Preventie, Welzijn & Gezondheid
Prostaatkanker
GETUIGENISSEN
Hormoontherapie en chemotherapie voor uitgezaaide prostaatkanker
Prof. Roumeguère, specialist in de urologische oncologie in het Erasmusziekenhuis
Als er bij de diagnose van prostaatkanker meteen al uitzaaiingen worden vastgesteld, geeft een behandeling met een combinatie van hormoon- en chemotherapie of van twee soorten hormoontherapie goede resultaten. Prof. Roumeguère, specialist in de urologische oncologie in het Erasmusziekenhuis, geeft tekst en uitleg.
In welke delen van het lichaam zaait prostaatkanker gewoonlijk uit?
“Meestal verspreidt de kanker zich eerst via het lymfestelsel en ontstaan de eerste uitzaaiingen in de lymfeklieren. Doorgaans zijn dat eerst de lymfeklieren bij het bekken en het retroperitoneum (de ruimte achter de buikholte).
De tweede plaats waar uitzaaiingen terechtkomen, zijn de beenderen. Botuitzaaiingen of botmetastasen komen veel voor. Dat kan in het bekken, het heiligbeen of de wervelkolom zijn, maar ook in de ribben. De aangetaste wervels kunnen verzakkingen doen ontstaan (ingezakte ruggenwervels), maar ook breuken die pijn veroorzaken of beschadiging van het ruggenmerg.
Op de derde plaats komen de longen en tot slot de andere organen (lever, enz.).”
Welk nut heeft het combineren van hormoontherapie en chemotherapie bij prostaatkanker die al bij de diagnose is uitgezaaid?
“Tot voor kort werd er bij uitgezaaide kanker – waarbij de uitzaaiingen al bij de eerste diagnose werden vastgesteld of in een latere fase verschenen – gestart met een zogenaamde primaire hormonale therapie met LHRH-agonisten of LHRH-antagonisten. Die therapie moest de testosteronproductie remmen. De effecten van die behandeling waren echter maar tijdelijk: na ongeveer 18 maanden steeg de testosteronproductie opnieuw. Daarom werd er in een tweede fase soms ook nog chemotherapie met docetaxel gegeven. Later zijn dan de hormoontherapieën van de tweede generatie verschenen, zoals abirateronacetaat en enzalutamide. Het komt er nu op aan te weten wanneer en in welke volgorde we die nieuwe therapieën moeten opstarten om de resultaten inzake vertraging van de progressie van de ziekte en verbetering van de overleving te optimaliseren.”
Wat zijn de huidige vorderingen op het vlak van de behandeling?
“Twee studies (STAMPEDE en CHARTEED) hebben bewezen dat het koppelen van de primaire hormonale therapie (de eerstelijnsbehandeling) aan een docetal-chemotherapie bij patiënten die al bij de eerste diagnose uitzaaiingen hebben, zijn nut heeft. Die combinatie van gelijktijdig toegediende behandelingen laat een verbetering van de globale overleving met ongeveer 18 maanden zien. Dat is vooral het geval bij patiënten met een hoog volume van uitzaaiingen (dat wil zeggen met botmetastasen op verschillende plaatsen en/of metastasen in de inwendige organen). Voor patiënten met kanker met weinig uitzaaiingen (laag volume) zijn de meningen over het gebruik van die combinatietherapieën nog verdeeld.”
Kan de hormoontherapie alleen aan een chemotherapie gekoppeld worden?
“Toch niet. Een primaire hormonale therapie kan ook worden gecombineerd met een secundaire hormonale therapie (of tweedelijnsbehandeling) met abirateronacetaat. Twee andere studies (ook LATITUDE en STAMPEDE) – de resultaten zijn in juni van dit jaar voorgesteld – hebben onderzoek gedaan naar die combinatie van hormoontherapieën. De resultaten tonen een winst aan van meer dan 30% voor de overleving en van meer dan 50% reductie in de progressie van de ziekte bij patiënten die al bij de eerste diagnose uitzaaiingen hebben. Die verbetering is zowel te zien bij patiënten met een hoog volume aan uitzaaiingen als bij patiënten met een laag volume aan uitzaaiingen. De uitdaging zal nu dus zijn om voor elke patiënt te bepalen welke van die therapieën en combinaties we het best kiezen, telkens rekening houdend met de kenmerken van de ziekte.
Een belangrijke kanttekening: die indicaties zijn in België nog niet officieel toegelaten.”
Zijn er ook patiënten die niet gebaat zijn bij dit soort behandeling?
“Het zou kunnen dat sommige oudere patiënten, patiënten die verzwakt zijn of patiënten met verschillende comorbiditeiten (hartproblemen, nierproblemen, diabetes, enz.) een van die therapieën niet verdragen. We moeten altijd rekening houden met de algemene gezondheidstoestand en eventuele comorbiditeiten van de patiënten, maar ook met hun verwachtingen om de behandeling maximaal te optimaliseren. Daarom hebben we het tegenwoordig over geneeskunde op maat van de patiënt. Zo zal het bij diabetespatiënten erop aankomen het glycemisch evenwicht met abirateronacetaat te bewaren. Dat hormoon van de nieuwe generatie moet namelijk ingenomen worden in combinatie met corticoïden en die kunnen het evenwicht bij diabetes verstoren.”
Deel en print dit artikel
NIEUWS
08 03 2013
Prostaatkanker
Helpt aspirine prostaatkanker voorkomen?
Kankerstudies spitsen zich meer en meer toe op onderzoek naar ontstekingsremmende geneesmiddelen die de ontwikkeling van kankervormen helpen voorkomen, vertragen of omker...
Lees verder
04 02 2013
Prostaatkanker
Prostaatwijzer schat risico prostaatkanker in
De Prostaatwijzer bestaat sinds eind 2007, zowel in het Nederlands, het Engels als het Pools. Binnenkort wordt hij vertaald naar het Spaans...Kans op prostaatkanker
10 12 2012
Prostaatkanker
Heb ik een agressieve prostaatkanker?
Er zijn verschillende aanwijzingen die de arts op het spoor kunnen zetten van prostaatkanker:
20 08 2012
Prostaatkanker
Helpen vitamines prostaatkanker voorkomen?
Ook al eens horen zeggen dat een bepaald voedingsmiddel mogelijks preventief 'werkt' tegen kanker? De laatste jaren duiken er steeds vaker – al dan niet juiste - preventi...
UW FAVORIETE ITEMS
25 10 2022
Borstkanker
Tegen 2030 een vaccin tegen kanker?
"Terzake" ging op de Dag tegen Kanker een kijkje nemen in het Universitair Ziekenhuis van Antwerpen, waar naarstig aan een doorbraak wordt gewerkt: "Het is veelbelovend,...
Lees verderProstaatkanker
Prostaatkanker en lichaamsvet: wat is het verband?
De wijze waarop het vet in je lichaam is verdeeld, kan op lange termijn een invloed hebben op je gezondheid.
Uit een onderzoek blijkt namelijk dat de aanwezigheid van bu...
ZIEKTES IN DE KIJKER
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen
PREVENTIE IN DE KIJKER
Alle thema'sNEWSLETTER
ONZE GIDSEN
IN FOTO
