Een angst- of paniekaanval ontstaat plots en begint meestal met een intens malaisegevoel dat gekenmerkt wordt door het gevoel dat er een onmiddellijke ramp dreigt: angst om flauw te vallen of dood te gaan, angst om de controle over zichzelf te verliezen, angst om gek te worden. Een paniekaanval bereikt zijn 'piek' in minder dan tien minuten, en deze onbeheersbare angst gaat gepaard met tal van lichamelijke symptomen: hartkloppingen, gevoel van ademnood en verstikking, pijn en last in de borstkas, overvloedig zweten, beven, warmteopwellingen, duizeligheid.
Paniekaanvallen doen zich vaak voor op plaatsen of in situaties die zelfbeheersing vereisen: in het openbaar vervoer, in warenhuizen, op het werk, bij vrienden of zelfs in de wagen. De schrik om 'abnormaal' gedrag te vertonen, versterkt de tevergeefse poging tot controle en versnelt het tot uiting komen van symptomen. Hoewel de symptomen heel intens zijn, verdwijnen ze meestal heel snel (binnen enkele (tientallen) minuten). Na de aanval voelt de patiënt zich zwaar vermoeid en schaamt hij zich omdat hij 'zo'n scène heeft gemaakt'.
De stoornis kent een wisselend verloop: bij sommige patiënten verminderen de klachten spontaan, andere daarentegen krijgen overdag of 's nachts verschillende aanvallen die een enorme last leggen op hun beroeps- en gezinsleven.
Het grootste gevaar van een paniekstoornis is de ontwikkeling van vermijdingsgedrag. Daarbij wil de patiënt per se plaatsen en situaties vermijden waar(in) hij al eerder een aanval heeft gehad of die in zijn verbeelding een aanval zouden kunnen uitlokken. In dat geval spreken we van agorafobie (pleinvrees).
Anouk Vanden Bogaerde is psychologe aan de Universiteit Gent. Ze rondt er een doctoraatsonderzoek af over de werkingsmechanismen van vliegangst. Zij levert de wetenscha...
Iemand met een sociale angststoornis of fobie voelt zich erg onzeker en zelfs angstig in alledaagse sociale situaties. Dat kan op een feestje zijn b...Vermijdingsgedrag
Een op vier krijgt in zijn leven ooit te maken met een paniekaanval. Van een aanval ga je zeker niet dood, al denkt het slachtoffer daar op dat moment wel anders over....
Het is bekend dat zowel cognitieve gedragstherapie (CGT) als het nemen van specifieke antidepressiva helpen bij het onderdrukken en voorgoed verdrijven van primaire a...
Wereldwijd hebben miljoenen mensen te kampen met angststoornissen. Vaak worden die behandeld met antidepressiva zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s). Die...
Lees verderSociale angststoornis, of sociale fobie, lijkt verband te houden met alcoholisme, terwijl dat niet het geval is voor andere angststoornissen, zoals gegeneraliseerde angst...
Lees verderDr. Serge Gozlan, psychiater en specialist cognitieve gedragstherapie in het UVC Brugmann
Professor Dirk Hermans (KU Leuven)
Ingeborg Prins, voorzitster van de Nederlandse Stichting Emetofobie
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen