Nierinsufficiëntie

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:06

Nierinsufficiëntie: het gewicht van zwaarlijvigheid!

In België kampt ongeveer 46 % van de bevolking boven de 15 jaar met overgewicht en is bijna 11,5 % zwaarlijvig (1). Deze cijfers nemen nog voortdurend toe en maken van deze ziekte een ernstig volksgezondheidsprobleem. Zwaarlijvigheid (obesitas) is bovendien een risicofactor voor diabetes en hypertensie, en kan ook rechtstreeks de nierfunctie aantasten.

2 tot 7 keer meer risico

Volgens recente studies lopen personen met overgewicht (BMI hoger dan 25) twee keer meer risico op terminale nierinsufficiëntie (die dialyse vereist) dan de rest van de bevolking. Dat risico verdrievoudigt zelfs bij zwaarlijvige personen (BMI hoger dan 30), en ligt zeven keer hoger bij personen met een BMI van 40 of meer (2). Hoewel zwaarlijvigheid steeds meer erkend wordt als volwaardige nierrisicofactor, blijft het moeilijk om een rechtstreeks verband aan te tonen tussen obesitas en nierinsufficiëntie. Overtollig vet verhoogt wél het risico op diabetes en hypertensie, twee chronische aandoeningen die op zich 50 tot 60 % van alle gevallen van terminale nierinsufficiëntie veroorzaken.

Klein gewicht, groot risico…

Personen met overgewicht moeten zich niet alleen aan de basistips houden (evenwichtige voeding en meer lichaamsbeweging), maar ook regelmatig hun nierfunctie laten controleren. Temeer omdat er nog een ander element in het nadeel kan spelen van zwaarlijvigen. "Diegenen met een laag geboortegewicht zouden een verhoogd risico lopen op nierinsufficiëntie", aldus prof. Krzesinski, diensthoofd nefrologie van het Universitair Ziekenhuiscentrum van Luik. "Hun aantal nefronen (microscopische deeltjes waaruit de nieren bestaan) ligt meestal lager dan normaal. Als die personen vervolgens overgewicht krijgen, putten ze sneller hun nefronen uit, waardoor de resterende nefronen meer en sneller moeten werken."

Vriend van de dialysepatiënt, vijand van de transplantatiepatiënt

Overgewicht is zeer gevaarlijk voor gezonde nieren, maar eenmaal in het dialysestadium hebben zwaarlijvige patiënten geen verhoogd sterfterisico. Sommige studies stellen zelfs dat obese patiënten minder dialyserisico's zouden lopen dan patiënten met normaal gewicht (BMI tussen 18 en 25). "Magere mensen hebben minder reserves en lopen dus meer risico op infecties en ondervoeding, sowieso risicofactoren bij dialyse", benadrukt prof. Krzesinski. Bij transplantatiepatiënten zien we precies de omgekeerde trend: "Een BMI boven de 35 is een sterke complicerende factor voor transplantatie. Deze patiënten worden meestal geweerd van de wachtlijsten. In dat geval is er immers veel meer risico op afstoting, littekenvorming of nierwandinfecties". Transplantatiepatiënten met een verhoogde BMI (tussen 25 en 35) zouden ook meer risico lopen op afstoting tijdens de eerste vijf jaar na de ingreep. Bovendien zouden ook hun diabetesrisico en hun cardiovasculaire mortaliteit stijgen. Reden genoeg dus om de calorie-inname te beperken.

Aurélie Bastin, met medewerking van prof. Jean-Marie Krzesinski, diensthoofd nefrologie in het Universitair Ziekenhuiscentrum van Luik.

(1) We spreken van overgewicht bij een BMI (Body Mass Index) van 25 of meer, en van zwaarlijvigheid (obesitas) bij een BMI van 30 of meer. De BMI is het gewicht in kg gedeeld door de lengte in het kwadraat. Iemand die 1 m 70 lang is en 65 kg weegt, heeft dus een BMI van 22,5, d.w.z. 65 / (1,7.1,7).

(2) Ejerblad, E. Journal of the American Society of Nephrology, June 2006, vol 17 ; Charles E. McCulloch, PhD, of UCSF, and Carlos Irabarren, MD, MPH, PhD; Jeanne Darbinian, MPH, and Alan S. Go, MD, of Kaiser, Obesity Is A Risk Factor For Kidney Failure - University Of California, San Francisco, January 2006.