Gepubliceerd op 31/10/2012 à 11:57
Aandachtsstoornissen, geheugenstoornissen, taalstoornissen … De communicatie tussen iemand met dementie en zijn naaste omgeving wordt vaak bemoeilijkt wanneer de ziekte verergert. Hoe kan die communicatie vlotter verlopen?
Het is niet altijd evident om goed te communiceren met een persoon die de ziekte van Alzheimer heeft. Aanvankelijk zoekt hij naar zijn woorden, haalt hij namen door elkaar en raakt hij soms de draad van het gesprek kwijt. Niets onoverkomelijks … Naargelang de ziekte verergert, worden die problemen echter steeds frequenter en ernstiger. De demente persoon krijgt geleidelijk steeds meer moeite om zijn ideeën te formuleren, uit zijn woorden te komen … Ook de gesprekspartner voelt zich machteloos tegenover een taal die hij ten onrechte als betekenisloos beschouwt. Toch bestaan er een aantal technieken en houdingen om de communicatie te vergemakkelijken.
Verstaan en zich verstaanbaar maken, zijn twee verschillende dingen. Bij een persoon met dementie gaat het vermogen om zich verstaanbaar te maken sneller achteruit dan het vermogen om iemand anders te verstaan. Het is dus niet omdat de persoon in kwestie niet kan spreken dat hij niet verstaat wat er gezegd wordt en dat het geen zin meer zou hebben om tegen hem te spreken! Hij blijft immers tot het einde van zijn leven emoties zoals woede en vreugde voelen.
Enkele tips om te vermijden dat iemand met dementie geïsoleerd raakt:
Spreek iemand met de ziekte van Alzheimer ook nooit aan als een kind: vermijd infantiliserend taalgebruik, een neerbuigende houding, een scherpe toon en overdreven intonatie of articulatie. Een dergelijke manier van communiceren kan immers kwetsend overkomen bij uw gesprekspartner en zijn zelfwaardegevoel aantasten. Gebruik eenvoudige taal, maar toon tegelijk respect voor de ander:
90% van onze communicatie gebeurt via ons lichaam. Bij personen met de ziekte van Alzheimer blijft de non-verbale communicatie langer bewaard. Hun gebaren, blik, attitude en houding zeggen vaak meer dan woorden. Schenk daar aandacht aan, want het kan u nuttige informatie geven over de wensen of bedoelingen van de demente persoon.
U kunt ook non-verbale communicatie gebruiken om makkelijker met de alzheimerpatiënt te communiceren:
Deel en print dit artikel
Aan de KU Leuven is Bart De Strooper sinds 2005 departementshoofd van het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid. Hij is ook directeur van de afdeling van het Vlaams Instit...
Tal van studies hebben het de afgelopen jaren aangetoond: de ziekte van Alzheimer wordt meestal pas formeel gediagnosticeerd op het ogenblik dat ze al heel wat blijvende...
Een dergelijke dienstverlening is bijzonder zinvol bij de ziekte van Alzheimer. Die leidt immers tot heel wat problemen. Meestal is het trouwens zinloos - maar niet grati...
Bejaarden zijn vaak kwetsbaar en staan dan ook bloot aan mishandeling, ook in hun eigen familiekring. Alzheimerpatiënten ontsnappen helaas niet aan dit fenomeen. Gezien h...
De test kan een verdere doorbraak betekenen in het vroeger opsporen van alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie. Onlangs werd al een geneesmiddel gevonden dat d...
Lees verderTussen 2004 en 2019 klom dementie geleidelijk aan op tot de belangrijkste doodsoorzaak in België. Dat blijkt uit nieuwe analyses van gezondheidsinstituut Sciensano. De op...
Lees verderPierre Missotten, onderzoeker ouderdomspsychologie aan de ULg
Paco Roca, auteur en tekenaar van de strip ‘Rimpels’
François Van de Weyer, voorzitter familiegroep Vlaamse Alzheimer Liga, regio Deinze
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen