Goede en slechte stress

Inwendige spanning

Stress is, in courant taalgebruik, synoniem van innerlijke spanning. Sommigen hebben stress nodig, bijvoorbeeld om te kunnen functioneren op het werk. Bij anderen daarentegen lokt stress negatieve reacties uit. Het gaat dan om 'slechte stress', een vaag, maar soms intens gevoel van onbehagen dat we liever zouden zien verdwijnen.

Gevoel of reactie?

In de psychologie is stress geen gevoel, maar een reactie van ons lichaam op agressie. Stress valt schematisch uiteen in drie fasen:

• alarmfase;
• aanpassings- of weerstandsfase;
• decompensatiefase, door uitputting van onze weerstand.

De eerste twee fasen zijn noodzakelijk en nuttig ('goede stress'), in de derde fase daarentegen kan ons lichaam niet langer de nodige energie leveren als het gevaar aanhoudt en chronisch wordt. We spreken dan van 'slechte stress'.

Verzwakt organisme

Als ons lichaam uitgeput is, wordt het kwetsbaarder en gevoeliger voor agressie van buitenaf, zoals infecties, en voor psychische spanningen. We raken dan vatbaar voor klachten zoals vermoeidheid, slapeloosheid, angst en zelfs depressie.

In ons dagelijkse leven in de XXI^ste eeuw krijgen we zelden te maken met levensbedreigende gevaren. Toch interpreteren we heel wat prikkels als gevaarlijk. Ons lichaam maakt dan ook verschillende stressfasen door, met gevaar voor reële uitputting bij aanhoudend gevaar.