Urine-infecties: welke impact op de nieren?

Het percentage chronische nierinsufficiëntie dat veroorzaakt of bevorderd wordt door een urine-infectie, is zeer laag: slechts 1 à 2 %. Toch vindt prof. Yves Pirson, nefroloog in de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc, dat percentage nog te hoog, aangezien deze infecties wel degelijk voorkomen en behandeld kunnen worden.

Cystitis (blaasontsteking) mag dan al zeer frequent voorkomen – 30 tot 50 % van alle seksueel actieve vrouwen krijgen vroeg of laat minstens één urine-infectie – , ze veroorzaakt slechts zeer zelden chronische nierinsufficiëntie. Een "banale" cystitis is meestal geen reden tot bezorgdheid. Toch is het opletten voor twee situaties waarin een nierinfectie kan bijdragen tot nierletsels: vesico-ureterale reflux en infectiestenen.

Urine-infecties bij kinderen

Vesico-ureterale reflux bij kinderen is het gevolg van een afwijking aan één van de urineleiders (waarlangs de urine wordt afgevoerd van de nieren naar de blaas). "Als we urineren, sluit de verbinding tussen de nieren en de blaas zich dankzij een klepmechanisme", aldus prof. Yves Pirson. "Als die klep niet correct werkt, komt een deel van de urine weer in de nieren terecht." Gevolg: de blaas is nooit volledig leeg, wat de kans op infecties verhoogt. "Vesico-ureterale reflux is één van de belangrijkste oorzaken van nierinsufficiëntie bij kinderen en tieners. Het staat echter niet vast dat de urine-infectie die ze uitlokt, de enige oorzaak is van nierletsels", preciseert de nierspecialist. De reflux gaat immers meestal gepaard met niergroeistoornissen, een factor die ongetwijfeld even sterk bijdraagt tot nierinsufficiëntie als een nierinfectie. Bij cystitis bij kinderen (vooral bij jongens en bij herhaalde ontstekingen) is het aan te raden om een nefropediater (nierkinderarts) te raadplegen. Als er daadwerkelijk sprake is van vesico-ureterale reflux, kan het immers noodzakelijk zijn om die te corrigeren, om terugkerende nierinfecties bij het kind te vermijden.

Infectiestenen: het belang van follow-up

Bij volwassenen kunnen alleen urine-infecties die gepaard gaan met een zogenaamde infectiesteen (urinesteen) chronische nierinsufficiëntie veroorzaken. "De vorming van die stenen, die de nieren doen verstoppen en blokkeren, is te wijten aan speciale bacteriën in de urine, waarvan de meeste tot de Proteus-familie behoren", licht prof. Pirson toe. "Die stenen veroorzaken meestal geen symptomen en worden vaak ontdekt bij een buikechografie. Soms is ook lagerugpijn het signaal." In dat geval is er maar één doeltreffende behandeling: alle stenen verwijderen en de urine-infectie volledig overwinnen. "Personen die dit soort infectie oplopen, hebben een hoog hervalrisico. Regelmatige follow-up is dan ook essentieel", benadrukt prof. Pirson. De preventiemaatregelen zijn precies dezelfde als die voor het voorkomen van cystitis: "Het is belangrijk om bijzondere aandacht te besteden aan intieme hygiëne, veel water te drinken (1,5 liter per dag) en regelmatig te urineren."

Aurélie Bastin, met medewerking van prof. Yves Pirson, nefroloog in de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc.

Deel en print dit artikel