Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:05
Sommige kruiden worden ingevoerd uit China voor hun zogezegde therapeutische eigenschappen. Ze lijken er onschuldig uit, maar kunnen echt giftig zijn. Aristolochia bijvoorbeeld werd ontmaskerd door professor Jean-Louis Vanherweghem, en heeft bij ons al zo'n 150 gevallen van nierinsufficiëntie veroorzaakt, waarvan een zeventigtal terminaal.
In 1992 wekt het geval van een chronische nierpatiënte de nieuwsgierigheid op van prof. Vanherweghem, hoofd van de dienst nefrologie in het Erasmusziekenhuis. "De vrouw had nierinsufficiëntie die ongewoon snel verergerde. Vroegere bloedanalyses brachten nochtans geen enkel spoor van ziekte aan het licht. Toen ik vernam dat ze een vermageringsdieet had gevolgd, vroeg ik me af of de ziekte er iets mee te maken kon hebben."
Het onderzoek van het verdachte middel maakte prof. Vanherweghem niet echt wijzer. De vermageringskuur was volledig plantaardig en lijkt hier niet de schuldige te zijn. Twee andere gevallen van atypische nierinsufficiëntie doen zijn twijfels echter meteen weer oplaaien.
"Eén maand later meldde zich een tweede patiënte aan op mijn dienst. Ze vertoonde dezelfde ziekte en had ook dezelfde plantaardige behandeling gevolgd. Bijna op hetzelfde moment kwam er een derde patiënte op consult, met precies hetzelfde verhaal."
Daarop begint prof. Vanherweghem een speurtocht bij het Brusselse centrum dat de drie vermageringskuren heeft toegediend. "De verantwoordelijke verzekerde me dat hij al twaalf jaar dezelfde behandeling voorschreef. Het enige wat er veranderde, is dat hij er sinds 1990 twee Chinese kruiden aan toevoegt: Stephania en Magnolia. We bestudeerden het probleem met een collega van het Instituut voor Farmacie en vroegen ons af of Stephania, dat in dezelfde categorie thuishoort als het zeer giftige Aristolochia, hier niet verward is met dit laatste kruid. Via analyses en experimenten hebben we kunnen aantonen dat de plantaardige poeders die de drie patiëntes innamen, wel degelijk Aristolochia bevatten, een kruid waarvan we bovendien het vernietigende effect op de nieren konden bewijzen."
Sindsdien is het aantal gevallen sterk toegenomen en zijn de producten in kwestie uit de handel genomen. Toch gaat voor de ongeveer honderd patiënten die nierinsufficiëntie hebben door het innemen van Aristolochia, de nachtmerrie gewoon door .
"We weten dat het zuur in deze plant wordt uitgescheiden in de urine", aldus prof. Vanherweghem. "Het blaasslijmvlies komt in contact met deze giftige stof, waardoor het blaaskankerrisico tien jaar nadien nog altijd aanwezig is."
Voorzichtigheid blijft dan ook meer dan ooit geboden tegenover de geneeskrachtige kruiden en voedingssupplementen die we vandaag massaal terugvinden in de rekken van biowinkels en warenhuizen. "Deze producten ondergaan niet dezelfde conformiteits- en kwaliteitscontroles dan geneesmiddelen, dus heeft de consument nooit de waarborg dat de verpakking overeenkomt met de inhoud", benadrukt prof. Vanherweghem. "Bovendien rijzen er nog altijd vraagtekens over de toxiciteit van sommige planten."
S. D. en A. B.
Deel en print dit artikel
Ingrediënten voor 4 personen Bereid...Crème brûlée van eendenlever
Mensen met ernstige nierinsufficiëntie moeten aan de dialyse: een kunstnier zuivert en filtert dan hun bloed. Patiënten die kiezen voor...Hemodialyse of peritoneale dialyse
Ziek zijn als kind: het is al geen pretje, maar kinderen met chronische nierinsufficiëntie zijn bovendien ook vaak te klein voor hun leeftijd. Dat kan flink wat leed vero...
Dialyse neemt slechts een beperkt deel van de normale nierfunctie over. Dat is genoeg voor de belangrijkste lichaamsfuncties, maar te...Waarom zijn er donornieren nodig?
Jan Donck, nefroloog in het AZ Sint-Lucas Gent
Bruno Woitrin, voorzitter van AIRG België
Tatiana Diakun is verpleegster en gespecialiseerd in peritoneale dialyse
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen