Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:05
Bloedarmoede (anemie) is één van de meest voorkomende complicaties van chronische nierinsufficiëntie. Gelukkig kan ze sinds een tiental jaar goed behandeld worden. Zo blijken erytropoëse-stimulerende middelen bijzonder doeltreffend.
Hemoglobine is een eiwit in de rode bloedcellen dat zorgt voor het zuurstoftransport naar het bloed. Bij bloedarmoede daalt het aantal rode bloedcellen, waardoor het bloed minder zuurstof kan vervoeren naar de organen en de spieren. Deze aandoening gaat zeer vaak gepaard met nierinsufficiëntie. De nieren produceren namelijk erytropoëtine (EPO), een hormoon dat de productie van rode bloedcellen en dus van hemoglobine stimuleert. Als de nierfunctie vermindert, produceert ons lichaam dus steeds minder EPO en ontstaat er zeer geleidelijk bloedarmoede.
Bloedarmoedepatiënten hebben vaak dag in dag uit last van zware vermoeidheid, concentratie- en slaapstoornissen, en gebrek aan energie. Die complicatie is dus niet alleen een zeer frequent gevolg van nierinsufficiëntie, maar ook één van de zwaarste. Bloedarmoede beïnvloedt dus rechtstreeks de hartwerking als ze niet doeltreffend behandeld wordt. Het bloed vervoert immers minder zuurstof, waardoor het hart sneller moet kloppen. Patiënten lopen dan risico op linkerkamerhypertrofie, een complicatie die het hartsterfterisico verhoogt.
Artsen schrijven al meer dan vijftien jaar geneesmiddelen voor om het EPO-gehalte van bloedarmoedepatiënten te verhogen. De lancering ervan was een grote stap vooruit voor anemiepatiënten. "Hun levenskwaliteit verbetert heel sterk zodra ze met de behandeling starten", aldus prof. Krzesinski, hoofd van de dienst nefrologie van het CHU van Luik. "Uit mijn ervaring blijkt trouwens dat anemiepatiënten die snel behandeld worden, minder hinder ondervinden van hun nierinsufficiëntie. Bovendien moeten ze dankzij de behandeling pas later starten met dialyse." Toch zijn geneesmiddelen die de productie van rode bloedcellen stimuleren, niet het enige en automatische antwoord op alle gevallen van anemie. Zo zijn ze niet doeltreffend bij ijzertekort of als de bloedarmoede het gevolg is van tekort aan vitamine B12 of foliumzuur. Ook andere ziekten dan nierinsufficiëntie kunnen trouwens bloedarmoede veroorzaken, dus moeten die eerst uitgesloten worden alvorens een dergelijke behandeling kan worden opgestart.
Maar zelfs als behandeling met EPO-stimulerende middelen aangewezen is, is ze niet altijd zonder risico's. Een te snelle toename van het hemoglobinegehalte in het bloed kan immers ongewenste effecten veroorzaken: hoge bloeddruk, verhoogd tromboserisico... Vandaar dat de behandeling het EPO-gehalte langzaam moet doen stijgen (maximaal met één gram per liter bloed per maand, aldus prof. Krzesinski) en de norm niet mag overschrijden.
Marion Garteiser
Deel en print dit artikel
Veel patiënten slapen tijdens de dialyse, of beperken zich tot een babbeltje met de andere patiënten of de verpleegkundigen. “De hemodialyse is nogal een vermoeiend g...
Niet makkelijk om op vakantie te gaan als je drie keer per week gedurende vier uur aan de dialyse moet. Maar evenmin onmogelijk. Wilt u met eigen middelen reizen, dan...
Er zijn tussen 500 en 100.000 soorten bacteriën aanwezig in het menselijk lichaam. Ze zijn ongeveer tien keer talrijker dan de mensel...Meestal ongevaarlijk voor de nieren
Het zorgtraject is gebaseerd op een samenwerking tussen patiënt, huisarts en nefroloog. Alle drie verbinden ze zich formeel – via ond...Behandeling van nierinsufficiëntie
Jan Donck, nefroloog in het AZ Sint-Lucas Gent
Bruno Woitrin, voorzitter van AIRG België
Tatiana Diakun is verpleegster en gespecialiseerd in peritoneale dialyse
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen