Is de bioartificiële nier voor morgen?

In november 2004 kregen in de Verenigde Staten tien patiënten een bioartificiële nier. Deze nieuwe technologie kan de levensverwachting van mensen met ernstige nierinsufficiëntie verhogen en wekt dan ook veel hoop, al zit ze nog altijd in de onderzoeksfase.

Patiënten met chronische nierinsufficiëntie hebben, in afwachting van een niertransplantatie, geen andere keuze dan hemodialyse of peritoneale dialyse. Dat zijn momenteel immers de enige technieken om nierfunctiestoornissen te ondervangen. Toch heeft de wetenschap wellicht haar laatste woord nog niet gezegd. In dat verband probeert een Amerikaans onderzoeksteam al een tiental jaar een bioartificiëlenier te ontwikkelen die uiteindelijk getransplanteerd kan worden. Na de succesvolle preklinische testfase op dieren zijn ondertussen de eerste bevredigende proeven uitgevoerd bij enkele patiënten met ernstige nierinsufficiëntie.

Het principe van de bioartificiële nier

De bioartificiëlenier is bekleed met menselijke niercellen en zou, in tegenstelling tot de klassieke dialysesystemen, de vocht- en zoutbalans van het lichaam kunnen handhaven. Ze is aanvankelijk bestemd voor uitwendig gebruik en werd ontwikkeld om de diverse nierfuncties op een veel doeltreffender en praktischer manier te vervangen dan via dialyse mogelijk is.

Er is een nieuwe stap gezet!

De techniek werd gedurende minder dan 24 uur uitgetest bij tien patiënten met terminale nierinsufficiëntie. Dat gebeurde onder leiding van het team van David Humes, onderzoeker aan de universiteit van Michigan. Toch is de doeltreffendheid van deze methode nog altijd niet volledig bewezen. Het experiment maakte alleen duidelijk dat de bioartificiëlenier de overlevingskansen van zeer zware nierinsufficiënten lichtjes kan verhogen. Tijdens het experiment traden er echter complicaties op, waardoor het bij sommigen moest worden stopgezet. Uiteindelijk overleefden zes van de tien deelnemers, die een zeer lage levensverwachting hadden, langer dan dertig dagen. Toch zou volgens de studieauteurs het overlijden van de vier andere patiënten niet rechtstreeks verband houden met het experiment.

Het onderzoek gaat door…

De bioartificiëlenier wordt momenteel bij honderd patiënten uitgetest voor langere duur. Davis Humes benadrukt: "De methode toont nu al haar nut bij personen met terminale nierinsufficiëntie, maar op lange termijn is het de bedoeling een volledig implanteerbaar systeem te ontwikkelen". Dat zou de levenskwaliteit van patiënten die op een transplantatie wachten, aanzienlijk verbeteren.…

Aurélie Bastin

Bron: Humes H., Rein International, Octobre 2004; vol. 66: pp 1578-1588.

Deel en print dit artikel