Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:10
Slikstoornissen bij alzheimerpatiënten kunnen ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid. Waakzaamheid is dus geboden!
Slikstoornissen ontstaan pas in een zeer geavanceerd stadium van alzheimer. Eten wordt dan een riskante onderneming, en er zijn een aantal voorzorgen geboden.
gebeurt in drie grote fasen. De eerste, orale fase gebeurt bewust: door te kauwen, vormt er zich een compact geheel, de spijsbal, die vervolgens doorgeslikt wordt. In de tweede, zogenaamde faryngeale fase zakt het voedsel naar de slokdarm. Om te vermijden dat de persoon in kwestie zich verslikt en het voedsel in de luchtwegen terechtkomt, worden een reeks beschermingsreflexen in gang gezet. Zonder die reflexen kan het voedsel dat in de longen terechtkomt, soms zware infecties veroorzaken.
In de derde en laatste fase gaat het voedsel van de slokdarm naar de maag, waar het verteerd wordt.
Bij alzheimerpatiënten is het de eerste fase die problemen veroorzaakt. "Aangezien die fase bewust gebeurt, weten patiënten in een vergevorderd stadium soms niet meer hoe ze moeten kauwen of slikken", aldus Michèle de Gieter, kinesitherapeute en specialiste in slikstoornissen op de dienst KNO van het UVC Brugmann in Brussel. Dat dreigt de beschermingsreflexen te verstoren, waardoor de kans op verslikking toeneemt. Patiënten die nog lichamelijk gezond zijn, zullen in dat geval een hoestreflex hebben, om het voedsel uit te drijven dat nog in hun luchtwegen zit. Maar als ze te zwak zijn of de ziekte dit automatisme afremt, blijft het voedsel er geblokkeerd. Ook als het in de keel blijft steken, is er gevaar voor verstikking.
Al die risico's kunnen zware gevolgen hebben en vereisen dan ook extra waakzaamheid van het verzorgend personeel. "De patiënt moet zo veel mogelijk gestimuleerd worden om te kauwen en dan te slikken, liefst op een rustige plek waar hij zich kan concentreren", vervolgt Michèle de Gieter. Maar er moeten nog andere regels gevolgd worden: "De patiënt moet zitten en zijn hoofd een klein beetje vooroverbuigen, zodat het voedsel minder kans krijgt om in de luchtwegen terecht te komen. Voor vloeistoffen zoals water is het beter om er een verdikkingsmiddel aan toe te voegen, zodat ze trager zakken en de kans op verslikking kleiner is".
Tot slot kan het aan te raden zijn om producten te kiezen met een zeer uitgesproken smaak: "Dat stimuleert de smaakpapillen en bevordert op die manier de slikreflex".
Al bij al eenvoudige, maar zeer concrete tips die gevaarlijke "accidenten" tijdens het eten helpen voorkomen.
Jonathan Barbier
Deel en print dit artikel
Dementie niet verwarren met depressie
Depressie bij bejaarden is soms een echte medische valstrik. Terwijl depressie zich bij jongeren uit in droefheid en lijden die zich...
Een recente studie heeft aangetoond dat een relatie met een dementerende persoon zelf een risicofactor vormt voor dementie. De onderzoekers volgden gedurende meer dan...
Zijn elektromagnetische golven een mogelijke behandeling tegen de ziekte van Alzheimer? Zo luidt in elk geval de vraag, afgaand op de resultaten van een Amerikaanse s...
De ziekte van Alzheimer leidt onherroepelijk tot de dood. Het overlijden van de patiënt is het eindpunt van een vaak langzame evolutie. In die lange periode moet de naa...
De test kan een verdere doorbraak betekenen in het vroeger opsporen van alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie. Onlangs werd al een geneesmiddel gevonden dat d...
Lees verderTussen 2004 en 2019 klom dementie geleidelijk aan op tot de belangrijkste doodsoorzaak in België. Dat blijkt uit nieuwe analyses van gezondheidsinstituut Sciensano. De op...
Lees verderPierre Missotten, onderzoeker ouderdomspsychologie aan de ULg
Paco Roca, auteur en tekenaar van de strip ‘Rimpels’
François Van de Weyer, voorzitter familiegroep Vlaamse Alzheimer Liga, regio Deinze
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen