Symptomen

Zowel mannen als vrouwen met nierfalen hebben vaak minder zin in seks. Mannen kunnen moeilijker een erectie krijgen. Vrouwen kunnen last hebben van een droge vagina en hebben het moeilijk om te genieten tijdens het vrijen. Deze seksuele problemen zijn meestal het gevolg van een combinatie van factoren. Vermoeidheid door bloedarmoede en een tekort aan geslachtshormonen zijn zowel bij mannen als vrouwen behandelbare oorzaken. Erectiestoornissen kunnen veroorzaakt worden door zenuwbeschadiging of door een slechte bloedvoorziening naar de penis. Medicatie tegen erectieproblemen kan hier een oplossing bieden. Na de diagnose "nierinsufficiëntie" kunnen patiënten door een rouwproces gaan, wat hun libido nog vermindert. In dat geval kan psychologische begeleiding nuttig zijn.

Hoge bloeddruk

Een te hoge bloeddruk (hypertensie) komt bijna systematisch voor bij het verder verslechteren van de nierwerking. Hypertensie wordt in de eerste plaats veroorzaakt doordat de nieren niet in staat zijn om voldoende zout en water uit te scheiden en in de tweede plaats door de toegenomen secretie van een hormoon, renine.

Hart- en vaatziekten

Hoge bloeddruk verhoogt het risico op angina pectoris, een hartinfarct en een cerebrovasculair accident, vooral als ze slecht onder controle is of de patiënt ook diabetes heeft of rookt. Een goede beheersing van deze risicofactor is dan ook essentieel, niet alleen om de nierfunctie zo veel mogelijk te behouden, maar ook om hart- en vaatziekten te voorkomen.

Oedemen

Water- en zoutretentie leidt niet alleen tot hoge bloeddruk, maar kan ook oedemen veroorzaken aan de onderste ledematen of ergere symptomen zoals longoedeem (water in de longen). Bij nierinsufficiëntie is het bijzonder belangrijk om het zoutgebruik te beperken.

Bloedarmoede

Het beschadigde nierweefsel kan niet langer erytropoëtine aanmaken, het hormoon dat de productie van rode bloedcellen door het beenmerg stimuleert. Dat leidt tot bloedarmoede, die onder meer zware vermoeidheid kan veroorzaken. Gelukkig kan anemie bij de meeste patiënten gecorrigeerd worden met synthetische erytropoëtine (toegediend via een onderhuidse injectie).

Botbroosheid

Mensen met nierinsufficiëntie hebben steeds een verstoorde botstofwisseling. Door het tekort aan actieve vitamine D wordt er te weinig calcium opgenomen. De onvoldoende eliminatie van fosfor uit de voeding (melkproducten, frisdrank, eiwitten…) leidt tot hyperfosforemie. Om calciumtekort en fosforretentie te bestrijden, worden de bijschildklieren hyperactief. Dat helpt om de calcium-fosfaatbalans in stand te houden, maar met een verhoogde botbroosheid tot gevolg.

Beginnende nierinsufficiëntie verloopt vaak asymptomatisch, d.w.z. zonder symptomen. Precies dat bemoeilijkt soms een tijdige diagnose. De eerste symptomen, zoals vermoeidheid, zijn trouwens vaak weinig specifiek en kunnen op verschillende ziekten wijzen. In een vroeg stadium kan hoge bloeddruk optreden: vandaar dat bij alle hypertensiepatiënten de nierfunctie regelmatig gecontroleerd moet worden. Ernstige nierinsufficiëntie veroorzaakt zware vermoeidheid. Veel patiënten klagen ook over misselijkheid, braken, verminderde eetlust, vermagering en spierkrampen. De vatbaarheid voor infecties is verhoogd. Ook jeuk en een droge huid komen vaak voor.