Chemotherapie

Wat is chemotherapie?

Chemotherapie is het geheel van geneesmiddelen die door hun manier van werken de reproductie van snel delende cellen in het lichaam afremmen. Het doel is dus om de groei van een tumor te stoppen door de kankercellen te doden.
Er bestaan meerdere types geneesmiddelen voor chemotherapie, elk met hun eigen werkingsmechanisme.
Patiënten met een gemetastaseerde of uitgezaaide tumor (de tumor bevindt zich niet meer op één plek, maar heeft zich buiten bijvoorbeeld de prostaat verspreid) kunnen chemotherapie krijgen. Het effect van de behandeling is soms pas na enkele weken merkbaar. Soms voelt de patiënt zich tijdens de behandeling minder goed dan ervoor, maar de chemotherapie kan de levensverwachting van de patiënt verlengen en zijn levenskwaliteit verbeteren.

Toediening van chemotherapie

Chemotherapie wordt meestal intraveneus toegediend (met een infuus via een ader). Daarom wordt er soms vooraf bovenaan in de borstkas via een kleine ingreep een katheter onder de huid ingeplant. Anders moet men elke keer opnieuw naar een geschikte ader in de voorarm zoeken, en dat levert soms problemen op.
Chemotherapie wordt met regelmatige intervallen toegediend; na de dagen van toediening volgt telkens een rustperiode. Zo’n behandelingssessie en de daarop volgende rustperiode wordt een cyclus genoemd. Eén cyclus duurt gewoonlijk drie weken. De chemotherapie kan meerdere cycli omvatten.

Behandeling van alle cellen

Het geneesmiddel verspreidt zich door het hele lichaam. Dat heeft voor- en nadelen. Het voordeel is dat alle (bekende en onbekende) tumorhaarden bereikt en dus behandeld worden. De bijwerkingen van de chemotherapie zijn anderzijds een gevolg van het feit dat de behandeling gericht is op snel delende cellen. Er zijn in het lichaam namelijk ook gezonde cellen die zich snel delen, zoals de cellen van het ruggenmerg, het slijmvlies van het spijsverteringskanaal (mond en darmen) en de haarzakjes (die zorgen voor de groei van het hoofd- en lichaamshaar). Deze gezonde cellen kunnen dus ook d worden getroffen door de chemotherapie.

Vaak voorkomende en voorbijgaande bijwerkingen

De meest voorkomende bijwerkingen (los van het type gebruikte chemotherapie) zijn anemie of bloedarmoede (verlaging van het aantal rode bloedcellen), neutropenie (verlaging van het aantal witte bloedcellen), trombocytopenie (verlaging van het aantal bloedplaatjes), haaruitval, misselijkheid, braken en aften. Maar die gezonde cellen herstellen zich. De bijwerkingen zijn dus tijdelijk.
Of deze bijwerkingen optreden en welke, verschilt van de ene patiënt tot de andere. Sommige patiënten hebben geen enkele bijwerking, de meeste ondervinden enkele lichte bijwerkingen en een aantal heeft last van matige tot zware bijwerkingen.
De voorbije jaren is er wel grote vooruitgang geboekt in het beheersen van deze bijwerkingen. Over het algemeen kunnen we zeggen dat de kans erg groot is dat de patiënt de chemotherapie goed verdraagt.