Is psoriatische artritis en zwangerschap verenigbaar?

Ja, op voorwaarde dat men altijd rekening houdt met de invloed van de ziekte op de moeder en de foetus. En de invloed van de medicatie op de foetus en de borstvoeding.

Ik raad patiënten met psoriatische artritis die medicijnen nemen altijd aan om hun reumatoloog en dermatoloog te consulteren als ze zwanger willen worden. Het is immers belangrijk de ziekteactiviteit bij de moeder zo goed mogelijk onder controle te krijgen voor aanvang van de zwangerschap om de risico’s voor de foetus zo laag mogelijk te houden.

Moet de behandeling bij zwangerschap aangepast worden?

Psoriatische artritis wordt vaak lokaal behandeld met zalf waarin corticoïden zit. Deze zalven bestaan in verschillende gradaties: gaande van zeer krachtig (hoogpotent) tot zwak (laagpotent). Hoogpotente zalf over grote lichaamsoppervlaktes moet vermeden worden. Laagpotente zalf kan men wel blijven gebruiken.

Bij de behandeling met ultraviolet licht, weten we dat UVB-licht weinig risico inhoudt bij zwangerschap maar bij UVA is dat onduidelijk en daarom niet aangewezen.
Ook zalven op basis van salicylaten (een soort aspirine) zijn af te raden.
Het immunosuppressivum cyclosporine kan dan weer leiden tot meer kans op hypertensie of pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging).
Medicijnen die relatief veilig zijn bij zwangerschap zijn sulfasalazine en azathioprine.
Bij de systemische behandelingen met medicatie zijn methotrexaat en leflunomide ronduit gevaarlijk voor de foetus.

De jongste jaren is er veel vooruitgang geboekt in de biologische geneesmiddelen, de zogenaamde anti-TNF-medicijnen. Anti-TNF-therapie kan echter bijwerkingen hebben op de foetus zoals misvormingen en verminderde immuniteit bij de baby. Maar sinds kort is er een nieuw middel (certolizumab pegol) goedgekeurd door de Europese Geneesmiddelenregistratie (EMA). Uit 2 studies blijkt dat dit product de negatieve invloed op de foetus en in de moedermelk sterk vermindert. Bij zwangere patiënten met een inflammatoire ziekte die toch nood hebben aan biologische geneesmiddelen, schakelt men daarom best over op certolizumab pegol voor een geplande zwangerschap.

Dient de jonge moeder ook na de zwangerschap nog opgevolgd te worden?

Bij meer dan 50% van de vrouwen met auto-immuunziekten treedt zo’n 10 tot 12 weken na de bevalling een opstoot van de ziekte op. Jonge moeders die geneesmiddelen nemen, doen dit best vlak nà de borstvoeding. Een goede medische opvolging is dus belangrijk voor, tijdens en na de zwangerschap!