Gepubliceerd op 19/05/2015 à 16:15
Er zijn onlangs twee nieuwe orale onderhoudsbehandelingen bijgekomen voor multiple sclerose (MS). Tekst en uitleg over deze nieuwe moleculen.
Orale geneesmiddelen voor MS: teriflunomide (Aubagio®)
Teriflunomide (gecommercialiseerd onder de naam Aubagio) is sinds oktober 2014 verkrijgbaar in België. Het gaat om een oraal geneesmiddel met een dosis van één tablet per dag. “Het effect op het verloop van MS is vergelijkbaar met dat van bèta-interferonen en glatirameeracetaat, de huidige eerstelijns onderhoudsbehandelingen”, aldus prof. Christian Sindic, neuroloog.
“De bijwerkingen zijn weliswaar vervelend, maar meestal ongevaarlijk: spijsverteringsstoornissen, zachte stoelgang, lichte haaruitval of dunner haar (een effect dat na 3 maanden behandeling spontaan weer verdwijnt), neiging tot verhoogde bloeddruk …”
"Wel houdt teriflunomide bij het begin van de behandeling een risico in op medicamenteuze hepatitis (leveraantasting door gebruik van het geneesmiddel). Hoewel deze ernstige bijwerking zeldzaam is, is er tijdens de eerste zes maanden van de behandeling een intensieve medische en biologische follow-up nodig.”
“Tot slot is teriflunomide verboden voor zwangere vrouwen. Patiëntes die bèta-interferonen of glatirameeracetaat nemen, krijgen de raad om hun behandeling veiligheidshalve te onderbreken bij een positieve zwangerschapstest, terwijl patiëntes die teriflunomide krijgen, hun behandeling moeten stopzetten nog voor ze zwanger raken.”
Orale vormen voor de behandeling van MS: dimethylfumaraat (Tecfidera®)
Andere nieuwkomer in het therapeutisch MS-landschap: dimethylfumaraat (gecommercialiseerd onder de naam Tecfidera). Dit geneesmiddel is eveneens bestemd voor oraal gebruik (twee tabletten per dag). Momenteel wordt Tecfidera echter nog niet terugbetaald in België.
“Dit product lijkt matig doeltreffender dan de huidige eerstelijnsbehandelingen, al moet die hypothese nog worden bevestigd door grootschaliger studies”, vervolgt prof. Sindic.
"Dit geneesmiddel wordt relatief goed verdragen door de patiënten, ook al kunnen ze bij het begin van de behandeling last krijgen van darmstoornissen en opvliegers.”
"Hoewel er nog geen enkele zware bijwerking(1) is gemeld, kan dimethylfumaraat wel het lymfocytengehalte (witte bloedcellen) in het bloed doen dalen. Deze parameter moet dan ook goed worden opgevolgd bij patiënten die een langdurige behandeling volgen met dit geneesmiddel.”
Orale behandelingen van MS: voor welke patiënten?
Teriflunomide en dimethylfumaraat zijn eerstelijnsbehandelingen voor personen die lijden aan een remittente vorm van MS (opstoten – remissies). Het gaat om ontstekingsremmers die de frequentie van de opstoten verminderen en de evolutie van de handicap vertragen. "We denken niet dat ze kunnen inwerken op de progressieve fase van de ziekte”, aldus nog prof. Sindic.
Deze geneesmiddelen mogen worden toegediend aan personen die voor het eerst een behandeling krijgen of aan patiënten bij wie de huidige eerstelijnsbehandelingen onvoldoende resultaten opleveren.
Orale MS-behandelingen: hebben injecties afgedaan?
"Niet zo vlug!”, nuanceert prof. Sindic. “Voor bèta-interferonen (Avonex®, Betaferon®, Rebif®) en glatirameeracetaat (Copaxone®), toegediend in injectievorm, kunnen we al een evaluatie maken van de voorbije 20 à 25 jaar. We kennen ondertussen de effecten van deze moleculen op het organisme. Het staat vast dat ze onschadelijk zijn, want we weten dat ze geen ernstige bijwerkingen (kanker …) hebben op lange termijn. We kunnen dat wel nog niet met evenveel zekerheid bevestigen voor geneesmiddelen die pas onlangs op de markt zijn gekomen.”
Momenteel is er dus nog geen sprake van om een streep te trekken onder de injecteerbare vormen, temeer omdat ook deze geneesmiddelen er nog altijd op vooruitgaan. Prof. Sindic: “In 2015 zullen er vormen met langdurige werking worden gelanceerd. Daardoor zal de patiënt minder injecties moeten krijgen: één om de twee weken voor bèta-interferonen en drie per week in plaats van één per dag voor glatirameeracetaat.”
“Al die gunstige ontwikkelingen bewijzen eens te meer hoe sterk het onderzoek inzake MS erop vooruitgaat”, besluit prof. Sindic verheugd. “MS is wellicht de neurologische aandoening waarbij er de voorbije twintig jaar de grootste therapeutische vooruitgang is geboekt.”
(1) Met uitzondering van een patiënt bij wie het lymfocytengehalte dramatisch daalde.
Aude Dion
Deel en print dit artikel
Daarvoor worden verschillende verklaringen naar voren geschoven:
Multiple sclerose is een complexe en multifactoriële aandoening. De precieze oorzaak is nog altijd niet bekend, maar het onderzoek gaat erop vooruit en het plaatje wordt...
Lees verderMultiple sclerose (MS) hangt niet samen met één enkel gen. De ziekte ontwikkelt zich door een combinatie van genetische kenmerken....
Lees verderDe huidige MS-behandelingen werken in op de myelinebeschadiging, door de ontstekingsverschijnselen te verminderen. Daarnaast zijn onderzoekers momenteel een aanvullende m...
Lees verderDe MS Connections-campagne draait om het opbouwen van gemeenschapsconnectie, zelfconnectie en connecties met kwaliteitszorg. De campagnelijn is 'I Connect, We Connect' en...
Lees verderInterview met dr. Tatjana Reynders, neuroloog aan het UZA.
Neuroloog Dr. Danny Decoo, AZ Alma
Joyce, 44 jaar
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen