Parkinson

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 21/04/2011 à 10:02

Parkinson: blokkades of dyskinesieën?

Levodopa wordt voorgeschreven om de symptomen van de ziekte van Parkinson te verminderen, maar kan wel abnormale onwillekeurige bewegingen veroorzaken, zogenaamde dyskinesieën. Moet de behandeling in dat geval worden stopgezet?

Dyskinesieën: langetermijneffecten van de behandeling

Uw mond, tong, hoofd, romp en/of ledematen beginnen abnormale onwillekeurige bewegingen te maken? Dat kan erop wijzen dat uw behandeling met levodopa, het meest doeltreffende geneesmiddel tegen de symptomen van de ziekte van Parkinson, stilaan uitgewerkt raakt. De werkzaamheid van levodopa neemt na verschillende jaren immers meestal af. Bovendien kan het geneesmiddel bijwerkingen veroorzaken in de vorm van onwillekeurige bewegingen of dyskinesieën.

Soms spectaculaire bewegingen

Aanvankelijk kunnen deze bewegingen zeer discreet en intermittent (= niet-permanent) zijn. Misschien zijn ze u nog niet opgevallen, maar wel uw naaste omgeving, bijvoorbeeld wanneer u uw veters strikt of van de trap komt… Geleidelijk kunnen deze dyskinesieën echter permanent worden en zeer spectaculair zijn. Vooral dan bij de dosispiek, één à twee uur na inname van levodopa, of aan “einde dosis”, vlak voor de volgende inname. Maar betekent dat ook dat u in dat geval de behandeling moet stopzetten? “Ik krijg liever enkele dyskinesieën dan dat ik volledig blokkeer”, reageert Maurice, 59 jaar. “Ze zijn immers meestal spectaculairder dan echt invaliderend.”

Oorzaak van de symptomen: de dopaminejojo

Ongeveer 34% van alle parkinsonpatiënten krijgt dit type bijwerkingen van levodopa (1). Of er bevorderende factoren zijn, staat nog niet met zekerheid vast. Wel lijkt het risico op dyskinesieën samen te hangen met de zogenaamde dopaminejojo: het voortdurend schommelende dopaminegehalte in de hersenen. De patiënt krijgt namelijk L-Dopa (levodopa) toegediend, een molecule die de hersenen zelf omzetten in dopamine. Die stimulatie is echter niet permanent, zoals dat spontaan zou gebeuren, maar onregelmatig, naargelang de ingenomen dosissen.

Nog geen behandeling tegen dyskinesieën

Er bestaan geen mirakeloplossingen om deze dyskinesieën te beperken. De inname van levodopa zo veel mogelijk spreiden over de loop van de dag, vermindert in elk geval dopamineschommelingen en dus dyskinesieën. Die blijven echter helaas onvermijdelijk. Er bestaan weliswaar geneesmiddelen om ze af te remmen, maar die zijn weinig doeltreffend. U kunt wel kiezen voor een ander geneesmiddel: de zogenaamde dopamineagonisten. Probleem is dat die nog minder effect hebben en dat u na zekere tijd toch levodopa moet nemen. Uw neuroloog moet dan wat zoeken en tasten om de levodopadosis te vinden die de motorische symptomen van de ziekte van Parksinon tegengaat en tegelijk niet te veel dyskinesieën veroorzaakt. Een moeilijke evenwichtsoefening die een voortdurende follow-up vereist, kwestie van de behandeling te kunnen aanpassen aan uw specifieke problemen. Eén zaak staat vast: de meeste parkinsonpatiënten verkiezen abnormale dyskinesieën boven motorische blokkades door dopaminetekort.

(1) “Prevalence and treatment strategies of dyskinesia in patients with Parkinson's disease” Müller T et al. J Neural Transm. (2007)