Zeg mama, mijn nieren zijn ziek!

Op wereldvlak lijden 6 à 10 kinderen op 1 miljoen aan terminale nierinsufficiëntie. In België gaan elk jaar een twintigtal jonge patiëntjes in dialyse, terwijl ongeveer vijftien een niertransplantatie ondergaan. Nierinsufficiëntie mag dan al vrij zeldzaam zijn bij de jongsten, het is en blijft een te duchten ziekte!

Vóór de geboorte of tijdens de kinderjaren

"70 % van alle kinderen met nierinsufficiëntie heeft deze aandoening van bij de geboorte", aldus prof. Françoise Janssen, kliniekhoofd van de dienst nefrologie van het Universitaire Kinderziekenhuis Koningin Fabiola. "Sommigen van hen hebben een erfelijke genetische aandoening, anderen een misvorming van de urinewegen of een abnormale ontwikkeling van de nieren die al vanaf de eerste levensdagen aan het licht kan komen. Ongeveer 30 % van de kinderen heeft een zogenaamde verworven nierziekte."

Opsporing bij de foetus

Via echografieën vóór de geboorte en/of genetische screening kunnen congenitale of erfelijke misvormingen die nierinsufficiëntie kunnen veroorzaken, al heel vroeg opgespoord worden. Prof. Janssen legt uit: "Wanneer de ziekte ontdekt wordt, wordt er aan de ouders voorgesteld om een zwangerschapsonderbreking uit te voeren. Sommige misvormingen (te kleine nieren of te weinig nierfilters) zijn echter niet altijd op te sporen". In dat geval moet het kind behandeld worden door een multidisciplinair team van kinderartsen, kinderchirurgen, nefrologen, diëtisten en verpleegkundigen, om het verloop van de nierinsufficiëntie te vertragen.

De behandelingsvoorwaarden

"In de meeste gevallen verloopt nierinsufficiëntie vrij traag en kan er gedurende jaren een 'conserverende' behandeling voorgeschreven worden", benadrukt de specialist. De jonge patiënten moeten net als volwassenen een eiwit-, kalium-, fosfor- en natriumarm dieet volgen. Ze krijgen erytropoëtine (een stof tegen bloedarmoede) toegediend, naast geneesmiddelen om het evenwicht van het organisme te herstellen en vitamine D-supplementen. Verder krijgen ze ook onderhuidse injecties met groeihormoon, zodat hun gewicht en lengte ondanks hun ziekte normaal blijven.

Een transplantatie: een mogelijk levensreddende ingreep

Kinderen met erfelijke nefropathie worden soms gedurende een twintigtal jaar gevolgd zonder dialyse te moeten ondergaan. Bij terminale nierinsufficiëntie zou het dan ook ideaal zijn om rechtstreeks een nier te kunnen overplanten, zonder voorafgaande dialyse. "Heel wat ouders staan vrijwillig een nier af", stelt prof. Janssen verheugd vast. "Helaas is hun weefselgroep niet altijd compatibel met die van hun kind. In België, een land dat deel uitmaakt van Eurotransplant (1), hebben jonge patiënten slechts enkele prioriteitspunten tegenover volwassenen op de wachtlijst voor een transplantatie. Velen gaan dan ook in dialyse meer dan één jaar alvorens een nieuwe nier te kunnen krijgen."

Aurélie Bastin, met medewerking van prof. Janssen, kliniekhoofd van dedienst nefrologie van het Universitaire Kinderziekenhuis Koningin Fabiola.

(1) Internationale vereniging die de transplantatiecentra groepeert van zes landen: België, Duitsland, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk en Slovenië.

Deel en print dit artikel