Nierinsufficiëntie

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:06

Een nieuw prototype van een draagbare kunstnier uitgetest bij de mens

Hemodialyse is een zware, maar noodzakelijke behandeling waarvoor de patiënt drie tot vier keer per week naar het ziekenhuis of een gespecialiseerd centrum moet. Een draagbare kunstnier biedt meer vrijheid en zou bovendien de dialysesessies kunnen verlengen en de levenskwaliteit van de patiënt verbeteren.

Als de nieren de afvalstoffen van het lichaam niet meer kunnen uitscheiden, moet het bloed gezuiverd worden via een substitutiebehandeling, dialyse genoemd. Vandaag bestaan er twee grote types dialyse: peritoneale dialyse (buik(vlies)dialyse) en hemodialyse (bloeddialyse). De eerste kan thuis gebeuren en benadert het dichtst de normale nierwerking. De patiënt laat een zak met dialysevloeistof in het buikvlies (een halfdoorlaatbaar dubbel membraan) lopen via een buisje dat wordt ingebracht onder de navel. Als het bloed in de buikvliesbloedvaatjes gefilterd is, loopt het gebruikte dialysaat in een lege zak. Voor hemodialyse daarentegen moet de patiënt telkens naar het ziekenhuis. Het bloed moet immers rondgepompt worden via een naald die in de gemaakte fistel gestopt wordt, en naar het dialysetoestel gestuurd worden. Bij contact met de dialysevloeistof wordt het bloed gefilterd en opnieuw in het lichaam gepompt. Als de draagbare kunstnier doeltreffend en veilig blijkt, zou ze een alternatief kunnen vormen voor beide technieken.

Een extreme miniaturisering

Hoewel het eerste draagbare hemodialysetoestel in 1976 uitgevonden werd door Wilhem Kolff, raakte de techniek pas onlangs echt ingeburgerd, dankzij de vooruitgang inzake miniaturisering. Het prototype werd ontwikkeld door een team van Britse, Amerikaanse en Italiaanse onderzoekers. Het weegt slechts 5 kg en kan vervoerd worden met een schouderriem, zoals een tas. Het werkt op miniatuurbatterijen en is uitgerust met een systeem om de dialysevloeistof te regenereren, en met verschillende controlesystemen. Om zijn betrouwbaarheid en doeltreffendheid te testen, werden 8 patiënten die al bijna 18 jaar aan terminale nierinsufficiëntie leden, 4 tot 8 uur per dag aan het toestel gekoppeld. Resultaat: de draagbare kunstnier haalt weliswaar niet de prestaties van de klassieke kunstnier, maar heeft toch een bevredigende zuiveringscapaciteit. Bovendien werden er geen ernstige complicaties vastgesteld. Toch zullen er nog nieuwe studies nodig zijn als de enkele problemen die optraden tijdens het gebruik zijn opgelost (vaattoegang-trombose en aanwezigheid van CO2-bellen in het dialysaatcompartiment).

Hoop voor de toekomst?

Als dit nieuwe prototype op basis van die studies doeltreffend en veilig blijkt, zou het de levenskwaliteit van de patiënt aanzienlijk kunnen verbeteren. Zo is aangetoond dat dagelijkse filtersessies de cardiovasculaire complicaties van nachthemodialyses verminderen. Toch mogen we niet te vroeg victorie kraaien. Zo werden er de voorbije vijf jaar al vijf dergelijke toestellen uitgetest op de mens die achteraf toch niet op de markt kwamen. Bovendien blijft de ideale behandeling van nierinsufficiëntie een niertransplantatie, zowel qua doeltreffendheid als qua levenskwaliteit.

Aurélie Bastin

Bron: Davenport A et coll.: A wearable haemodialysis device for patients with end-sage renal failure: a pilot study. Lancet 2007; 370: 2005-10.