Gepubliceerd op 05/10/2021 à 11:33
23% van de volwassen Belgische bevolking lijdt aan chronische pijn. Een duizelingwekkend aantal, als je weet dat chronische pijn een enorme impact kan hebben op je levenskwaliteit. De behandeling van chronische pijn vergt een brede aanpak, aangezien het verloop van deze aandoening afhangt van verschillende factoren.
Zo komt chronische pijn tot stand
Per definitie is chronische pijn een continue of wederkerende pijn die langer dan drie maanden aanhoudt. De oorzaken van chronische pijn zijn divers en vaak het resultaat van een samenspel van verschillende elementen. Zo kan een initieel letsel, zoals een verrekking of operatie, aan de basis liggen, maar risicofactoren zoals stress, ongezonde voeding, gebrek aan beweging, metabool syndroom, overgewicht, een verstoord slaappatroon en gemoedstoornissen werken de overgang naar chronische pijn in de hand. Als die factoren aanwezig blijven, kunnen ze de pijn na verloop van tijd verergeren en kunnen patiënten zo in een neerwaartse vicieuze cirkel terechtkomen. Chronische pijn komt vaker voor bij vrouwen en is eveneens leeftijdgebonden.
Chronische pijn is meer dan een zichtbaar letselWat de oorzaak ook mag zijn, het resultaat is hetzelfde: een ontregeling van het pijnsysteem. Inderdaad, het is niet zozeer het initiële letsel dat chronische pijn veroorzaakt, maar de aanhoudende overgevoelige reactie van het pijnsysteem. Zo’n overgevoelige reactie kan men vergelijken met een rookmelder die in alarm blijft gaan, zelfs als er geen rook meer is. Het lichaam van chronische pijnpatiënten zit dus vast in een constante staat van pijn, zonder dat er daar noodzakelijk nog een directe anatomische aanleiding voor is.
Het chronische pijn-trajectMensen met chronische pijn hebben gemiddeld een traject van zes jaar achter de rug voor ze zich aanmelden bij chronische pijnspecialisten. Dat kan te maken hebben met het feit dat er – tot lang na genezing van het oorspronkelijke letsel – nog gezocht wordt naar een zichtbare causale factor van de pijn. Anderzijds raadplegen chronische pijnpatiënten verschillende specialisten en overlopen ze meerdere opties in hun zoektocht naar een oplossing. Maar ook de lange wachttijden voor een consultatie bij artsen verlengt het traject aanzienlijk.
Leven met chronische pijnLeven met chronische pijn is nefast voor het algemene welbevinden. Het onderbreekt de nachtrust, verstoort de aandacht, geeft aanleiding tot sombere gedachten en werkt angst in de hand. Het brein van een chronische pijnpatiënt blijft namelijk 24 op 7 reageren alsof er iets gevaarlijks aan de hand is. Zonder behandeling is de kans groot dat de pijn enkel erger wordt. Maar net omdat chronische pijn een multifactorieel en complex proces is, is er ook geen snelle en eenvoudige behandeling.
Een aanvaardingsgerichte strategie is de sleutel tot herstelDe verwachting dat de chronische pijn op één of andere manier kan worden weggenomen, is voor de meeste patiënten onrealistisch. Het behandelen van de oorspronkelijke – en ondertussen genezen – kwetsuur heeft namelijk vaak geen zin meer. Daarom is een belangrijke eerste stap van het behandelingsproces het goed begrijpen van hoe chronische pijn juist tot stand komt. Pas dan kun je het brein leren om een verschil te maken tussen echt gevaar en een onaangenaam gevoel. Maar ook het aanvaarden dat de pijn er is en hoogstwaarschijnlijk ook nooit meer zal verdwijnen, is een moeilijk maar essentieel onderdeel van de behandeling.
Een multidisciplinaire aanpakDe beste remedie blijft natuurlijk preventie, maar uiteraard kan chronische pijn niet altijd vermeden worden. Hoe dan ook is een gezonde levensstijl een van de voornaamste bondgenoten van chronische pijnbestrijding. Naast medicatie ligt de focus bij de behandeling van chronische pijn dus ook op beweging, wat de goede werking van het pijnsysteem activeert, en gezonde voeding. Dit wordt eventueel verder aangevuld met gedragstherapie en psychosociale ondersteuning. Ook mindfulness, yoga of muziek als onderdeel van het behandelingsproces kan voor sommige chronische pijnpatiënten wonderen verrichten.
Chronische pijn zonder duidelijke oorzaak?Helaas is het begrip ‘chronische pijn zonder duidelijke oorzaak’ vaak nog een taboe. Maar gelukkig wordt dit onderwerp meer en meer onder de aandacht gebracht. Het ultieme doel van een chronische pijnbehandeling is in de eerste plaats het dempen van de pijn, maar daarnaast ook het boeken van winst op het vlak van zelfredzaamheid door functieverlies te vermijden en liefst zelfs te verbeteren. Tenslotte is het belangrijk om te beseffen dat er, ondanks een zeker niveau van blijvende pijn, er een waardevol leven kan bestaan.
Léni Vandekerckhove
Deel en print dit artikel
Drie keer per week wandelen om de rugpijn te verlichten halveert bijna het risico op herhaling, volgens het eerste onderzoek in zijn soort. Wereldwijd hebben ongeveer 800...
Lees verder34% van de werknemers zegt rugproblemen te hebben die overigens vaak tot werkonderbrekingen leiden. Dat gegeven is verontrustend omdat lage rugpijn de voornaamste oorzaak...
Lees verderVeel mensen geloven dat veranderingen in de weersomstandigheden - zoals een toename van de vochtigheid, regenval of barometerdruk - leiden tot een verergering van de symp...
Lees verderPer definitie is chronische pijn een continue of wederkerende pijn die langer dan drie maanden aanhoudt. De oorzaken van chronische pi...
Lees verderAls je last hebt van rugpijn, meer bepaald van lage rugpijn, is het tijd om een vorm van lichaamsbeweging te zoeken die je leuk vindt!
Het is immers bewezen dat rugpijn...
Lees verderFranck Desmyttère, kinesitherapeut
Bert, 27 jaar
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen