Peritoneale dialyse

Bij deze behandeling wordt het bloed niet buiten het lichaam geleid, maar fungeert het eigen buikvlies als gedeeltelijk doorlaatbaar membraan. Het buikvlies is namelijk een dubbel membraan rond de buikwand en de buikorganen (darmen, maag, lever, enz.). Normaal gezien zitten beide membranen aan elkaar vast. De spoelvloeistof wordt via een katheter in de minuscule ruimte gebracht tussen de twee membranen. Het buikvlies heeft een oppervlakte van ongeveer 2 m2 en is rijkelijk bevloeid met kleine bloedvaatjes. De uitwisselingen gebeuren dan ook tussen het bloed in de buikvliesbloedvaten en de spoelvloeistof die is ingebracht in de buik.

CAPD

Bij CAPD (Continue Ambulante Peritoneale Dialyse) laat de patiënt via een slang, die vooraf is ingebracht onder de navel, een zak van ongeveer twee liter spoelvloeistof (dialysaat) leeglopen in de buik. De oplossing blijft drie tot vier uur in de buikholte en neemt geleidelijk de afvalstoffen, het water en de overtollige moleculen uit het bloed op die door het buikvlies stromen en met de spoelvloeistof geëlimineerd worden. Vervolgens laat de patiënt de gebruikte spoelvloeistof leeglopen in een lege zak en laat hij een zak met nieuwe spoelvloeistof leeglopen in de buikholte. Dit uitwisselen van de vloeistoffen duurt ongeveer een halfuur. Het hele proces wordt drie tot vier keer per 24 uur herhaald. Overdag blijft de spoelvloeistof enkele uren in contact met het buikvlies, ’s nachts 8 tot 12 uur. Tussen de wisselingen door kan de patiënt zijn normale activiteiten vervullen. Deze techniek is bijzonder efficiënt bij patiënten die nog een niet te verwaarlozen urinedebiet hebben (restdiurese). De techniek is ook goed geschikt voor patiënten met nierinsufficiëntie die verband houdt met hartinsufficiëntie (cardiorenaal syndroom). In dat geval zijn slechts een of twee uitwisselingen nodig om de cardiorespiratoire problemen te verbeteren.

APD

APD (Automatische Peritoneale Dialyse) steunt op hetzelfde principe, maar gebeurt alleen ’s nachts, tijdens de slaap, gedurende 8 tot 12 uur. Vóór het slapengaan verbindt de patiënt de buikkatheter met een aantal zakken spoelvloeistof (16 tot 20 liter), die op hun beurt gekoppeld zijn aan het voorgeprogrammeerde apparaat. Het wisselen van de vloeistoffen gebeurt automatisch. De machine regelt de wisseltijden, laat de gebruikte vloeistof uitlopen en vult de buikholte weer met een nieuwe vloeistof. APD is voor sommige patiënten minder belastend, omdat er overdag geen zakken moeten worden gewisseld. Het is een ideale therapie voor mensen die overdag werken en voor schoolkinderen.