Alzheimer: moeite om gevoelsuitingen te ?decoderen?

Alzheimerpatiënten zouden moeite hebben om gevoelsuitingen te ?decoderen?, zo luidt de conclusie van een zeer recente Amerikaanse studie. Dit probleem zou kunnen verklaren waarom patiënten soms ongepast reageren tegenover hun partner of familie.

Soms ongepaste reacties

Familieleden van alzheimerpatiënten klagen niet zelden over ongepaste reacties waarmee ze te maken krijgen. Zo begint de patiënt soms te lachen, ook al is daar helemaal geen reden toe en gaat het eigenlijk om een droevige situatie. Alzheimerpatiënten kunnen ook plots door angst bevangen worden als ze iemand horen lachen. Onlangs verscheen in een Amerikaans tijdschrift over psychiatrie een studie die dergelijke vreemde reacties probeert te verklaren.

Droefheid, geluk, … : gelaatsuitdrukkingen worden soms verward

In de studie kregen alzheimerpatiënten gezichten te zien die verschillende soorten emoties uitdrukten en moesten ze zeggen wat dit bij hen opriep. In vergelijking met een groep gezonde partners hadden ze het duidelijk moeilijk om uitingen van droefheid, geluk of angst te “decoderen”. Voor alle duidelijkheid: de test werd niet uitgevoerd bij zware patiënten, maar bij patiënten met beginnende alzheimer.

Praktische implicaties

Als vaststaat dat alzheimerpatiënten het soms moeilijk hebben om gezichtsuitdrukkingen en waarschijnlijk ook de toon van iemands stem juist te interpreteren, moeten we anders met hen gaan communiceren. In onze relaties met onze nabije omgeving gebruiken we vaak toespelingen, niet-verbale communicatie en mimiek om een boodschap uit te sturen. Welnu, we moeten beseffen dat we ons tegenover alzheimerpatiënten wellicht veel duidelijker moeten uitdrukken. Zo is het wellicht nuttiger om onze woede niet te uiten door grimassen te trekken, onze stem te verheffen of via ons gedrag, maar door gewoon te zeggen: “Ik ben boos omdat….”. En als we een bepaalde situatie amusant vinden maar uit ervaring weten dat lachen sommige patiënten kan afschrikken, is het beter om uitdrukkelijk te zeggen: “Ik vind dit leuk, het brengt me aan het lachen…”. Uiteraard verschilt het vermogen om emoties af te lezen op iemands gezicht heel sterk van patiënt tot patiënt en moet iedereen zich aanpassen aan de specifieke situatie. Kohler, Am J Geriatr Psychiatry, nov. 2005

Deel en print dit artikel