Obsessief-compulsieve stoornis (OCS)

Een blijvende stoornis

Een OCS ontstaat relatief langzaam. De eerste symptomen doen zich vaak voor bij mannen tussen 6 en 15 jaar en bij vrouwen tussen 20 en 29 jaar. Ongeveer 2,5 % van de bevolking zou deze stoornis hebben.

Obsessies

Obsessies zijn terugkerende en aanhoudende gedachten, impulsen of beelden die de patiënt overrompelen en negatieve emoties veroorzaken zoals wanhoop of hevige angst. Deze obsessies worden onbeheersbaar en hinderen de patiënt ernstig in zijn dagelijkse functioneren.

De meest voorkomende obsessies zijn smetvrees (angst om besmet te raken door een microbe), pathologische twijfel ('Heb ik mijn voordeur wel gesloten voor ik ging slapen?') en symmetriedwang ('Ik verdraag niet dat die voorwerpen niet op orde liggen').

Dwanggedrag en rituelen

Om zijn angst te bezweren, vervalt de OCS-patiënt in dwanggedrag, compulsies, waarvan hij goed weet dat het absurd is. Helaas kan hij het niet weerstaan, uit schrik dat zijn obsessies en bijgaande angsten zullen verergeren. Dwanggedrag hangt heel vaak rechtstreeks samen met obsessies.

Zo wordt smetvrees bezworen met wasrituelen, elementaire handelingen die volgens een vaste volgorde moeten verlopen, want bij de minste fout wil de patiënt per se herbeginnen. Pathologische twijfel hangt samen met controledwang. Zo gaat de patiënt wel twintig keer na of hij zijn wekker heeft gezet, een deur heeft gesloten...

Dit gedrag beheerst het dagelijkse leven van de patiënt en slokt beetje bij beetje alle momenten van de dag op.