Praten lucht op

Het Foton Huis in Brugge is een ontmoetingshuis voor mensen met dementie en hun familie. Voorstelling van een proefproject dat de levenskwaliteit van de deelnemers blijkt te verbeteren.

Praten lucht op: dat is één van de hoofddoelstellingen van de ontmoetingsgroep die werd opgericht door Foton, het expertisecentrum voor dementie in Brugge, ook wel Foton Huis genoemd. Een uniek experiment in België, want deze bijeenkomsten - die om de 2 à 3 weken plaatshebben - zijn specifiek bestemd voor personen met dementie. "Het is vooral de bedoeling de deelnemers een goede communicatiecultuur bij te brengen", aldus Claire Meire, maatschappelijk werkster en projectcoördinatrice. "Mensen praten gewoonlijk weinig over hun ziekte met hun naaste omgeving en zelfs met hun arts. Hier leren ze het woord te nemen in de gespreksgroep, zodat ze vlotter kunnen converseren met hun omgeving en makkelijker leren praten over hun behoeften en gevoelens."

Er zijn voorwaarden

Een groep mag slechts maximaal bestaan uit acht personen. Dat is een bewuste keuze, om te garanderen dat iedereen aan het woord komt. Verder moet de participant ook voldoen aan een aantal criteria. Zo moet hij nog in het beginstadium zitten van de ziekte en dus nog over de meeste van zijn cognitieve vermogens beschikken. Hij moet zich ook volledig bewust zijn van zijn gezondheidstoestand en in staat zijn om zijn indrukken te formuleren en te delen. Hij moet ook nog zelfredzaam zijn, en zich nog alleen kunnen verplaatsen en naar het toilet gaan. Tot slot moet hij uiteraard ook uit vrije wil deelnemen aan de groep. Die voorwaarden kunnen streng lijken, maar waarborgen een actieve deelneming en gelijkwaardigheid binnen de groep.

Ontspanning, koffiepauze en gesprekken

"Elke sessie begint met een persoonlijke ontvangst van de deelnemers. Vervolgens doen ze 30 minuten lichaamsoefeningen onder begeleiding van een kinesitherapeut, zodat ze zich volledig kunnen ontspannen", vervolgt Claire Meire. Dan volgt er een koffiepauze van 30 minuten, waarna de praatgroep van start gaat. De gesprekken duren ongeveer één uur en worden geleid door Claire Meire en Dr. Lieve Lemey, een gerontopsychiater. "Toch zijn het de deelnemers die beslissen over de onderwerpen", benadrukt de coördinatrice. "Die hebben vaak te maken met angst voor het verdere ziekteverloop, de zelfredzaamheid, de partner... Er wordt trouwens flink wat afgelachen", aldus nog Claire Meire. Na de discussie is er nog een korte debriefing, waarna de sessie wordt besloten.

Elkaar stimuleren en helpen

De gesprekken doen de deelnemers echt goed, op tal van vlakken. "De praatgroepen stimuleren de participanten om elkaar te helpen. Dat versterkt hun moreel en zorgt ervoor dat ze zich beter focussen op de mogelijkheden die ze nog hebben", stelt Claire Meire verheugd vast. Wanneer iemand al in zo'n vergevorderd ziektestadium zit dat hij of zij niet meer kan deelnemen aan de groep, moet hij helaas afscheid nemen. "Als één van de deelnemers vertrekt, is de rest daar vaak bedroefd om, maar eigenlijk wordt dat algauw weer vergeten..." Wie uit de groep stapt, wordt echter niet aan zijn lot overgelaten. "Foton houdt nauw contact met hen en gaat geregeld op huisbezoek, of zorgt ervoor dat ze snel naar een dagcentrum kunnen", preciseert de maatschappelijk werkster.

Het aantal personen dat mag deelnemen aan zo'n praatgroep, zou binnenkort moeten toenemen. Foton organiseert namelijk in september een opleiding voor de verantwoordelijken van organisaties die op hun beurt willen starten met dit experiment.

Jonathan Barbier

Deel en print dit artikel