De rol van bronchodilatatoren in de behandeling van astma

Twee groepen geneesmiddelen

De geneesmiddelen tegen astma bestaan uit twee grote groepen: de bronchodilatatoren (luchtwegverwijders) en de ontstekingsremmers. De bronchodilatatoren verlichten de symptomen. Ze kunnen klachten immers zeer snel verzachten. Maar ze hebben geen invloed op het onderliggende probleem van de ontsteking van de luchtwegen.

β2-mimetica

Sommige bronchodilatatoren werken op de lange termijn, andere op de korte. Die laatste worden voorgeschreven als noodmedicatie. Ze doen snel en tijdelijk de spieren van de bronchiënwand ontspannen, de vernauwing verdwijnt. Zo kan er tijdens de aanval opnieuw voldoende lucht in en uit de longen. Voor patiënten is het dus belangrijk om steeds een snelwerkende luchtwegverwijder bij zich te hebben.
Langwerkende β2-mimetica hebben een werkingsduur van twaalf uur of langer. Ze worden gebruikt voor de onderhoudsbehandeling van astma, in combinatie met corticosteroïden.

Anticholinergica

Kortwerkende anticholinergica kunnen een alternatief zijn voor de β2-mimetica. Het luchtwegverwijdend effect is niet zo groot, maar ze verminderen wel de slijmproductie.
Als de patiënt enkel bronchodilatatoren gebruikt, bestaat het risico dat de ontstekingen toenemen. De dilatatoren zijn in principe enkel geschikt om de symptomen van astma te verlichten. Toenemend dagelijks gebruik van bronchodilatatoren met korte werking wijst erop dat de ziekte niet goed onder controle is. In dat geval zal de preventieve behandeling worden aangepast.

Methylxanthines

Omwille van de bijwerkingen en de matige luchtwegverwijding hebben methylxanthines heel wat terrein verloren. Ze kunnen echter wel nuttig zijn als de klassieke combinatie van langwerkende β2-mimetica – inhalatiecorticosteroïden (zie verder) de astma niet onder controle houdt.