Oorzaken

Genetische voorbestemdheid

De echte oorzaak van de ziekte van Alzheimer is nog altijd onbekend. Toch zijn er waarschijnlijk verschillende factoren in het spel, en epidemiologische studies hebben een aantal risicofactoren aan het licht gebracht. Naast ouderdom zou ook genetische voorbestemdheid een rol kunnen spelen. Zo lijkt het vandaag vast te staan dat één van de varianten van het gen dat verantwoordelijk is voor de productie van apolipoproteïne E (ApoE), die betrokken is bij het cholesterolmetabolisme, tot de risicofactoren behoort. De verandering van dit gen, die voorkomt bij 20% van de bevolking, leidt niet noodzakelijk tot de ziekte, maar verdrie- of viervoudigt wel het risico.

Alzheimer: een verband met hoge bloeddruk

Het is trouwens bewezen dat er een verband is tussen de ziekte van Alzheimer, hoge bloeddruk en andere cardiovasculaire risico’s zoals diabetes en dyslipidemie. Niet-behandelde hoge bloeddruk (hypertensie) zou zelfs één van de oorzaken kunnen zijn.
Andere factoren zouden daarentegen een beschermende rol kunnen spelen, ook al blijven de bewijzen uit. Dat is het geval voor niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID's), oestrogenen, matige wijnconsumptie, regelmatige lichaamsbeweging...

Zeldzame vormen als gevolg van een genetische afwijking

De erfelijke vormen zijn gelukkig zeldzaam en vertegenwoordigen minder dan 1% van de gevallen. Ze treden doorgaans vroegtijdig op (vóór 65 jaar) en worden autosomaal dominant genoemd. Dat betekent dat er 1 kans op 2 is dat de ziekte overgedragen wordt op een kind.