"Als nierdonor kun je een normaal leven leiden"

De meeste getransplanteerde nieren zijn afkomstig van een overleden donor. Toch zijn het soms ook naasten van de patiënt die een nier afstaan. Kun je een normaal leven blijven leiden met één nier? We vroegen het aan prof. Yves Pirson van de dienst nefrologie van het Universitaire Ziekenhuis Sint-Lukas.

Moeten kandidaat-nierdonoren aan bepaalde criteria voldoen om een goede levenskwaliteit te behouden?

Om de donor zo weinig mogelijk risico's te laten lopen na de transplantatie, moeten de microalbuminurie (de hoeveelheid albumine in de urine) en de bloeddruk na de donatie binnen de normale limieten blijven. Verder moet de donor een goede nierfunctie behouden als hij of zij een normale levensverwachting heeft, zeker als hij of zij niet meer van de jongste is. Kandidaat-donoren moeten op hun 80ste een glomerulaire filtratiesnelheid behouden van minstens 40 ml/min. Het is immers bekend dat een gezonde persoon vanaf zijn veertigste elk jaar 1 ml per minuut moet inboeten aan filtratiecapaciteit. Een nierdonatie doet de filtratiensnelheid dalen met ongeveer 20 ml per minuut. Een heel eenvoudig rekensommetje kan dan ook uitmaken of de donor al dan niet een voldoende filtratiesnelheid zal behouden (na een nierdonatie zal iemand met een "gemiddeld" filtratiedebiet van 110 ml per minuut op 40 jaar bijvoorbeeld op zijn 80ste een debiet behouden van 50 ml per minuut).

Kunnen er complicaties optreden na een nierdonatie?

Na de transplantatie is een lichte verhoging van het albuminegehalte te verwachten. Uit een recente studie blijkt ook dat 40 % van de donoren tien jaar na de ingreep nog een maximale glomerulaire filtratiesnelheid haalt van 60 tot 80 ml per minuut. Komen daar nog andere risicofactoren bij zoals roken of zwaarlijvigheid, dan kan het cardiovasculaire risico toenemen voor de donor. Die moet ook weten dat er slechts heel weinig gegevens zijn over de langetermijnprognose. De meeste beschikbare studies hebben immers slechts betrekking op de eerste tien jaar na de nierdonatie. Toch kunnen we kandidaten geruststellen: wie een nier afstaat, kan een perfect normaal leven blijven leiden en krijgt absoluut niet te maken met fysieke handicaps. Ook voor jonge moeders stelt het geen enkel probleem om met één nier te leven.

Moeten donoren specifieke dagelijkse voorzorgen nemen?

Er wordt een soort contract met hen gesloten. Ze moeten bereid zijn om zich jaarlijks te laten onderzoeken. Daarbij worden hun bloeddruk en eiwitgehalte in de urine gemeten, en wordt hun nierfunctie onderzocht. Ook al is de fysiologische toestand van de donor helemaal niet vergelijkbaar met die van een patiënt met chronische nierinsufficiëntie, toch is voorzichtigheid geboden. Er is geen enkele specifieke voedingsbeperking, maar het is wel sterk aan te raden om gezond te leven, niet te veel bij te komen en zuinig om te springen met zout. Maar ik benadruk nogmaals: wie als donor voldoet aan de selectiecriteria - en we kunnen op dat punt gerust zijn in ons land - , kan perfect leven met één enkele nier.

Interview: Aurélie Bastin

Deel en print dit artikel