Gepubliceerd op 25/11/2012 à 19:10
De vergeetachtigheid en de gedragsveranderingen van een oma of opa met dementie komen soms verwarrend over bij de kleinkinderen. Hoe leg je hen de ziekte van Alzheimer het best uit?
Waarom herkent opa mij niet meer? Waarom gedraagt hij zich soms zo vreemd? Het zijn vaak terugkerende vragen bij kinderen van wie een van de grootouders de ziekte van Alzheimer heeft. Het is helaas niet altijd evident om een ziekte uit te leggen waarvan sommige aspecten ons soms ontgaan. Hoe reageren we op dergelijke vragen?
Dat een kind zulke vragen stelt, is niet meer dan normaal. Maar opgelet: onderschat een kind niet. Bewust niet antwoorden om het te ’beschermen’ of uit angst om fouten te maken, kan precies het tegenovergestelde effect hebben. Een kind dat geen uitleg krijgt, ontwikkelt niet zelden zijn eigen theorie. Op het gevaar af dat het de situatie fout inschat of er zijn eigen angsten op projecteert. Het kan zich dan uitgesloten of schuldig voelen, of rancune voelen tegenover de persoon in kwestie. Geleidelijk aan kan het er zelfs van overtuigd raken dat het zijn grootvader beter niet meer bezoekt, niet meer met hem praat of hem als een kind beschouwt.
Het is dan ook belangrijk om de tijd te nemen om met het kind te praten over de ziekte van Alzheimer en het niet af te schermen van personen met dementie.
Aarzel niet om er openlijk over te praten. Vertel bijvoorbeeld dat de oorzaken van de ziekte nog altijd niet vaststaan, dat het ongeneeslijk is en niet besmettelijk. Het kan ook interessant zijn om uit te leggen hoe moeilijk de patiënt het dag in dag uit heeft om zich een gebeurtenis, een naam of een woord te herinneren, om de weg terug te vinden, een voorwerp te herkennen … Vertrek daarbij telkens van de leefwereld van het kind en geef concrete voorbeelden.
De ideeën, theorieën en verklaringen van het kind als uitgangspunt nemen, is vaak gemakkelijker om op basis daarvan uw uitleg aan te passen aan zijn leeftijd. Vraag wat hij ervan vindt, wat hem ongerust of angstig maakt. Moedig hem aan om ideeën of dagelijkse tips te bedenken. Kinderen zijn immers vaak verrassend creatief en spontaan in hun communicatie met patiënten.
Aarzel niet om te benadrukken dat de patiënt hoe dan ook dezelfde persoon blijft, ook al gedraagt hij zich vreemd of gaan sommige van zijn vermogens geleidelijk achteruit. Het blijft tenslotte zijn opa of oma!
U hebt een startpunt nodig voor het gesprek? Prentenboeken en stripverhalen voor kinderen (genre "Oma’s hoofd is versleten") kunnen helpen om in het gezin een gesprek op gang te brengen over de ziekte van Alzheimer.
Deel en print dit artikel
Dr. Richard Restak (George Washington Hospital University School of Medicine and Health) betoogt dat geheugenverlies niet onvermijdelijk is bij het ouder worden. In plaat...
Lees verderEnkele druppels traanvocht. Meer is er volgens Marlies Gijs, biochemicus aan het Universitair Medisch Centrum in Maastricht, niet nodig om hersenaandoeningen zoals Alzhei...
Lees verderMensen met gehoorverlies die geen hoortoestel gebruiken lopen mogelijk meer risico op dementie dan mensen zonder gehoorverlies, zo blijkt uit onderzoek. Maar volgens de n...
Lees verderApathie, somberheid, prikkelbaarheid en achterdocht zijn gedragsveranderingen die mensen met de ziekte van Alzheimer al jaren voor hun diagnose kunnen vertonen. Veel mens...
Lees verderDe test kan een verdere doorbraak betekenen in het vroeger opsporen van alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie. Onlangs werd al een geneesmiddel gevonden dat d...
Lees verderTussen 2004 en 2019 klom dementie geleidelijk aan op tot de belangrijkste doodsoorzaak in België. Dat blijkt uit nieuwe analyses van gezondheidsinstituut Sciensano. De op...
Lees verderPierre Missotten, onderzoeker ouderdomspsychologie aan de ULg
Paco Roca, auteur en tekenaar van de strip ‘Rimpels’
François Van de Weyer, voorzitter familiegroep Vlaamse Alzheimer Liga, regio Deinze
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen