Multiple sclerose

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 07/08/2017 à 09:31

Spasticiteit bij MS: wat is mogelijk?

Voor de behandeling van spasticiteit bij MS zijn er verschillende behandelingsmogelijkheden.

We spreken van spasticiteit of hypertonie wanneer de spieren aangespannen en verkrampt zijn. Dit veroorzaakt pijn en beperkt de bewegingen van het getroffen lidmaat, soms in die mate dat het lidmaat in een bepaalde houding gefixeerd blijft.

Kinesitherapie en spierverslappers

Bij milde vormen van spasticiteit wordt vooral met kinesitherapie gewerkt om de pijn te verlichten: stretchingoefeningen en actieve oefentherapie. Als dat onvoldoende helpt, wordt er overgeschakeld naar medicatie die de spieren slapper maakt waardoor de pijn veroorzaakt door de spasticiteit vermindert. Er bestaan verschillende behandelingen: in tabletvorm - baclofen, tizanidine, diazepam, gabapentine, dantroleen – en/of een mondspray op basis van cannabinoïden.

“Kinesitherapie behoudt evenwel altijd een plaats, ook bij erg gevorderde spasticiteit”, verklaart dr. Nelly Govers, neurologe. “Als de spasticiteit beperkt is tot een bepaalde spiergroep kan ook botulinetoxine in de verkrampte spier zelf worden ingespoten, waardoor deze spier zal verslappen.”.

Problemen bij het stappen

Medicatie is echter niet bij iedere patiënt aangewezen. Zo weten we dat MS vaak ook leidt tot spierzwakte in de benen terwijl de spasticiteit er voor zorgt dat de spieren meer aangespannen zijn, waardoor de patiënt net beter rechtop kan staan. Als we dan medicatie geven om de spieren slapper te maken, zakken ze soms door hun benen. Dat kan een reden zijn waarom het probleem met medicatie niet opgelost geraakt. Patiënten moeten vaak een zekere graad van spasticiteit aanvaarden om de stapfunctie te kunnen behouden.

Baclofenpomp kan nodig zijn

Bovendien kan medicatie vaak slaperigheid en duizeligheid veroorzaken. Sommige mensen verdragen hierdoor geen hoge dosis. Een mogelijke oplossing is het plaatsen van een baclofenpomp. Via een buisje in het ruggenmergkanaal kan dan baclofen worden toegediend. Daardoor is de dosis direct ter plaatse en zijn er minder bijwerkingen. Het plaatsen van een pomp is natuurlijk ingrijpender want er moet een operatie aan voorafgaan. De ingeplante pomp moet regelmatig worden bijgevuld. Ze blijft dan ook voorbehouden voor patiënten waarbij de andere behandelingen onvoldoende helpen. Meestal zijn deze patiënten rolstoelgebonden.

Chirurgie zelden

Chirurgie wordt nog maar heel zelden gebruikt, en enkel als alle andere behandelingen falen. De ingreep bestaat uit het doorsnijden van de pezen van bepaalde spieren. Dit schakelt de spieren volledig uit en wordt dan ook alleen gedaan bij mensen die al bedlegerig zijn en de spier toch niet meer kunnen gebruiken. De pezen van de meest aangetaste spieren worden doorgesneden, zodat het lidmaat niet langer in een verkrampte houding ligt.

Oplossing op maat

Met alle opgesomde behandelingen kan het zijn dat de spasticiteit toch niet helemaal verdwijnt. Vaak gaat het wel beter en wordt een oplossing op maat van de patiënt gevonden. Zware spasticiteit bij patiënten bij wie de ziekte vergevorderd is, verdwijnt nooit helemaal. De bedoeling is dan dat deze mensen geen pijn meer hebben en dat de verzorging doenbaar is.