Allergie: welke impact op onze keel?

Een allergie is een overreactie van ons lichaam op bepaalde stoffen, zogenaamde allergenen, die ten onrechte als schadelijk worden beschouwd. Bij een luchtwegallergie door pollen of huismijten raakt de keel geïrriteerd en ontstaan er slijmvliesletsels. Een echte toegangspoort voor virale of bacteriële infecties.

Bestaat het risico op herhaalde keelontstekingen?

Zijn allergiepatiënten dan echt gedoemd om voortdurend rond te lopen met een zakdoek in de ene hand en een doosje hoesttabletten in de andere? Niet noodzakelijk. Een allergische reactie gaat gepaard met een ontsteking en een verzwakte afweer, en dus ook een verhoogd infectierisico. Maar hoe groot is dat risico? 'Wanneer een patiënt herhaaldelijk klaagt over keelpijn, voeren we meestal een allergietest uit', aldus dr. Caroline de Toeuf, KNO-arts in de Cliniques universitaires Saint-Luc. 'Aanhoudende keelpijn hangt echter niet automatisch samen met allergie. Het is veeleer een bevorderende factor dan een rechtstreekse oorzaak.' Geen paniek dus als u allergisch bent.

Uw allergieën behandelen?

Nu de winter voor de deur staat, zijn pollen en andere grasachtigen eindelijk gedoemd tot verdwijnen. Huismijten daarentegen blijven ons kwellen, goed verborgen in de dikke tapijten van oververwarmde vertrekken. U wilt het probleem grondig aanpakken? Dan zijn er drie mogelijke oplossingen. De beste is uiteraard: allergenen vermijden, al is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Blijven over: symptomatische behandelingen (zoals antihistaminica) en desensibilisatie, de enige methode die het allergieprobleem echt kan overwinnen. Desensibilisatie is echter een langetermijnbehandeling die meestal verschillende jaren duurt. Aan u om uit te maken of het de moeite loont.

U hebt veel pijn bij het slikken ? alsof u telkens naalden inslikt ? en bent tot alles bereid om dat (bijzonder) onaangename gevoel te verminderen. Sommigen raden thee en soep aan, anderen roomijs en ijsblokjes. Ook al zijn beide technieken elkaar waard, toch mag u niet zomaar om het even wat slikken, anders dreigt de pijn nog te verergeren?

Voorzichtig met warmte

Wanneer u rilt van de koorts, gaat niets boven een grote kom hete soep of een kop thee. Bij keelpijn is het echter opletten geblazen voor te hoge temperaturen. 'Als een ontstoken zone in contact komt met warmte, dreigt de ontsteking nog te verergeren', waarschuwt prof. Pierre Bisschop, diensthoofd NKO in het UVC Brugmann. 'En bij een amandelabces doen hete dranken en voeding het abces rijpen.' U kunt dus maar beter voorzichtig zijn en lauwe producten verkiezen.

Koude kan keelpijn verzachten

Koude verdooft, dat is bekend. Op een ijsblokje zuigen of roomijs eten, kan keelpijn dan ook ietwat verzachten. Maar opgelet voor de ingrediënten! 'Fruit (vooral dan bananen, citrusvruchten enz.) en vruchtensap zijn te vermijden, omdat ze zuur zijn en kunnen prikken', raadt prof. Bisschop aan. Ook harde stukjes die in sommige producten zitten (chocoladeschilfers, stukjes koek, gedroogde vruchten enz.), zijn te vermijden. Ze kunnen uw keel irriteren of zelfs verwonden. IJsblokjes in water zijn de ideale oplossing, zo eenvoudig is het'

Pijnstillers en voldoende drinken

Warm of koud: aan u de keuze. Maar bedrieg uzelf niet: 'Deze remedies uit grootmoeders tijd werken slechts tijdelijk. De beste manier om keelpijn te verzachten, is en blijft: tijdig pijnstillers nemen!'. En voldoende drinken, om uitdroging tegen te gaan, want dan krijgt u nog meer last.

Soms raakt één van onze oren (of allebei) net na een rinofaryngitis (neus-keelholteontsteking) of sinusitis verstopt, waardoor we de indruk hebben dat we minder goed horen. Je zou het kunnen vergelijken met het gevoel dat velen hebben als het vliegtuig begint te dalen. Als dat langer dan een paar dagen duurt, kan het gepaard gaan met zo niet evenwichtsstoornissen, dan toch zeker een gevoel van onstabiliteit. Hebt u daar last van, dan gaat het misschien om catarre van de buis van Eustachius.

Anatomie van het oor

Ziehier een korte anatomieles om te begrijpen wat catarre van de buis van Eustachius precies inhoudt. De buis van Eustachius is bekleed met slijmvliezen die de achterkeel verbinden met het middenoor. De buis van Eustachius zorgt voor een evenwichtige luchtdruk (in en rond het middenoor) op beide zijden van het trommelvlies. Catarre ontstaat wanneer de buis van Eustachius door een KNO-infectie ontstoken en verstopt raakt. Het drukevenwicht raakt verstoord, waardoor de patiënt het gevoel krijgt dat zijn oor dicht zit. Een typisch symptoom is dat het oor weer vrij is bij het slikken of geeuwen.

Catarre: goed verzorgen

Catarre van de buis van Eustachius kan spontaan weer overgaan. Maar als het langer dan een paar dagen duurt en/of pijnlijk is, is het beter om uw huisarts of een KNO-specialist te raadplegen. Catarre van de buis van Eustachius kan immers ontaarden in chronische otitis en op termijn tot blijvend gehoorverlies leiden. Meestal volstaan ontstekingsremmers en vaatvernauwers in de neus om de buis van Eustachius te zuiveren. Toch is het soms noodzakelijk om een kleine laserinsnijding te maken in het trommelvlies (myringotomie), zodat het middenoor weer correct verlucht kan worden.

Aangezien de verdoving gebeurt in nuchtere toestand, heeft de patiënt vaak minstens al vijftien uur niets meer gegeten. Het hoeft dus niet te verbazen dat hij na de operatie honger en dorst heeft. Maar vanaf wanneer mag u iets eten? 'Zo snel mogelijk', raadt prof. Pierre Bisschop aan, diensthoofd NKO in het UVC Brugmann (Brussel). 'Slikken doet de keelspieren werken. In het begin doet dat wat pijn, maar het is nu eenmaal een noodzakelijk kwaad. De patiënt zal des te sneller herstellen als hij na de ingreep zo snel en zo vaak mogelijk slikt.'

IJsjes? Toch liever niet!

Wat mag u eten en wat niet? Lange tijd gaven artsen en ouders ijsblokjes en (room)ijs aan pas geopereerde kinderen. Koude mag de pijn dan al een beetje stillen, vandaag worden die producten niet meer speciaal aanbevolen. Ouders die deze gewoonte toch aanhouden, doen dat vooral om hun kinderen te troosten en hen toch iets te doen eten. Want al bij al verorberen die vaak liever een ijsje dan een pastaschotel!

Vermijd gekruide gerechten!

In de praktijk mag de patiënt eten waar hij zin in heeft. HIj moet wel opletten voor 'irriterende' producten. 'Alles wat de keel kan verwonden of extra irriteren, is te mijden', waarschuwt prof. Bisschop. 'Chips, frieten, kruiden, bruisende of alcoholische dranken, chocolade, koekjes en vruchtensappen doen meer kwaad dan goed!' Kortom, ban alles wat zuur, hard en/of krokant is. Kies beter voor zachte levensmiddelen, zoals rijst, pasta, soepen, eieren enz.

Veel drinken!

Daarnaast is het absoluut nodig om na de ingreep zo snel en zo veel mogelijk te drinken. 'Sommige patiënten drinken niet na de operatie omdat ze pijn hebben. Toch moeten ze erg opletten voor uitdroging.' Temeer omdat een droge keel nog pijnlijker is... Spring dus gul om met dranken zonder koolzuur. Drink vooral water. U zult er zich alleen maar beter door voelen.

Keelpijn is niet uitsluitend aan virussen of bacteriën te wijten. Een faryngitis - een acute ontsteking van de farynx (keelholte) en omgevende weefsels - is in 40% van de gevallen te wijten aan een virus en in 30% aan een bacterie. Bij de overige 30% gaat het om keelpijn waarvan geen pathogene (ziekteverwekkende) oorzaak kan worden vastgesteld. Waarom is er dan in die gevallen een ontsteking? Als we geen rekening houden met reflux (terugvloei) vanuit de maag naar de slokdarm, zijn meestal irriterende stoffen, waaraan we dagelijks worden blootgesteld, de oorzaak.

Alcohol: slecht voor de keel

Alcohol irriteert de keel in erge mate. Alcohol bevordert eveneens het ontstaan van kanker omdat die drank stoornissen veroorzaakt in de genen. Alcohol is trouwens een van de erkende kankerverwekkende stoffen voor kanker van de farynx en van de tong.

Tabak: oorzaak van ontsteking

Formaldehyden, aceton, cyaanhydrinezuur? Tabaksrook bevat meer dan 4 000 irriterende, toxische of kankerverwekkende stoffen. De verschillende irriterende stoffen in tabaksrook beschadigen de slijmvliezen en veroorzaken een ontsteking van de keel. De sigaret is dus een irriterende stof van eerste orde.

Huishoudproducten

Irriterende stoffen zijn eveneens aanwezig in producten die dagelijks thuis en op het werk worden gebruikt. Zo wordt aceton bijvoorbeeld gebruikt in oplosmiddelen en verfstrippers en is er ammoniak aanwezig in sommige onderhoudsproducten. Geen paniek echter! Deze irriterende producten kunnen onmiddellijk worden opgespoord met onze neus: als u een fles oplosmiddel opent, zult u dadelijk opmerken dat het product agressief is.

Droge lucht prikkelt de keel

Hoe droger de lucht, des te meer pollen en irriterende deeltjes - vooral stof - erin zitten. Die kunnen uw keel irriteren. Bovendien tast droge lucht rechtstreeks de slijmvliezen aan omdat ze die uitdroogt en daardoor irritatie en ontsteking in de hand werkt.

Hoe dergelijke keelpijn vermijden?

Om deze soort keelpijn te voorkomen, vermijdt u zoveel mogelijk de verschillende irriterende stoffen! Enkele bijkomende maatregelen kunnen u eveneens helpen en de hinder verlichten: verlucht regelmatig uw interieur, drink voldoende en neem op tijd glycerinepastilles tegen de pijn.

De afweer versterken

Uw kind is vaak verkouden? Het heeft de hele tijd last van een loopneus en klaagt vaak over keelpijn? Het immuunsysteem van kinderen is nog niet genoeg ontwikkeld om indringers tegen te houden. De keelamandelen en neusamandelen (die zich achter in de neus bevinden) spelen een cruciale rol bij de opbouw van de afweer. Deze weefsels - waar een deel van het immuunsysteem gelokaliseerd is - zijn namelijk gelegen op twee strategische punten. Ze staan dan ook in contact met allerlei deeltjes in de atmosfeer, vooral de microben die in de ingeademde lucht zitten. Als reactie produceren de keel- en neusamandelen bepaalde types witte bloedcellen, waardoor de weefsels opzwellen.

Gevoelige keel?

Het zijn bijna alleen kinderen die last hebben van gezwollen keel- en neusamandelen. Het gaat hier om een volledig natuurlijk verschijnsel dat echter problematisch kan worden. Bij sommige kinderen zetten deze weefsels immers zo sterk uit dat ze de luchttoevoer blokkeren. Gevolg: het kind kan niet meer correct ademen langs de neus en ademt de hele tijd met open mond, wat onrechtstreeks keelpijn kan veroorzaken. Kinderen die langs de mond ademen, krijgen immers een droge en dus gevoeliger keel.

Chronische oorontstekingen

Dat is echter niet het belangrijkste probleem. Gezwollen - of verkeerd gelegen - neusamandelen kunnen ook het oor aantasten, met herhaalde oorontstekingen tot gevolg, vooral bij kinderen. Als die tot gehoorverlies leiden of als de ademhalingsproblemen te erg worden, moeten de neusamandelen chirurgisch verwijderd worden.

Witte puntjes in de achterkeel

U hebt witte puntjes opgemerkt in uw achterkeel, ter hoogte van de amandelen? U denkt meteen aan witte angina. Toch hebt u geen koorts en evenmin keelpijn? Misschien gaat het dan wel om cryptische amandelen.

Belangrijk voor ons immuunsysteem'

De amandelen spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het immuunsysteem. Ze zijn immers strategisch gelegen, want de keel is een toegangspoort naar de rest van ons lichaam. De amandelen staan dan ook voortdurend in contact met allerlei kiemen van buitenaf. Tijdens de eerste levensjaren kan ons afweersysteem dankzij dit permanente contact de nodige antilichamen ontwikkelen om goed te functioneren.

Cryptische amandelen

Naarmate we ouder worden, worden onze keelamandelen steeds minder belast en beginnen ze uiteindelijk te krimpen: ze atrofiëren. In sommige gevallen blijft de vezelachtige structuur waarin ze ingekapseld zitten en die hun 'skelet' vormen, wel intact. Ze blijven dan even groot, maar ze 'slijten?. Op die manier vormen er zich gaatjes (zogenaamde crypten) aan het oppervlak.

Afzettingen die slechte adem veroorzaken

In die crypten kunnen er allerlei voedselresten en lokale afvalstoffen terechtkomen ("dode huid" van de omgevende slijmvliezen enz.). Al dat afval begint te gisten en klit samen tot een soort witachtige brij: het caseum. Deze afzettingen kunnen kleine infecties veroorzaken. Die zijn volledig lokaal en hebben niets te zien met angina. De symptomen zijn in het slechtste geval plaatselijke hinder, veeleer dan echte pijn. Maar de belangrijkste klacht heeft te maken met zijn slechte geur. Caseum stinkt immers enorm en kan dus tot een slechte adem leiden.

Ervan verlost raken door gewoon te drukken?

Een hard en proper voorwerp (de rug van een tandenborstel bijvoorbeeld) kan al volstaan om van dat caseum af te raken. Alleen al drukken op de amandel, doet de inhoud ervan loskomen. In uitzonderlijke gevallen zal de arts voorstellen om de keelamandelen te verwijderen, maar in dat geval gaat het om een comfortingreep.

Roodvonk komt vooral voor bij jonge kinderen tussen 3 en 12 jaar. Hoge koorts die soms de 40° nadert, keelpijn, huiduitslag en een vuurrode tong zijn typisch voor deze met keelontsteking verwante ziekte. Is uw kind gisteren met koorts van school thuisgekomen en ziet het er vandaag uit als een grote aardbei? Dan heeft het misschien wel roodvonk.

Wat zijn de symptomen?

De huiduitslag vormt vuurrode vlekken, vandaar ook de naam van de ziekte. In het begin verschijnen de vlekken alleen in de halsstreek. Daarna verspreiden ze zich naar de rest van het lichaam en vooral naar warme zones zoals de oksels. De plekken voelen erg ruw aan en zijn te vergelijken met schuurpapier na felle zonnebrand.

Roodvonk, onterecht een slechte reputatie?

Roodvonk, ook wel scharlakenkoorts genoemd, heeft een slechte reputatie. Ook nu nog bestaat er een zekere argwaan rond deze ziekte. Volgens dr. Didier Moulin, kinderarts in de Cliniques universitaires Saint-Luc, is dat helemaal niet nodig: «Vroeger was roodvonk veel ernstiger. De aandoening werd allicht ook verward met andere, ernstigere infecties. Dat verklaart haar (vandaag totaal onterechte) slechte reputatie».

Roodvonk, gevolg van een keelontsteking

Roodvonk wordt veroorzaakt door een bacterie en wel de bètahemolytische streptokok van de groep A. Sommige van deze streptokokken scheiden als ze de amandelen besmetten, wat leidt tot de keelontsteking, een giftige stof af die de rode vlekken veroorzaakt. Het afweersysteem ontwikkelt echter al heel snel middelen om tegen deze stof in de aanval te gaan. De huiduitslag verdwijnt dan al na enkele dagen vanzelf.

Is roodvonk ongevaarlijk?

Roodvonk leidt niet tot complicaties. Is de ziekte dan totaal ongevaarlijk? Het antwoord is niet eenduidig ja. De aandoening gaat namelijk hand in hand met de keelontsteking van de bètahemolytische streptokok groep A. Dit type keelontsteking kan tot weliswaar zeldzame, maar wel ernstige complicaties leiden zoals de nieraandoening glomerulonefritis. Een behandeling met antibiotica kan dus noodzakelijk zijn.

"Ik had al jaren last van chronische keelontstekingen. Mijn KNO-specialist stelde me daarom een amygdalectomie (wegnemen van de keelamandelen) voor. Als zelfstandige kon ik het me niet veroorloven om een week niet te werken. Maar hij vertelde me dat het wegnemen van de keelamandelen en/of de neusamandelen nu via ambulante chirurgie gebeurt. Je komt 's ochtends het ziekenhuis binnen en mag 's namiddags al naar huis. Onder die voorwaarden ging ik akkoord!

Het preoperatief onderhoud

De dag voor de operatie had ik een preoperatief onderhoud met de anesthesist. Hij legde me uit hoe de ingreep zou verlopen en wat ik precies moest doen. Zo moest ik nuchter zijn voor de operatie, en nadien moest iemand mij komen ophalen en tot 's avonds bij mij blijven. Dus belde ik vlug even mijn moeder op?

De voorbereiding

De dag zelf meldde ik mij om 8 uur 's ochtends aan in het ziekenhuis. Een verpleegster bracht me naar een kleedkamer. Ik kleedde me uit, stopte mijn spullen in een kastje (zoals in het zwembad) en trok een patiëntenhemd aan. Na een laatste routinegesprek moest ik op een brancard liggen. Een paar minuten later brachten ze me naar de operatiezaal. Ik vroeg aan de brancardier hoe laat het was. Kwart voor negen.

In de operatiezaal

Ik was wat gespannen, maar het verzorgend personeel stelde me gerust. Ik kreeg een infuus en een pijnstiller. Dat was preventief, zo legden ze me uit. Daarop spoot de anesthesist me een eerste product in. Dan zei hij aan de chirurg: 'Je mag beginnen'. Ik herinner me dat ik heel even panikeerde en riep: 'Nee! Ik ben nog niet in slaap!'. Van wat er nadien gebeurde, weet ik niets meer.

Na de ingreep

Ik herinner me nog vaag dat ik naar de lift gebracht werd, maar ik werd pas echt wakker in mijn kamer, met mijn moeder aan mijn ziekbed. Het was iets over elven. Ik had een droge keel, maar niet echt pijn. Rond de middag kwamen de dokters me bezoeken. Ze controleerden of alles goed verliep en gaven me vervolgens een reeks documenten (voorschrift, ontslagbrief enz.), plus een antipijnkit (met tabletten voor drie dagen). Een halfuur later mocht ik naar huis.

Vroeger werden er massaal keelamandelen (tonsillen) weggenomen, zonder zich al te veel vragen te stellen. Vandaag is het aantal tonsillectomieën aanzienlijk verminderd, dankzij nauwkeuriger diagnoses en een doeltreffender behandeling van angina (keelontsteking). Toch bestaan er nog altijd enkele situaties waarin die chirurgische ingreep verantwoord is.

Gevallen waarbij ingreep nodig is:

-Chronische of recidiverende angina, ondanks een geschikte en trouw gevolgde medische behandeling;
-Hypertrofie van de keelamandelen, met ademhalingsproblemen tot gevolg, vooral 's nachts (slaapapneu);
-Amandelabces (zak pus): heel wat artsen profiteren van chirurgische drainages (onder algemene verdoving) om de keelamandelen weg te nemen;
-Abnormale zwelling van een amandel, wat op een lymfoom (kanker) kan wijzen, in het bijzonder bij rokers en zware drinkers;
-Cryptische tonsillitis: de oppervlakte van sommige amandelen is bedekt met crypten, een soort kleine holten waarin er zich bacteriën nestelen, meteen een gunstige voedingsbodem voor infecties.

Contra-indicaties?

Er bestaat geen enkele absolute contra-indicatie voor het wegnemen van de keelamandelen. Hoewel een tonsillectomie vooral uitgevoerd wordt bij kinderen onder de 15 jaar, kan ze ook geïndiceerd zijn bij volwassenen. In theorie kan ze toegepast worden vanaf negen maanden, maar in de praktijk wordt ze zelden voorgesteld bij kinderen onder de 3 jaar, heel specifieke gevallen of noodsituaties niet te na gesproken.

Gevolgen voor het immuunsysteem?

De keelamandelen produceren antilichamen en witte bloedcellen. Vandaar dat men er vroeger van uitging dat verwijdering allergieproblemen zou kunnen veroorzaken of verergeren. Tot nog toe heeft echter geen enkele wetenschappelijke studie een oorzakelijk verband kunnen aantonen. Allergische aanleg en/of vooraf bestaand astma vormen evenmin een contra-indicatie. In de regel verzwakt of verstoort een tonsillectomie het immuunsysteem niet. Kortom, ondanks de risico's die nu eenmaal inherent zijn aan elke operatie hoeft u heus niet bang te zijn om uw keelamandelen te laten wegnemen.

Candida albicans is een gist die van nature aanwezig is in de mond. Bij personen met verzwakte afweer (immunodeficiëntie) kan ze zich vermenigvuldigen, met een schimmelinfectie tot gevolg: candidose (ook wel candida of candidiasis genoemd). Dit soort infectie moet ernstig genomen worden, want ze wijst vrijwel altijd op een onderliggende aandoening. Is die aandoening nog niet bekend, dan moet ze zo snel mogelijk opgespoord worden, want als ze onbehandeld blijft, kan ze ontaarden in oesofagitis (infectie van het slokdarmslijmvlies).

Wie wordt getroffen?

Een gewijzigde afweer is een gunstige voedingsbodem voor candidose en kan ontstaan door inname van antibiotica of afweeronderdrukkende middelen (cortisone), of bij een belangrijke hormonale wijziging (zwangerschap, diabetes enz.). Mondcandidose ontwikkelt zich makkelijker bij personen die te weinig speeksel produceren, een tandbeugel dragen of aan aids lijden.

Symptomen van candidose

Candidose gaat gepaard met een prikkelend en branderig gevoel, niet alleen in de keel, maar ook in de wangen en de mond. Het inslikken van warme of zeer koude producten is bijzonder pijnlijk. Candidose veroorzaakt ook een witachtige afzetting in de mond.

Candidose behandelen

Om de diagnose te bevestigen, neemt de arts een monduitstrijkje dat hij nadien laat analyseren. Een candida-infectie is vrij makkelijk te behandelen: mondbaden en orale toediening van antimycotica (schimmelwerende middelen) kunnen de aandoening al na enkele dagen genezen.

Keelontsteking of keelpijn?

Om de juiste diagnose te stellen, moet het allereerst vaststaan dat de herhaalde keelontstekingen wel degelijk keelontstekingen zijn. Veel mensen hebben immers de neiging om banale keelpijn te verwarren met een keelontsteking, terwijl dat twee totaal verschillende dingen zijn. Een keelontsteking (angina) is een infectie van de keelamandelen die veroorzaakt wordt door een bacterie of virus. Keelpijn daarentegen kan het gevolg zijn van gewone irritatie. De oorzaken van die irritatie? Een allergie of gastro-oesofagale reflux (terugvloeiend maagzuur) bijvoorbeeld. Er bestaan echter geen 1.001 oplossingen om er zeker van te zijn dat u een keelontsteking hebt: stap gewoon naar uw huisarts!

Wanneer spreken we van herhaalde keelontstekingen?

Vanaf 7 keelontstekingen in eenzelfde jaar of gedurende twee jaar 4 à 5 keelontstekingen per jaar. Hebt u vaak last van keelontstekingen, maar beantwoordt u niet aan één van beide criteria, dan staat er u maar één ding te doen: de ontsteking telkens goed verzorgen en geduld oefenen.

Chronische keelontsteking: geen bijzondere complicaties

Herhaalde keelontstekingen veroorzaken geen andere problemen dan eenmalige ontstekingen; behalve dan ergernis. De meest voorkomende klachten zijn slikproblemen door keelpijn.

Amygdalectomie

Bij chronische keelontsteking wordt zeer vaak chirurgische verwijdering van de keelamandelen (amygdalectomie) aangeraden. Deze ingreep is compleet onschuldig en gebeurt onder algemene verdoving. Het resultaat is 100% doeltreffend: geen keelamandelen meer, betekent ook: geen keelontstekingen meer!

Heel wat producten tegen keelpijn zijn vrij te koop in de apotheek. Maar welke verdienen de voorkeur? Qua toedieningswijze zijn spray en pastilles elkaar waard. Vermengd met speeksel zorgen zowel de 'straal' van de spray als de traag smeltende pastilles ervoor dat de werkzame bestanddelen zich gelijkmatig verspreiden in de keel.

Anestheticum of antisepticum?

Als symptomatische behandeling van keelpijn komen drie categorieën geneesmiddelen in aanmerking: antibiotica met lokale werking, antiseptica (ontsmettingsmiddelen) en lokale anesthetica (verdovende middelen). Sommige sprays bevatten kleine dosissen antibiotica. Die zijn echter nutteloos, aangezien veruit de meeste keelontstekingen van virale oorsprong zijn. Bovendien zijn bij een ernstige bacteriële infectie antibiotica in tabletvorm (en op voorschrift) aangewezen. Ook antiseptica hebben weinig zin: ze voorkomen infecties door de kiemen te vernietigen die oppervlakkig aanwezig zijn in de mond, maar helpen u niet sneller af van een virus. Pastilles of spray: het product moet vooral een lokaal anestheticum (lidocaïne, ambroxol, enz.) bevatten dat de pijn verzacht of zelfs wegneemt.

Tonische spray vs. handige pastilles

Zuigpastilles of te verstuiven spray: uiteindelijk is alles een kwestie van smaak. Sommigen zweren bij een frisse, tonische en snelwerkende spray. Anderen verkiezen pastilles, omdat die een dubbel voordeel hebben: de keel blijft langer in contact met de werkzame stoffen, en bovendien zijn ze bijzonder makkelijk mee te nemen. Wat u ook kiest, neem nooit twee producten tegelijk zonder advies van uw apotheker. Is de pijn na vijf dagen gebruik van pastilles of spray nog altijd niet beter, dan raadpleegt u beter een arts.

Zwangerschap: moeders met verminderde afweer

Tijdens de zwangerschap zijn vrouwen immunodepressief. Met andere woorden: hun immuunsysteem is verzwakt. Waarom? Omdat het embryo de helft van de genen bezit van de moeder en de helft van de vader. Het immuunsysteem van de moeder herkent dus een deel van de cellen van het embryo niet. Om te vermijden dat het die vreemde cellen zou aanvallen, wat een miskraam zou veroorzaken, heeft het menselijk lichaam zich aangepast en zijn er verschillende mechanismen ontwikkeld waardoor de baby veilig kan groeien. Eén van die mechanismen is een verminderde afweer.

Keelontstekingen: iets moeilijker te behandelen

Door die immunodepressie is een gewone keelontsteking moeilijker te behandelen en kan ze blijven duren, terwijl ze normaal gezien in twee à drie dagen geneest. Zwangere vrouwen raken sneller vermoeid en verzwakt, en zijn dus kwetsbaarder. Bovendien kan de infectie ontaarden in bijvoorbeeld bronchitis.

Opgelet voor zelfmedicatie!

Een keelontsteking is meestal zonder gevaar voor de foetus. Tenzij u op eigen houtje geneesmiddelen neemt... Pijnstillerszoals paracetamol zijn geen probleem, maar let wel op met siropen of andere keeltabletten. Deze producten zijn weliswaar handig om het slikken te vergemakkelijken en de pijn te verzachten, maar sommige bevatten morfinederivaten. Bij te hoge dosissen kunnen die derivaten in de bloedbaan terechtkomen en tot groeiachterstand leiden bij het kind. Let ook op met antibiotica. Sommige zijn totaal ongevaarlijk voor de foetus, maar andere kunnen misvormingen of gehoorafwijkingen veroorzaken. Uw arts is goed vertrouwd met dat probleem en zal u hierover advies kunnen geven.

Raadpleeg uw arts

Geen paniek! Deze complicaties zijn vrij zeldzaam, maar wees wel voorzichtig: raadpleeg uw arts zodra uw keelontsteking langer dan twee à drie dagen duurt en uw toestand niet verbetert of uw koorts niet daalt, ondanks het nemen van koortsremmers zoals paracetamol.[if !supportAnnotations]

Een keelontsteking van bacteriële oorsprong

10 tot 30% van alle keelontstekingen zijn van bacteriële en niet van virale oorsprong. De meest voorkomende bacterie is de bètahemolytische streptokok groep A (SGA). Die is vooral bekend omdat ze keelontstekingen veroorzaakt die kunnen leiden tot mogelijk ernstige, maar uiterst zeldzame complicaties, zoals acuut gewrichtsreuma. Het blijkt trouwens dat deze bacterie kan woekeren in het organisme zonder infecties te veroorzaken. Misschien bent u er wel drager van zonder het te weten!

Drager, maar niet geïnfecteerd

In ons lichaam ontwikkelen er zich ook heel wat nuttige bacteriën. We vinden ze terug in het speeksel en in heel het spijsverteringskanaal, waar ze ons onder meer helpen bij de spijsvertering. De streptokok (SGA) kan zich vermengen met die bacteriële flora zonder een infectie te veroorzaken. De drager van de bacterie is in dat geval dan ook een gezonde drager.

Immuunsysteem

Hoe komt het dat SGA geen keelontstekingen veroorzaakt, terwijl hij wel degelijk aanwezig is in het lichaam' Gewoon omdat de drager immunocompetent is. Met andere woorden: zijn immuunsysteem is sterk genoeg om te verhinderen dat de bacterie de keelamandelen kan besmetten. Een verzwakt immuunsysteem en een minder sterke afweer daarentegen - als gevolg van diabetes, een zwangerschap- levert gegarandeerd een keelontsteking op.

Inactief, maar besmettelijk

Wat is dan het probleem als SGA niet in de aanval gaat? Voor u geen enkel? maar voor uw omgeving is het een heel ander verhaal! De bacterie blijft immers besmettelijk. De kans is dus groot dat u ze overdraagt aan iemand anders, met het risico dat de bacterie die persoon met een infectie opzadelt.

Enkele voorzorgen

Hoe wordt de bacterie overgedragen? Via speeksel, hoestdruppels of handcontact. Was dus altijd uw handen als u uw zieke grootmoeder bezoekt, en houd uw hand voor uw mond als u moet hoesten. Let ook op als u uw kinderen meeneemt, want ze zijn uitstekende gezonde dragers.