Gepubliceerd op 03/10/2012 à 15:53
De ziekte van Parkinson wordt veroorzaakt door een vernietiging van de zenuwcellen (neuronen) die dopamine maken. Is het bijgevolg denkbaar om uit stamcellen nieuwe zenuwcellen te maken?
Stamcellen zijn cellen waaruit andere soorten cellen ontstaan. Zelf worden ze gevormd bij de eerste delingen van de bevruchte eicel. Dit noemt men embryonale stamcellen, omdat zij alle andere soorten cellen maken. De eicel moet immers uitgroeien tot een embryo, een foetus, een volgroeide baby met alles erop en eraan.
Na de geboorte blijft slechts een kleine hoeveelheid stamcellen bestaan. Dat zijn de volwassen stamcellen. Deze kunnen maar een beperkt aantal soorten cellen maken. Bijvoorbeeld om nagels en haar te laten groeien, maar ook om nieuwe bloedcellen aan te maken en de binnenwand van de darmen om de maand van een nieuwe laag slijmvliescellen te voorzien. Deze nieuwe cellen, ontstaan uit stamcellen, vervangen beschadigde of ‘versleten’ cellen.
Dit proces werkt echter niet voor alle cellen. Hartspiercellen die na een hartinfarct beschadigd zijn, kunnen bijvoorbeeld niet uit deze stamcellen worden vervangen. Dat blijkt ook moeilijk voor hersenzenuwcellen. Toch zijn alle cellen van ons zenuwstelsel ontstaan uit embryonale stamcellen. En net daarom wordt onderzocht of stamcellen een rol kunnen spelen bij de behandeling van de ziekte van Parkinson.
Dankzij een nieuwe techniek zijn Amerikaanse onderzoekers er enerzijds in geslaagd om in het laboratorium dopamineproducerende zenuwcellen te kweken uit menselijke embryonale stamcellen. Deze zenuwcellen werden getransplanteerd in de hersenen van drie diersoorten met de ziekte van Parkinson. De getransplanteerde zenuwcellen bleven niet alleen overleven, zij deden hun werk ook goed: de bewegingsstoornissen eigen aan parkinson verminderden. Bovendien bleek het gebruik ervan veilig: er werd namelijk geen ongewenste overmatige groei van de zenuwcellen vastgesteld. De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat hun techniek beloftevol zou kunnen zijn voor de ontwikkeling van een stamceltherapie voor de behandeling van de ziekte van Parkinson. (1)
Andere onderzoekers zijn erin geslaagd om aan te tonen dat in de hersenen van mensen met de ziekte van Parkinson nog wel degelijk stamcellen aanwezig zijn. Deze stamcellen kunnen uitgroeien tot verschillende soorten hersencellen. De wetenschappers zoeken nu naar manieren om deze lichaamseigen stamcellen te activeren zodat ze de dopamineproducerende zenuwcellen kunnen aanmaken. Ook dat biedt perspectieven voor de behandeling van de ziekte van Parkinson. (2)
Referenties:
1. Kriks S, Shim WJ, Piao J et al. Dopamine neurons derived from human ES celles efficiently engraft in animal models of Parkinson's disease. Nature 2011; 480:547-51
2. Van den Berge SA, van Strien ME, Korecka JA et al. The prolerative capacity of the subventricular zone is maintained in the parkinsonian brain. Brain 2011;134 (Pt 11):3249-63
Deel en print dit artikel
Tai chi chuan – in het kort: tai chi – combineert ontspannings- en gezondheidstechnieken met aanvals- en verdedigingsmethoden. De soepelheid...Tai chi: een totaaloefening
Behalve motorische stoornissen treden bij de ziekte van Parkinson ook cognitieve stoornissen op. Deze zijn minder opvallend en treffen voornamelijk de zogenaamde ‘ui...
Mensen met hallucinaties nemen iets waar wat voor anderen niet zicht- of hoorbaar is. Naargelang de situatie is de patiënt er zich min of meer van bewust dat deze waa...
Hoelang iemand met de ziekte van Parkinson zich alleenwonend kan redden, hangt grotendeels af van het tempo waaraan de ziekte evolueert. Maar zeker bij oudere mensen is...
Geert Rosseel, parkinsonpatiënt en bestuurslid van de Vlaamse Parkinsonliga
Flore Bellefontaine, psychosociale begeleidster bij de Association Parkinson
Jean-Pierre Vandenberk, parkinsonpatiënt en ontwerper van een pillendoosje met timer
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen