Multiple sclerose

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:14

MS: de beperkingen van de EDSS-schaal

Niet iedereen is het eens over de EDSS-schaal, die gebruikt wordt om de neurologische functies te evalueren van een patiënt met multiple sclerose (MS). Hoe komt dat?

De EDSS-schaal geeft de evolutie van MS niet goed weer

De belangrijkste kritiek van sommige neurologen op de EDSS-schaal heeft te maken met haar gemengd karakter: de schaal heeft het aanvankelijk over deficiëntie en daarna over ongeschiktheid of handicaps. Deficiëntie heeft betrekking op de aantasting van een functie, terwijl een handicap het gevolg is van diezelfde aantasting. Een voorbeeld: de aantasting van de sensorische functie kan de patiënt ongeschikt maken om het onderscheid te voelen tussen warm en koud. Ter herinnering: met de EDSS-score kunnen de neurologische functies van een patiënt met multiple sclerose (MS) geëvalueerd worden. De schaal gaat per half punt van 0 tot 10. Van 0 tot 3 zijn er geen grote veranderingen in de evolutie van de ziekte. Maar hoe hoger de score, hoe meer elk half punt doorweegt. Op 6, kan de patiënt bijvoorbeeld 100 meter stappen met behulp van een wandelstok, terwijl hij op 6,5 twee steunen nodig heeft om 20 meter af te leggen. Een enorm verschil!

De EDSS-schaal is niet nauwkeurig (genoeg)

De EDSS-score vermeldt niet welke neurologische functie (coördinatie van de bewegingen, geheugenstoornissen, enz.) aangetast is, noch in welke mate ze dat is. Een totale score van 3 kan bijvoorbeeld wijzen op een matige aantasting van één functie, maar ook op een minieme aantasting van drie of vier functies.

De EDSS-schaal hecht veel belang aan de mate waarin de patiënt kan gaan?

Het kunnen gaan is de belangrijkste parameter van de EDSS-evaluatie. Welke afstand kan de patiënt afleggen? Kan hij die afstand alleen overbruggen? Welke vorm van hulp heeft hij nodig? Een wandelstok? Een looprek? De verschillen tussen de scores 4 tot 5,5 zijn in grote mate afhankelijk van de antwoorden op deze vragen. Welnu, het testen van het vermogen om te stappen is in de praktijk zeer moeilijk. Bovendien kunnen sommige omstandigheden de 'prestatie' van de patiënt beïnvloeden: vermoeidheid bijvoorbeeld of de aard van het terrein (vlak of hellend, met of zonder hindernissen, enz.). Niet alle examinatoren houden hier rekening mee, waardoor de evaluatie van de prestatie kan verschillen.

... en te weinig belang aan andere parameters

Met cognitieve problemen (geheugen- en aandachtsstoornissen, concentratievermogen, enz.), problemen ter hoogte van de bovenste ledematen, alsook symptomen van MS, zoals vermoeidheid, pijn of duizeligheid, wordt door de EDSS-schaal slecht, weinig of zelfs helemaal geen rekening gehouden.

Een veelgebruikt instrument

Wat er ook van zij, hoewel de EDSS-schaal vaak bekritiseerd wordt en niet perfect is, toch blijft ze het belangrijkste instrument, dat algemeen gebruikt wordt door alle neurologen om de evolutie van de patiënten te evalueren.