Alzheimer

NIEUWS

Gepubliceerd op 31/10/2012 à 11:57

Alzheimer: de juiste woorden vinden

Aandachtsstoornissen, geheugenstoornissen, taalstoornissen … De communicatie tussen iemand met dementie en zijn naaste omgeving wordt vaak bemoeilijkt wanneer de ziekte verergert. Hoe kan die communicatie vlotter verlopen?

Het is niet altijd evident om goed te communiceren met een persoon die de ziekte van Alzheimer heeft. Aanvankelijk zoekt hij naar zijn woorden, haalt hij namen door elkaar en raakt hij soms de draad van het gesprek kwijt. Niets onoverkomelijks … Naargelang de ziekte verergert, worden die problemen echter steeds frequenter en ernstiger. De demente persoon krijgt geleidelijk steeds meer moeite om zijn ideeën te formuleren, uit zijn woorden te komen … Ook de gesprekspartner voelt zich machteloos tegenover een taal die hij ten onrechte als betekenisloos beschouwt. Toch bestaan er een aantal technieken en houdingen om de communicatie te vergemakkelijken.

Alzheimer: verstaan en zich verstaanbaar maken

Verstaan en zich verstaanbaar maken, zijn twee verschillende dingen. Bij een persoon met dementie gaat het vermogen om zich verstaanbaar te maken sneller achteruit dan het vermogen om iemand anders te verstaan. Het is dus niet omdat de persoon in kwestie niet kan spreken dat hij niet verstaat wat er gezegd wordt en dat het geen zin meer zou hebben om tegen hem te spreken! Hij blijft immers tot het einde van zijn leven emoties zoals woede en vreugde voelen.

Enkele tips om te vermijden dat iemand met dementie geïsoleerd raakt:

• Blijf tegen hem praten, ook al antwoordt hij niet meer.
• Spreek hem rechtstreeks aan en stel hem uw vragen zonder u eerst systematisch tot zijn partner te richten.
• Aarzel niet om onderwerpen aan te kaarten die oude en aangename herinneringen oproepen, want die zitten sterker in zijn geheugen gegrift.

De demente persoon respecteren

Spreek iemand met de ziekte van Alzheimer ook nooit aan als een kind: vermijd infantiliserend taalgebruik, een neerbuigende houding, een scherpe toon en overdreven intonatie of articulatie. Een dergelijke manier van communiceren kan immers kwetsend overkomen bij uw gesprekspartner en zijn zelfwaardegevoel aantasten. Gebruik eenvoudige taal, maar toon tegelijk respect voor de ander:

• Kies voor korte zinnen.
• Spreek iets trager dan anders.
• Gebruik een ‘volwassen’ woordenschat en grammatica.
• Spring niet voortdurend van de hak op de tak.
• Vermijd zo veel mogelijk gesprekken met verschillende personen tegelijk.
• Tutoyeer nooit iemand zonder zijn toestemming.

Alzheimer: mikken op non-verbale communicatie

90% van onze communicatie gebeurt via ons lichaam. Bij personen met de ziekte van Alzheimer blijft de non-verbale communicatie langer bewaard. Hun gebaren, blik, attitude en houding zeggen vaak meer dan woorden. Schenk daar aandacht aan, want het kan u nuttige informatie geven over de wensen of bedoelingen van de demente persoon.

U kunt ook non-verbale communicatie gebruiken om makkelijker met de alzheimerpatiënt te communiceren:

• Zijn arm of schouder aanraken wanneer u tegen hem praat, kan hem geruststellen en helpen om geconcentreerd naar u te blijven luisteren. U kunt ook zijn hand masseren of zijn gezicht strelen. Dat alles alleen als hij dat goed vindt uiteraard.
• Kijk de persoon in de ogen als u tegen hem praat, zoals u met iedereen zou doen.
• Wees u bewust van uw lichaamstaal. Een oprechte glimlach doet vaak wonderen!