Groeien: een proces met wisselende snelheid

De snelste groeifase speelt zich af in de baarmoeder van de moeder. Na de geboorte daalt de groeisnelheid in de eerste levensjaren:

• Van 0 tot 12 maanden: ongeveer 25 cm per jaar
• Van 1 tot 2 jaar: ongeveer 13 cm per jaar
• Van 2 tot 3 jaar: ongeveer 8,75 cm per jaar

Vanaf drie jaar tot de puberteit groeit een kind met een relatief constante snelheid van 5 cm per jaar.

In de puberteit krijgen adolescenten een groeispurt, onder de gezamenlijke invloed van het groeihormoon en de geslachtshormonen. Die zorgen op hun beurt ook voor de groei.

• Bij meisjes treedt die piek op rond twaalf jaar. Ze groeien gemiddeld 25 cm in de puberteit die ongeveer 4 jaar in totaal duurt.
• Bij jongens komt die groeispurt doorgaans later tevoorschijn ongeveer in de helft van de puberteit, rond veertien jaar. Gemiddeld groeien ze ongeveer 28 cm in de vier jaar durende puberteit.

Groeihormoon, ook somatropine genaamd, wordt van nature afgescheiden door de hypofyse. Dat is een kleine klier aan de basis van de hersenen. Dat hormoon gaat over in het bloed en werkt in ter hoogte van de beenderen.

Tijdens de groei worden botten niet gelijkmatig langer.

Het groeikraakbeen bevindt zich in twee zones, tussen het lichaam (het centrale deel) en de uiteinden van de beenderen. Het groeihormoon werkt in op dat kraakbeen door de deling van de botcellen in gang te zetten. De beenderen worden langer.

Dat gebeurt via twee fenomenen.

• Indirect: onder invloed van het groeihormoon produceert de lever het IGFI-hormoon. Dat gaat over in het bloed en zal het groeikraakbeen stimuleren.
• Direct: het groeihormoon produceert plaatselijk IGFI in het groeikraakbeen.