Nachtopvangcentra: een nieuw initiatief

Een partner of familielid met alzheimer verzorgen, kan zowel lichamelijk als geestelijk uitputtend zijn. Een verkwikkende nachtrust is dan ook essentieel voor de vaste verzorger, kwestie van goed te recupereren en zo goed mogelijk om te kunnen met stress. Om hen daarbij te helpen, bestaan er sinds kort nachtopvangcentra in België. Hoe staat het concreet met deze goede voornemens?

In de twee laatste artikelen die op de site verschenen, hebt u kunnen kennismaken met de rol en het nut van dagcentra voor alzheimerpatiënten en hebt u ook een adressenlijst gekregen van de bestaande centra. Ze willen ervoor zorgen dat de patiënt in zekere mate zelfredzaam kan blijven, en tegelijk de naaste omgeving op adem laten komen.

Woelige nachten

Zoals u weet, uit de ziekte van Alzheimer zich niet alleen in geheugenstoornissen. Ook een verstoorde tijdoriëntatie komt vaak voor, waarbij de patiënt dagen, seizoenen en uren verwart. Soms haalt hij ook dag en nacht door elkaar. Hij staat dan ’s nachts op, wil actief zijn en maakt zijn partner wakker, want hij begrijpt niet dat het nacht is. Dergelijke eenmalige of aanhoudende situaties zijn behoorlijk lastig voor wie ’s anderendaags moet werken. Vandaar dat logischerwijze het idee groeide om nachtopvang te organiseren.Antwerpen biedt op dat vlak wellicht de uitgebreidste formule. Meer dan vijftien pluralistische verenigingen (OCMW’s, thuiszorgdiensten, diensten voor palliatieve zorg, gezinshulpdiensten, …) richtten samen het project Nachtzorg Antwerpen op, dat erkend is door het Vlaamse Gewest.

Nachtcentrum en nachtzorg thuis

Concreet kunnen alzheimerpatiënten sinds maart 2004 overnachten in gespecialiseerde centra. Het gaat meer bepaald om rusthuizen of rust- en verzorgingstehuizen die daarvoor één, twee of zelfs meer bedden vrijhouden. De patiënten kunnen hier terecht vanaf 18 uur en worden begeleid door verplegend personeel en gezinshelpers, die hun een zo rustig mogelijke avond willen bieden. Zo zijn kinesessies uitgesloten op dat uur. De eigen bijdrage van de patiënt bedraagt 25 euro."We stellen merkwaardig genoeg vast dat de vijf centra weinig benut worden”, aldus Hugo Goedeme, directeur van het proefproject. “We hebben wel een team van 22 medewerkers die de regio Antwerpen en omgeving bestrijken en één of twee nachten per week doorbrengen bij de patiënt thuis, zodat diens partner kan slapen. We werken met een toerbeurt, en elke nacht staan vijf à zes ‘polyvalente verzorgers’ klaar.”

Een verklaarbaar gebrek aan succes

Volgens Hugo Goedeme is dit gebrek aan succes te verklaren door de doelgroep: “Het gaat om mensen die ervoor gekozen hebben hun partner thuis te houden. Dus is het al bij al logisch dat ze weinig voelen voor de nachtcentrumformule. Onze polyvalente verzorgers die bij de patiënt aan huis komen, hebben daarentegen wél veel succes. Dankzij hen kan de vaste verzorger op beide oren slapen. Vaak moeten ze de nodige creativiteit aan de dag leggen om te kunnen omgaan met typische situaties. Bijvoorbeeld wanneer de patiënt ‘s nachts opstaat en per se naar buiten wil. Ze moeten dan een aantal technieken hanteren, zoals op het gemak samen een fotoalbum doorbladeren, een rustig spel spelen of tv kijken.”

Een win-winsituatie

Hugo Goedeme vervolgt: “Deze formule komt uiteraard in de eerste plaats ten goede aan de partner, die op die manier kostbare uren slaap kan inhalen. Maar op termijn wint ook de patiënt erbij als zijn vaste verzorger fitter en meer beschikbaar is”. De voorzitter kondigt ook aan dat er middelen zijn vrijgemaakt om het project in 2006 voort te zetten. In de huidige stand van zaken lijkt thuiszorg (zoals “Baluchon Alzheimer” die organiseert: gedurende één of twee weken een thuiszorgster sturen, zodat de naasten even kunnen uitblazen) de beste oplossing voor de patiënten, want op die manier kunnen ze in hun vertrouwde leefomgeving blijven. Meer info op: www.nachtzorg.be

Deel en print dit artikel