Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:06
Wat gebeurt er tussen het ogenblik waarop een donor overlijdt en het moment waarop een mogelijke ontvanger wordt opgebeld? Het tijdsverloop vanaf de inschrijvingsdatum op de wachtlijst is van cruciaal belang bij het toekennen van een nier. Toch wordt de ontvanger ook gekozen op basis van logistieke en medische criteria.
De medische criteria zijn daarbij doorslaggevend. Een transplantatie is alleen mogelijk als de bloedgroep van de donor compatibel is met die van de ontvanger (de resusfactor speelt daarentegen geen rol).
- O-donoren mogen aan iedereen een nier afstaan, maar mogen alleen een orgaan krijgen van personen met dezelfde bloedgroep.
- A-donoren mogen een nier afstaan aan A- en AB-ontvangers, en mogen een orgaan krijgen van A- en O-donoren.
- B-donoren mogen een nier afstaan aan B- en AB-ontvangers, en mogen een orgaan krijgen van B- en O-donoren.
- AB-donoren mogen alleen een nier afstaan aan AB-ontvangers, maar mogen van alle bloedgroepen een orgaan krijgen.
Of een transplantatie al dan niet mogelijk is, hangt ook af van de resultaten van een compatibiliteitstest, de zogenaamde "lymfocytaire crossmatch". Bij die test wordt nagegaan of er geen enkel antilichaam in het serum van de ontvanger de antigenen in het transplantaat kan herkennen. In het tegenovergestelde geval kan de transplantatie niet doorgaan.
Bij een transplantatie met een levende donor mag die laatste ook geen nierafwijkingen vertonen (ongeveer 10 % van de bevolking heeft een nierfunctiestoornis zonder dat te weten), geen evolutieve ziekte hebben of geen virus dat kan worden doorgegeven aan de ontvanger (hiv, hepatitis... ). Er mogen ook geen contra-indicaties zijn voor anesthesie.
De tijd tussen het moment waarop de bloedcirculatie van de donor wordt stilgelegd en het ogenblik waarop ze in het getransplanteerde orgaan wordt hersteld, is eveneens een belangrijk gegeven bij een transplantatie. België is lid van het Eurotransplant-netwerk en mag organen ontvangen uit de zes andere EU-lidstaten die er deel van uitmaken (Nederland, Luxemburg, Duitsland, Oostenrijk, Slovenië en Kroatië). Bij een niertransplantatie mag er maximaal 48 uur verlopen tussen beide operaties. Op die manier hoeft het orgaan niet overgebracht te worden van het ene ziekenhuis naar het andere per helikopter of privéjet (dat kan gebeuren als het om een hart of long gaat). In de regel worden nieren getransporteerd met de wagen of met een lijnvliegtuig. Wel kan bij de keuze van de ontvanger rekening gehouden worden met de afstand tussen het ziekenhuis van de donor en dat van de ontvanger.
Aurélie Bastin
Meer informatie over orgaantransplantaties vindt u op: https://portal.health.fgov.be (rubriek "mijn gezondheid", "organen, bloed, weefsels en cellen", "organen").
Deel en print dit artikel
Een Taiwanees onderzoeksteam volgde in een recente studie de naasten van patiënten met nierinsufficiëntie. Meer bepaald de partners en de familieleden in eerste e...
Tussen arteriële hypertensie en nierinsufficiëntie bestaat er een nauw verband. Zo kunnen beide aandoeningen elkaar beïnvloeden: een te hoge bloeddruk is schadelijk v...
Van de bijna 7.000 Belgische nierpatiënten die op een donornier wachten of medisch niet in aanmerking komen voor transplantie, gaat 66 procent twee tot drie keer per we...
Bij een klassieke hemodialyse wordt het bloed een paar keer per week gezuiverd in het ziekenhuis, met behulp van een externe kunstnier. Peritoneale dialyse daarentegen ma...
Jan Donck, nefroloog in het AZ Sint-Lucas Gent
Bruno Woitrin, voorzitter van AIRG België
Tatiana Diakun is verpleegster en gespecialiseerd in peritoneale dialyse
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen