Gepubliceerd op 18/01/2013 à 11:03
Mensen die problemen hebben met het stappen, zoals patiënten met de ziekte van Parkinson, of mensen die gemakkelijk vallen, doen oefeningen om stabieler op hun benen te staan. Waarom niet op een loopband … in een virtuele straat.
Patiënten met de ziekte van Parkinson of met valproblemen trainen gewoonlijk door te stappen op een loopband. Voor loopbandtraining in de virtuele realiteit staat er een computerscherm voor de loopband opgesteld. Op dit scherm worden de voeten van de loper getoond in een filmbeeld, bijvoorbeeld een straat. “Aan de voeten van de patiënt worden sensoren vastgeplakt waardoor ze op het scherm de bewegingen weergeven die de patiënt zelf maakt. Zo krijgt hij het gevoel dat hij zelf ook echt door de straat loopt”, legt prof. Nieuwboer uit, die het project aan de KU Leuven opzet.
Het voordeel van loopbandtraining in de virtuele realiteit is dat tijdens het stappen bijkomende taken kunnen worden opgelegd. En die taken kunnen steeds moeilijker worden gemaakt. Zo toont men bijvoorbeeld eerst plassen waarover de patiënt moet stappen of andere objecten, zoals een doos of een ander obstakel, die hij moet ontwijken. Moeilijker is bijvoorbeeld het vragen aan de patiënt met de ziekte van Parkinson, of met andere evenwichtsproblemen, om een opgelegde route te volgen. Als de voeten op het (virtuele) kruispunt dan, bijvoorbeeld, een verkeerde afslag nemen, volgt een foutmelding. De moeilijkheidsgraad kan van patiënt tot patiënt worden ingesteld. Als een opgelegde taak goed volbracht werd, kan de patiënt bovendien een aanmoediging krijgen.
Training in de virtuele realiteit kan zeer gevarieerd gemaakt worden en lijkt erg goed op het stappen in de werkelijkheid. Het is echter wel veiliger dan met een parkinsonpatiënt in een echte straat te trainen. Maar het grootste voordeel is dat niet alleen het stappen wordt getraind (motorische training) maar tegelijkertijd ook het denkvermogen (cognitieve training). En deze cognitieve functies hebben we nodig voor het voortbewegen in het dagelijkse leven: welke weg moeten we volgen, is het veilig om hier over te steken, is het verkeerlicht groen voor mij. Stappen is een heel complexe activiteit die heel wat meer aandachtsgebieden aanspreekt, bijvoorbeeld ook het zicht. Die complexiteit wordt beter getraind in de virtuele realiteit dan in een klassieke oefenzaal.
De hypothese is dat door het aanbieden van een virtuele realiteit veel grotere gebieden in de hersenen worden getraind. Of dit soort training betere resultaten geeft dan het eenvoudig trainen op een loopband, wordt momenteel getest in 5 Europese centra, waaronder de KU Leuven. Binnen 2,5 jaar worden de resultaten verwacht. Als deze positief zijn, zoals de onderzoekers hopen en zoals ook blijkt uit een testproef, zullen binnen 5 jaar hoogstwaarschijnlijk kinesitherapeuten worden opgeleid om virtuele realiteitstrainingen te geven, onder andere aan patiënten met de ziekte van Parkinson.
Deel en print dit artikel
Iedereen kent de motorische symptomen die de ziekte van Parkinson kenmerken: beven, moeite om te bewegen of traag bewegen (bradykinesie), en spierstijfheid. Daarnaast...
Meer dan de helft van alle parkinsonpatiënten klaagt over pijn. Tegelijk wordt pijn als symptoom vaak over het hoofd gezien in de neurologie. Artsen en patiënten he...
Slaapstoornissen zijn minder bekend dan de motorische en psychische symptomen van parkinson. Toch tasten ze de levenskwalit...Slaapstoornissen tasten levenskwaliteit aan
Geert Rosseel, parkinsonpatiënt en bestuurslid van de Vlaamse Parkinsonliga
Flore Bellefontaine, psychosociale begeleidster bij de Association Parkinson
Jean-Pierre Vandenberk, parkinsonpatiënt en ontwerper van een pillendoosje met timer
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen