Hoe werken onze verschillende geheugensystemen?

Het zintuiglijk (sensorieel) geheugen

Alles wat we zien, horen, ruiken, proeven en voelen via onze zintuigen wordt geregistreerd vastgehouden in het zintuiglijk geheugen. Dit geheugen heeft met andere woorden een grote capaciteit, maar kan daarentegen de binnenkomende informatie maar heel kort (minder dan 1 seconde) vasthouden. Een deel van de informatie verdwijnt vervolgens uit het zintuiglijk geheugen, een ander deel -datgene waar men aandacht aan besteedt- wordt verder verwerkt en opgeslagen in het kortetermijngeheugen.

Het kortetermijngeheugen

Het kortetermijngeheugen onthoudt tijdelijk informatie (enkele seconden). Het is een soort tijdelijke opslagplaats waar je bijvoorbeeld de woorden van het begin van deze zin even stalt, terwijl je de rest van de zin leest. Ofwel verdwijnt de informatie vervolgens, ofwel wordt ze opgeslagen in het langetermijngeheugen.
Sommige wetenschappers maken een onderscheid tussen het kortetermijngeheugen en het werkgeheugen. Het kortetermijngeheugen wordt vooral beschouwd als een opslagstation in de reis naar het langetermijngeheugen, terwijl het werkgeheugen wordt beschreven als een soort psychische werkplaats waar we informatie o.a. sorteren, ordenen, herhalen en linken aan reeds gekende zaken vooraleer we ze toevoegen aan het langetermijngeheugen.

Het langetermijngeheugen

Alles wat we weten en kennen zit op een of andere manier opgeslagen in ons langetermijngeheugen. Dit geheugensysteem wordt ook wel ‘permanent’ geheugen genoemd, omdat in de geheugenpsychologie algemeen wordt aangenomen dat de informatie die daarin opgeslagen zit normaal gezien nooit verloren gaat, maar hoogstens tijdelijk onbeschikbaar is. Stel, je kan je niet herinneren wat je vorig jaar op 30 december aan het doen was om 11 uur. Maar als je weet dat dit je laatste werkdag van het jaar was, gaat er misschien wel een lichtje branden (bv. je was aan het werken aan je bureau, nam koffiepauze of…). Kortom, informatie die werd opgeslagen, blijft bewaard. Ze moet alleen opgeroepen kunnen worden door welbepaalde herinneringscues, dat zijn stimuli die een langetermijnherinnering activeren. Zo is ‘gras’ bijvoorbeeld een goede cue voor ‘groen’.