Behandeling

De techniek

Sclerotherapie is al gekend sinds de jaren 1920. Het is de meest courante behandeling tegen kleine en middelmatige spataders. Bij deze techniek wordt een scleroserend (verhardend) middel in de zieke ader ingespoten. Door deze stof trekt de ader zich samen, verhardt en verstopt hij uiteindelijk. Eenmaal de ader verstopt is, kan er geen bloed meer doorstromen en wordt die vernietigd door een proces van sclerose. Het bloed wordt dan omgeleid via naburige aders. Voor sclerotherapie is geen opname in het ziekenhuis nodig.

De producten

Er bestaan verschillende scleroserende producten. Meestal worden ze goed verdragen. De dosering ervan, het aantal sessies en de tussenperiode tussen die sessies (twee tot acht weken) wisselen naargelang de soort en de diameter van de te behandelen aders.

Het principe

Stripping of aderverwijdering is een chirurgische operatie. Bedoeling is een vena saphena te verwijderen die niet meer of onvoldoende werkt. Onder plaatselijke of algemene anesthesie wordt een insnede gemaakt aan het bovenste uiteinde van de ader (in de lies bijvoorbeeld). Daarin wordt een klein bolletje geschoven waaraan een draad zit. Die wordt dan doorheen de ader geschoven tot aan het andere uiteinde, en daar vastgemaakt. Vervolgens wordt aan de draad getrokken. Het bolletje doet de ader omkeren zoals een kous. Uiteindelijk wordt de ader uit het been getrokken via de insnede.

En daarna?

Zodra de spatader is verwijderd, zal het bloed via andere aders terug naar het hart stromen. Het is dan ook noodzakelijk om gezonde levensgewoonten aan te nemen. Want anders kunnen zich nieuwe spataders vormen.

Ziekenhuisopname en herstel

Indien er geen complicaties optreden, kan de ziekenhuisopname kort zijn: tussen 24 en 48 uur. Maar het herstel is langer: een werkonderbreking van drie tot vier weken is nodig om goed te genezen en om het alternatieve adernetwerk goed 'in gang te zetten'. Bovendien dient men steunkousen te dragen gedurende verschillende dagen.

De venotonica

Venotonica (ook nog veno-actieve, venotrope, flebotonica of flebotrope middelen genoemd) zijn synthetische middelen of extracten van planten (met name de flavonoïden) die vrij verkrijgbaar zijn. Ze verhogen de spankracht van de aderwand en beschermen de cellen die de binnenkant van de aders bekleden. Bij sommigen werken ze ook lokaal ontstekingsremmend. Ze verminderen de symptomen van CVI (pijn, gevoel van zware benen, oedeem, krampen, enz.). De venotonica hebben echter geen duidelijk bewezen werking op de preventie of vermindering van spataders. Let wel: niet alle venotonica zijn even doeltreffend. Vraag uw arts of apotheker om raad.

Middelen tegen oedeem

Zoals de naam al aangeeft, hebben de anti-oedeemmiddelen als doel het oedeem te verminderen. Concreet een meetbare vermindering van het volume van het been en/of de enkel. Sommige geneesmiddelen tegen oedeem hebben ook ontstekingsremmende eigenschappen of verbeteren de microcirculatie.

Stripping en sclerotherapie zijn de voornaamste behandelingen voor CVI geworden. Maar sinds enkele jaren worden ook andere, minder ingrijpende technieken aangewend. De ablatie (verwijderen) van de ader met radiofrequentie (ARF), de coagulatie met laser of de sclerotherapie met een schuim maken daar deel van uit.

Het risico op herval lijkt met deze alternatieve methoden gelijkwaardig aan dat met de klassieke behandelingen. Maar de doeltreffendheid op lange termijn kon nog niet beoordeeld worden.

De basis van de behandeling van CVI

In gelijk welk stadium van CVI vormt het dragen van steunkousen, -panty's of -sokken de basis van de behandeling.

Het principe

Steunkousen, -panty's en sokken zijn gemaakt van zeer sterk en vrij spannend textiel. Ze drukken de uitgezette aders samen en vernauwen ze. Zo neemt de snelheid van de bloedsomloop in de aders toe.

Steunkousen en panty's beïnvloeden ook de spieren in het been. Als die worden samengedrukt, werken ze als een pomp op de aders. Zo forceren ze het bloed terug naar het hart zodat het niet meer blijft staan in de benen.

De voordelen

Door steunkousen kunnen de klachten als gevolg van CVI verminderen (hinder, pijn, krampen), de oedemen afnemen en het ontstaan van nieuwe spataders beperkt worden. De kousen zijn meestal gemaakt uit min of meer ondoorzichtig materiaal. Zo maken ze de vaak lelijke spataders minder zichtbaar. Let op: steunkousen zijn enkel doeltreffend als ze dagelijks worden gedragen. Maar dat blijkt niet altijd gemakkelijk vol te houden. Voor sommige mensen op leeftijd of met gewrichtsproblemen is het aantrekken van deze kousen immers niet eenvoudig. In dat geval wordt beter hulp ingeroepen.

Actuele modellen

De laatste jaren hebben de fabrikanten de nadruk gelegd op het esthetische aspect van de behandelingen door compressie. Nu bestaan er modellen van kousen, panty's en sokken die zeer discreet en/of vrouwelijk zijn. Ze bestaan in alle maten, verschillende kleuren, en in verschillende graden van compressie.