Autodialyse: voor wie en waarom?

Autodialyse is een tussenoplossing tussen ziekenhuisdialyse en thuishemodialyse. Patiënten kunnen er profiteren van een gemeenschappelijke structuur die minder gemedicaliseerd is dan het ziekenhuis, maar tegelijk "veiliger" dan de thuisomgeving.

Wanneer dialyse (vervangende nierfunctiebehandeling) onvermijdelijk wordt, moet nog nagegaan worden welk soort behandeling het meest geschikt is voor de patiënt. Meestal is het de nefroloog die die keuze bepaalt, op basis van verschillende criteria. Onder meer: leeftijd, het al dan niet voorkomen van nevenaandoeningen (diabetes, hart- en vaatziekten...…) en de zelfredzaamheidsgraad van de patiënt.

Dialyse in het ziekenhuis of thuis

Wanneer de keuze valt op hemodialyse in plaats van op peritonealedialyse (permanente bloedzuivering door spoeling van het buikvlies), heeft de patiënt drie opties: hemodialyse in het ziekenhuis, thuis of in een autodialyse-eenheid. Het eerste geval is voorbehouden voor patiënten die permanent medisch gevolgd moeten worden. Ze staan tijdens hun sessies onder toezicht van een nefroloog en gespecialiseerde verpleegkundigen die alle technische handelingen uitvoeren. Thuishemodialyse wordt dan weer aangeboden aan zelfredzame en actieve patiënten. Patiënten die voor die formule kiezen, krijgen een opleiding en ontvangen al het nodige materiaal (ze moeten over een speciale opbergruimte beschikken in huis). Nadien beheren ze hun sessies van a tot z (meestal met de hulp van een naaste) en bepalen ze zelf het tijdstip.

Tussen de twee: autodialyse

Een ander alternatief om de ziekenhuizen te ontlasten, is autodialyse. Die is net als thuishemodialyse vooral bestemd voor zelfredzame patiënten zonder nevenaandoeningen. Deze oplossing is bijzonder interessant voor patiënten die hun partner niet willen overbelasten met hun ziekte, maar de flexibiliteit en de sfeer van het autodialysecentrum verkiezen boven de gemedicaliseerde ziekenhuisomgeving. Er is de hele tijd een verpleegkundige aanwezig om het goede verloop van de sessies te waarborgen en vaak ook om de patiëntendossiers bij te werken (dialyseschriften). Na hun opleiding voeren ze alle technische handelingen uit: het dialysebad klaarmaken, de generator programmeren, de machine aan- en loskoppelen en het materiaal ontsmetten.

Betrokkenheid en uitwisseling

Net als bij peritonealedialyse en thuishemodialyse werken autodialysepatiënten actief mee aan hun behandeling. Doordat ze zich betrokken voelen, gaan veel patiënten beter om met hun zware en ongeneeslijke aandoening. Bovendien heeft autodialyse nog een voordeel tegenover peritonealedialyse en thuishemodialyse: de patiënten komen actief in contact met lotgenoten. Kunnen praten, ervaringen uitwisselen en elkaar helpen, is immers vaak essentieel voor het verwerkingsproces.

Aurélie Bastin

Bron: L'autodialyse, L. Cecile - A. Dejean , Projet DESS "TBH", UTC, 01-02, pp 68.

Deel en print dit artikel