aldus dr. Florence.
De laatste jaren is het gebruik van uitgaansdrugs bij jongeren (GHB, GBL, ecstasy, poppers, cocaïne, crystal meth, ketamine, mefedron enz.) een vrij frequent fenomeen geworden. Deze drugs worden regelmatig gebuikt in het kader van de zogenaamde chemsex, dat is het gebruik van harddrugs tijdens de seks. Voor de algemene bevolking houden deze uitgaansdrugs al niet te verwaarlozen risico’s in (zoals een risico op overdracht van infectieziektes door het delen van naalden, stro of andere drugsattributen), bij hiv-patiënten die een antiretrovirale therapie krijgen zijn de gevolgen nog groter omdat deze drugs zware interacties kunnen veroorzaken met hun medicijnen.
De meeste antiretrovirale middelen kunnen zware of minder zware interacties met uitgaansdrugs veroorzaken. “Boosters - zoals ritonavir en cobicistat - (stoffen die de concentratie van de antiretrovirale medicijnen in het lichaam moeten verhogen) geven het makkelijkst aanleiding tot interacties. Ze vertragen de afbraak van de psychoactieve producten in de lever, waardoor de concentratie ervan verhoogt en de stoffen langer in het bloed blijven. Dat kan tot ernstige bijwerkingen leiden, en zelfs tot een overdosis”, aldus nog dr. Florence. “Ook psychoactieve geneesmiddelen en middelen tegen erectiestoornissen - ze worden vaak in combinatie met uitgaansdrugs gebruikt - kunnen interacties met andere geneesmiddelen teweegbrengen.” Ook alcoholgebruik ten slotte kan de negatieve effecten van deze drugs versterken en zo extra toxiciteit veroorzaken (cumulatieve toxiciteit).
Patiënten die uitgaansdrugs nemen, beschouwen zichzelf niet als ‘gedrogeerd’ of verslaafd. “Daarom is onze aanpak als arts anders”, vertelt Eric Florence nog. “We proberen vooral de risico’s te verminderen in plaats van normatief op te treden. We proberen de patiënt zo ver te krijgen dat hij deze middelen op een verantwoorde, beperkte en gecontroleerde manier gebruikt.”
Vandaag leven patiënten met een hiv-infectie of aids almaar langer. De snellere veroudering van de organen als gevolg van hun ziekte, maar ook typische ouderdomsziektes zoals hypertensie, diabetes en hypercholesterolemie zorgen ervoor dat deze patiënten vaak veel geneesmiddelen tegelijk moeten nemen (polymedicatie). “De risico’s op interacties met andere geneesmiddelen zijn dan veel talrijker. Als arts hebben we daar extra aandacht voor”, vertelt dr. Florence. “Er zijn verschillende mogelijkheden om in te grijpen, afhankelijk van het probleem: als de werkzaamheid van een van de geneesmiddelen verminderd is, kunnen we de actieve dosis van dat medicijn optrekken. Als de interactie tussen de geneesmiddelen tot toxiciteit leidt, kunnen we de dosis van het bewuste geneesmiddel verlagen. Maar we kunnen ook beslissen om van medicijn te veranderen, en dat kan op de twee fronten: voor het antiretrovirale middel of voor de behandeling van de andere aandoening.”
Deel en print dit artikel
Hiv-infectie, een chronische ziekte
Er bestaat nog geen geneesmiddel dat een hiv-infectie kan genezen. De huidige geneesmiddelen verlagen de virale belasting (de hoevee...
Lees verderGratis, snel en anoniem HIV opsporen
Ondanks gerichte preventiecampagnes blijft HIV voor veel risicopatiënten een schrikbeeld waarvoor ze liever de ogen sluiten! Toch i...
Lees verderDrie zomers na elkaar heeft het Plate-Forme Prévention Sida, het Brusselse platform voor aidspreventie, een preventiecampagne gevo...
Lees verderDe voorbije tien jaar is hiv geëvolueerd van een acute aandoening bij jongeren naar een chronische ziekte bij mensen van middelbare leeftijd. “Mensen met...Evolutie van hiv
Uit verschillende (hoofdzakelijk Amerikaanse, maar ook andere) onderzoeken blijkt dat we steeds minder seksuele betrekkingen hebben.
In de Verenigde Staten zegt 23% van...
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen