Oorzaken

Wanneer het genetisch materiaal van een cel beschadigd geraakt, kunnen er abnormale cellen of kankercellen ontstaan. Bij acute myeloïde leukemie (AML) zijn het de voorlopercellen van bloedcellen, ofwel beenmergcellen, die zulke mutaties ondergaan. De gemuteerde beenmergcellen kunnen zich niet meer naar behoren ontwikkelen en zullen bijgevolg niet meer uitrijpen tot normale, gezonde bloedcellen. Zo een abnormale bloedcellen noemt met ook wel eens juveniele cellen, jonge witte bloedcellen of myeloblasten. Doordat deze cellen een ongeremde celgroei vertonen en langer kunnen overleven, zullen ze gezonde bloedcellen gaan overgroeien. De aanmaak van normale bloedcellen komt hiermee in het gedrang. Het typisch bloedbeeld van een patiënt met AML vertoont dan ook een verlaagde hoeveelheid rode bloedcellen terwijl de witte bloedcellen in normale aantallen aanwezig zijn. In de groep van de witte bloedcellen zitten echter ook de dysfunctionele kankercellen. Na verloop van tijd kunnen de myeloblasten ook in de bloedbaan en zelfs in organen terecht komen.

Vaak zijn de exacte oorzaken voor de ontwikkeling van AML onbekend. Maar in de meeste gevallen is AML het gevolg van ‘de novo’ mutaties. Dat wil zeggen dat mutaties nieuw gevormd worden en willekeurig kunnen ontstaan⁽¹⁾. Zulke mutaties komen vaker voor naarmate men ouder wordt.

AML, verschillende mutaties

Momenteel zijn er verschillende mutaties gelinkt aan de ontwikkeling van AML. Sommige mutaties komen vaker voor dan andere. Het is zelfs niet ongewoon om meerdere verschillende mutaties terug te vinden in de genen van AML-patiënten²⁾.

AML: genetische overdracht

Soms kan het gebeuren dat er DNA-foutjes overgeërfd worden van één van de ouders, waardoor je gevoeliger wordt aan de ontwikkeling van AML. En in zeldzame gevallen kunnen AML-patiënten blootgesteld zijn aan één of meerdere omgevingsrisicofactoren. Gekende risicofactoren zijn onder andere⁽³⁾:

• blootstelling aan specifieke chemicaliën zoals benzeen, bepaalde schoonmaakproducten, detergenten of afbijtmiddelen;
• voorgaande radiatietherapie;
• aanwezigheid van onderliggende hematologische aandoeningen, zoals het myelodysplastisch syndroom of myeloproliferatieve tumoren.

⁽¹⁾Wiese, M. & Daver, N. Unmet clinical needs and economic burden of disease in the treatment landscape of acute myeloid leukemia. The American journal of managed care vol. 24 S347–S355 (2018).
⁽²⁾Rubnitz, J. E., Gibson, B. & Smith, F. O. Acute Myeloid Leukemia. Hematology/Oncology Clinics of North America vol. 24 35–63 (2010).
⁽³⁾De Kouchkovsky, I. & Abdul-Hay, M. ‘Acute myeloid leukemia: A comprehensive review and 2016 update’. Blood Cancer Journal vol. 6 e441 (2016).